રેખ્તા ગુજરાતી ઉત્સવ - 19 જાન્યુઆરી: ભાવનગર - ફ્રી રજિસ્ટ્રેશન કરો
રજિસ્ટ્રેશન કરોનિશાળ પર બાળવાર્તાઓ
શબ્દાર્થમાં શાળા, જ્યાં
વિદ્યાર્થી અભ્યાસ શીખી ભણતર મેળવે. જ્યાં અક્ષરજ્ઞાન મળે અને પાયાની શીખ મળે. શિક્ષકો દ્વારા વિવિધ વિષયના અભ્યાસક્રમ ભણીને વ્યક્તિ માહિતી અને જ્ઞાન મેળવી કારકિર્દી ઘડવા માટે માર્ગદર્શન મેળવી શકે. વ્યંજનામાં એવી કોઈ પણ જગ્યા જ્યાં વ્યક્તિ કશુંક શીખી શકે. અને આ શીખવું અનાયાસે પણ હોઈ શકે. જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ કોઈ સંસ્થામાં નવી જોડાય ત્યારે વ્યવહારિક્તા કે નૈતિકતાની એક સર્વમાન્ય સમજ પ્રમાણે વર્તે અને સામે એને અણધારી પ્રતિક્રિયાઓ મળે કે સારા કે ઉચિત વ્યવહાર બદલ ખરાબ કે અનુચિત વ્યવહાર એની સાથે થાય તો તે વક્રતામાં ‘પાઠ શીખવા મળ્યો’ એમ કહી શકે – એ અર્થમાં જે–તે સંસ્થા એના માટે નિશાળ બને. આમ, ‘શીખવું’ના જીવનમાં શાળાના ચોક્કસ બંધારણ સિવાય પણ વ્યવહારમાં નિમિત્ત હોય છે. વ્યક્તિને સાહિત્યનો પ્રથમ પરિચય શાળામાં થાય છે. ભાષાના અભ્યાસક્રમમાં વાર્તા, કવિતા અને નવલકથાના અંશ પાઠ તરીકે હોય છે. ઉપરાંત શાળાઓમાં વાચનાલય હોય છે.
બાળવાર્તા(12)
-
કરમની સજા
એક ગામમાં ખૂબ જ સારા માણસો રહેતા હતા. બધાની પાસે સુંદર મકાન હતાં. ગામમાં બાગબગીચા હતા. ગામમાં નિશાળ પણ હતી. લોકોનું જીવન બધી રીતે સુખી હતું. આ ગામમાં એક વૃદ્ધ જાદુગર અને તેનો ચેલો રહેતા હતા. વૃદ્ધ જાદુગર ખૂબ જ સારા સ્વભાવનો માનવી હતો. કદી કોઈનું
-
રાક્ષસભૈનો ટેકરો
એક ગામ હતું, મજાનું. બોરાંભરેલી મુઠ્ઠી જેવડું ગામ. ગામના પાદરે ટેકરો. ઊંટનાં ઢેકા જેવા ટેકરા પર નાનકડી દેરી અને આજુબાજુ ઊભેલાં નાનાં-મોટાં વૃક્ષોની ઝાડી હતી. ટેકરાની નીચે તળેટીમાં નાનકડી નિશાળ હતી. નિશાળમાં રિસેસનો ઘંટ વાગે કે તરત છોકરાં
-
ટમટમ અને છમછમ
પોપટજીની નિશાળમાં ચકલીયે ભણે ને તેતરેય ભણે. પોપટજીની નિશાળ એટલે ખુલ્લું ખેતર. તેમાં જાતભાતનાં ઝાડ. તેમણે વડ ને પીપલો, લીમડો ને આંબો – એમ જાતભાતનાં ઝાડ ઉછેરેલાં. ખેતરમાં જાતભાતના ક્યારા. ને તેમાં ભાતભાતનાં ફૂલ. વચ્ચોવચ પોપટજીનું ઘર. પોપટજીના ઘરનાં
-
ભલાઈનો બદલો
કાશીપુરા નામે એક ગામ હતું. એ ગામમાં એક દિવસ લાકડાના પગવાળો એક સિપાહી ગયો. એ બીચારા સિપાહીનો એક પગ લડાઈમાં કપાઈ ગયો હતો. ગામમાં પેસતાં બરાબર જ એ માંદો થઈ ગયો. એ ખૂબ ગરીબ હતો. ખાવા માટે પણ પાસે પૈસા ન હતા. આથી ગામના સીમાડે આવેલા એક મુસાફરખાનામાં
-
લપસણીની મજા...
એક મોટી નિશાળ હતી. નિશાળ હોય એટલે ત્યાં હીંચકાઓ, લપસિયા ને એવું બધું હોય ને! આ નિશાળામાં પણ ઘણા બધા હીંચકાઓ હતા. છોકરા-છોકરીઓ રિસેસનો ઘંટ વાગે કે હીંચકાઓને પકડવા દોડે. લપસણી પર સરકવા લાંબી લાઈન લાગે. વહેલા પહોંચી ગયા હોય એ ટેસથી હીંચકા પર ફંગોળા
-
તો પ્રભુ કરે સહાય!
દીપક એક ગામડાગામનો વિદ્યાર્થી હતો. તેનું પોતાનું ગામ તો સાવ નાનું હતું; માંડ સોએક ઘરનું ગામ પરંતુ તેના ગામથી ચારેક માઈલ છેટે એક મોટું ગામ હતું કસબાનું ગામ હતું – કુસુમપુર. કુસુમપુરમાં એક હાઈસ્કૂલ હતી. પોતાના ગામમાં ચાર ધોરણ પસાર કરીને દીપક હોંશે
-
કમ ઑન, ચાર્લી
દિવાળીના શુભ તહેવારો આવ્યા એટલે શાળાઓમાં રજા પડી. બાળકોને તો જે દહાડે શાળામાં રજા હોય તે દહાડો તહેવાર જેવો જ લાગે. છોકરાંઓને જેમ મોસાળ વહાલું અને સ્ત્રીને વહાલું પિયર, તેમ મુંબઈગરા માણસોને માથેરાન-મહાબળેશ્વર વહાલાં. રાજ ખાંડવાળાનું કુટુંબ પણ રજા
-
રમણ રોટલી
પ્રેમનગર નામના એક ગામમાં એક તોફાની છોકરો રહેતો હતો. એનું નામ રમણ રોટલી. એ પંદર વર્ષનો હતો. એના પિતા એને પાંચ વરસનો મૂકીને મરી ગયા હતા. એની મા એને મોટો કરતી હતી. ખાસ કરીને એવું બને છે કે બાપ વગરનાં બાળકો અવળે માર્ગે ચઢી જાય છે. રમણ રોટલીનું પણ એવું
-
ઉંદર સાતપૂંછડિયો
એક હતો ઉંદર. ચૂંચૂં ઉંદર. ઘણો સુંદર. તેને પૂંછડીઓ હતી : એક, બે, ત્રણ, ચાર, પાંચ, છ, સાત. તે સાતપૂંછડિયો ઉંદર હતો. સાતપૂંછડિયો ઉંદર મોટો થયો. તેના બા કહે, ‘દીકરા! ભણવા જા.’ ઉંદર કહે, ‘ભલે. મને નિશાળમાં મૂક. હું ભણીશ.’ ઉંદરની બાએ
-
દરેક મુશ્કેલીનો ઉપાય છે
બીજે દિવસે નિશાળનો સમય થયાં સહુ પ્રાણીઓ આવી પહોંચ્યાં અને કપિરાજે શીખવવાનું શરૂ કર્યું : “જંગલમાં રહેનાર દરેક પ્રાણીએ પોતાનો ખોરાક જાતે શોધવાનો હોય છે. ખોરાકની શોધમાં નીકળનાર આવાં પ્રાણીઓ, ક્યારેક મોટાં હિંસક પ્રાણીઓનો શિકાર થઈ પડતાં હોય છે. એટલે