રેખ્તા ગુજરાતી ઉત્સવ - 19 જાન્યુઆરી: ભાવનગર - ફ્રી રજિસ્ટ્રેશન કરો
રજિસ્ટ્રેશન કરોપોપટ પર બાળવાર્તાઓ
એક લીલાં રંગનું પક્ષી,
જે જંગલોમાં અને વૃક્ષો વધુ હોય એ વિસ્તારમાં જોવા મળે છે. પોપટ ને સાંભળેલ અવાજ ફરી બોલવાની આદત હોય છે. કોઈ શબ્દ કે વાક્ય એ સાંભળી પુનઃઉચ્ચારી શકે છે, અલબત્ત સમજ્યા વગર. આથી કોઈનું શીખવેલું પોતાની અક્કલનો ઉપયોગ કર્યા વિના કોઈ બોલે તેને ‘પઢાવેલા પોપટની જેમ બોલે છે’ એમ રૂઢિપ્રયોગમાં કહેવાય છે. પોપટના ગ્રામ્યજીવન સાથેના ઘરોબાને કારણે ઘણાં લોકગીત અને ભજનોમાં પણ ઉપસ્થિત છે. જેમકે : પઢો રે પોપટ રાજા રામના, સતી સીતાજી પઢાવે, પાસે રે બંધાવી રૂડું પાંજરુ, મુખ થી રામ જપાવે. હેજી વાલા, પઢો રે પોપટ રાજા રામના…. (પઢો રે પોપટ રાજા રામના / નરસિંહ મહેતા) ** પે’લા તે પે’લા જુગમા રાણી તું હતી પોપટી ને, અમે રે પોપટ રાજા રામનાં હોજી રે અમે રે પોપટ રાજા રામનાં (લોકગીત) ** લોકકથામાં શહેર ગયેલો પોપટ પોતાની મને સંદેશો મોકલે છે : પોપટ ભૂખ્યો નથી, પોપટ તરસ્યો નથી, પોપટ આંબાની ડાળ, પોપટ સરોવરની પાળ. બાળવાર્તાઓમાં પોપટ એના દેખાવ અને બોલવાની ટેવને કારણે ડોકાયા કરતો હોય છે.
બાળવાર્તા(8)
-
ઘુવડ, કાગડો અને કોયલ
લીમડાના ઝાડની એક નીચી ડાળી ઉપર એક ઘુવડ આરામથી બેઠું હતું. એટલામાં કયાંકથી એક છોકરો આવ્યો. એણે નજીકમાં કાદવ હતો એમાં જોરથી એક પથ્થર માર્યો. જમીન ભીની હતી. આજુબાજુ પાણી પણ હતું. કાદવવાળું પાણી ઊડ્યું. ઝાડની
-
રાક્ષસભૈનો ટેકરો
એક ગામ હતું, મજાનું. બોરાંભરેલી મુઠ્ઠી જેવડું ગામ. ગામના પાદરે ટેકરો. ઊંટનાં ઢેકા જેવા ટેકરા પર નાનકડી દેરી અને આજુબાજુ ઊભેલાં નાનાં-મોટાં વૃક્ષોની ઝાડી હતી. ટેકરાની નીચે તળેટીમાં નાનકડી નિશાળ હતી. નિશાળમાં રિસેસનો ઘંટ વાગે કે તરત છોકરાં
-
જાદુ
જગતપુરના જંગલમાં જાંબુડીનું એક ઝાડ હતું. એ ઝાડમાં જલારામ નામે એક સફેદ પોપટ રહેતો હતો અને જમાલ નામે એક સફેદ કાગડો રહેતો હતો. જલારામ અને જમાલની સફેદ દૂધ જેવી જોડી જામતી હતી. જુવારના સફેદ દાણા ખાઈને જમાલ અને જલારામ જલસા કરતા હતા. એક
-
ભાણિયો ના ભૂંકે
એનું નામ ભાણિયો. તમે ઓળખો છો ને એને? નથી ઓળખતા? ન ઓળખતા હો તો કહું. આપણા વસતા કુંભારનો એ સૌથી નાનો ગધેડો. એક દિવસ જોયા જેવી થઈ. ભાણિયો ભૂંકવાનું જ ભૂલી ગયો! ધારો કે તમે બોલવાનું ભૂલી જાઓ તો? તમને કેવી મૂંઝવણ થાય? ભાણિયાને
-
કૂકડાનું કૂકડેકૂક!
એક હતો કૂકડો. એની પડોશમાં એક પોપટ રહે. પોપટ કાશીએ જઈ આવેલો ને ભણીગણીને પંડિત થયેલો. રોજ વહેલી સવારે રામ નામ પઢે ને પઢાવે. સૌ એને માનપાન આપે. પોપટને જોઈ કૂકડાને થયું કે હું ય કાંઈ પોપટથી કમ નથી. પોપટ જો કાશીએ જઈ ભણીગણીને પંડિત થઈ શકે
-
ટમટમ અને છમછમ
પોપટજીની નિશાળમાં ચકલીયે ભણે ને તેતરેય ભણે. પોપટજીની નિશાળ એટલે ખુલ્લું ખેતર. તેમાં જાતભાતનાં ઝાડ. તેમણે વડ ને પીપલો, લીમડો ને આંબો – એમ જાતભાતનાં ઝાડ ઉછેરેલાં. ખેતરમાં જાતભાતના ક્યારા. ને તેમાં ભાતભાતનાં ફૂલ. વચ્ચોવચ પોપટજીનું ઘર. પોપટજીના ઘરનાં