એક હતાં કીડીબાઈ.

                આ કીડીબાઈ એક ધનિકનાં બંગલાના બગીચાના દરમાં રહે. એટલે કીડીબાઈને અભિમાન આવી ગયું કે આપણે તો ધનવાનના ઘરના બગીચામાં રહીએ છીએ. એટલે આપણેય ધનવાન. આ કીડીબાઈ રોજ સાંજે ફરવા નીકળે. એક દિવસ આ કીડીબાઈને એક બીજી કીડી મળી ગઈ. આ બીજી કીડી સ્વભાવે થોડી નમ્ર. એણે કીડીબાઈનો ઠાઠ જોયો. એણે ધીમે રહીને પૂછ્યું,

               “કીડીબાઈ, તમે ક્યાં રહો છો?

               “હું તો પેલા સામેના બંગલામાં રહું છું.”

                કીડીબાઈએ ગર્વથી જવાબ આપ્યો.

                કીડીએ પૂછ્યું, “બંગલામાં રહો છો કે બંગલાના દરમાં?”

                કીડીબાઈ બોલ્યાં, “મોટાં બંગલાના બગીચામાં રહીએ, એટલે બંગલામાં જ કહીએ ને!” પછી થોડું અટકીને કીડીબાઈએ પેલી કીડીને પૂછ્યું, “હેંલી, કીડી, તું ક્યાં રહે છે?”

                કીડીએ દૂર ઝુપડું બતાવી કહ્યું, “પેલું નાનું ઝુંપડું છે ને, ત્યાં નજીકના દરમાં રહું છું”

                કીડીબાઈએ મોઢું બગાડી કહ્યું, “ત્યાં ગંદા નાના ઝુંપડામાં તો તો તારી મારી દોસ્તી કેવી રીતે જામશે?”

                કીડીએ કહ્યું, “દોસ્તીને અને બંગલા-ઝુંપડાને શું લાગે વળગે છે?”

                પણ કીડીબાઈ તો મોઢું ફૂલાવી, પહોળી ચાલે ચાલતાં થઈ ગયાં.

                બીજા દિવસે પણ કીડીબાઈ ને કીડી ફરવા જતાં રસ્તામાં મળી ગયાં. કીડીબાઈ તો બોલ્યાં નહીં. તેથી કીડી બોલી, “કેમ છો કીડીબાઈ? આજ તો તમે વધુ તાજાં માજાં ને તગડાં દેખાવ છો ને કાંઈ?”

               “અમે મિઠાઈ ખાઈએ ને બંગલામાં રહીએ તેથી એવાં જ દેખાઈએ ને!” કહી કીડીબાઈએ કીડીને કહ્યું,“ તું શું ખાય છે’લી કીડી?”

                કીડીએ કહ્યું, “હું તો રોટલાના ટુકડાના કણ કે લોટ ખાઉં છું.”

                કીડીબાઈએ “એવું?” કહી મોં મચકોડ્યું ને પહોળી ને ઉતાવળી ચાલે આગળ વધવા માંડ્યું.

                બહું દિવસો પછી બંગલાનો માલિક તો બંગલો બંધ કરી પરદેશ ફરવા જતો રહ્યો. તેથી કીડીબાઈને ના મિઠાઈ ખાવા મળવા લાગી કે ના તો બીજું કશું! પણ કીડીબાઈ તો રોફના માર્યાં ને અભિમાનના માર્યાં બીજું કશું ખાય જ નહીં! આમ ને આમ દિવસો વીત્યાં ને કીડીબાઈ તો ભૂખે મરવા લાગ્યાં!

                એ સાંજે કીડીબાઈ ઢીલે પગલે ફરવા ગયાં. રસ્તામાં પેલી કીડી મળી ગઈ. કીડીએ જોયું તો કીડીબાઈ તો ઢીલાઢસ. તેથી દયા ખાઈ કીડીએ કીડીબાઈને પૂછ્યું, “કેમ, કીડીબાઈ, તમે બિમાર છો કે શું?”

                કીડીબાઈ બોલ્યાં, “ના રે બાઈ, બિમાર તો નથી. પણ ઘણાં  દિવસથી ખાધું નથી ને એટલે!” કીડીએ પૂછ્યું, “કેમ ખાધું નથી?”

               “અમારો બંગલા માલિક પરદેશ ગયો છે.”

               “તે ત્યાં સુધી ક્યાં ખાશો? શું ખાશો?” કીડીએ પૂછ્યું.

               “બીજું તો ભાવે નહીં! જોઈએ, શું થાય છે?”

               “તો ચાલો મારે ઘેર!” કીડીએ કહ્યું, “હું ખાઉં છું, તે તમને ખવડાવીશ.”

                કીડીબાઈને ભૂખ તો લાગી જ હતી. પણ દંભ કરીને આનાકાની કરી. પણ પછી કીડીએ જરાક આગ્રહ કર્યો કે કીડીબાઈ તો તૈયાર થઈ ગયાં.

                કીડીએ તો કીડીબાઈની આગતા સ્વાગતા કરી ને પછી પડોશના ઝુંપડામાંથી રોટલાના ટુકડા લાવી. કીડીબાઈને આપ્યાં. કીડીબાઈને ખાતાં શરમ આવે છે એવું લાગતાં કીડી આઘી પાછી થઈ ગઈ. એ દરમિયાન કીડીબાઈ ઝટપટ ઝટપટ રોટલાના ટુકડા ખાઈ ગયાં. એટલું જ નહીં કીડીના ભાગના ટુકડાયે કીડીબાઈ ખાઈ ગયાં.

                સવારે ઝુંપડાના માલિકે દર પાસે લોટ ભભરાવ્યો. કીડી ને કીડીબાઈ એ પણ ખાઈ ગયાં. કીડીએ પછી બપોરે લાગ જોઈને પૂછ્યું,

                “કીડીબાઈ, આ ખાવાનું કેવું લાગ્યું?”

                કીડીબાઈ શું બોલે? પણ છતાંયે બોલ્યાં, “પેલાં બંગલાની મિઠાઈ કરતાં પણ ગળ્યું લાગ્યું તારું ભોજન!”

                કીડીએ કહ્યું, “એમાં ઝુંપડાવાળાનો પ્રેમ અને દયા ભળ્યાં છે ને તેથી!”

                તે દિવસથી કીડીબાઈ ત્યાં જ રહેવા લાગ્યાં.