(ચંદ્રાવળા)
એક અવધૂત વિભૂત તન ધારી, અશ્રુત ઉજ્જવલ અંગ,
અકલ અરૂપ સકળ સુર સેવે, અદ્રિસુતા અરધંગ.
અદ્રિસુતા અરધંગ તે આણી, ડમરુ ડાક પિનાક છે પાણિ,
રેવાશંકર શુભકારી, એક અબધૂત વિભૂત તન ધારી.
આંગણે આવી અલખ જગાવી, કીધો શીંગીશોર,
નંદરાણી ગભરાણી ઘરમાં, ગોપમાં વાયો હોરઃ
ગોપમાં વાયો હોર તે જઈને, માતા મનમાં વિસ્મય થઈને,
સુતને લીધો હૃદય લગાવી, આંગણે આવી અલખ જગાવી.
જશોદા જોગીરાજને નીરખી, ભાવ ભરી ભરપૂર,
લ્યો ભિક્ષા રક્ષા કરો સુતની, દૃષ્ટિ પડે, રહો દૂર;
દૃષ્ટિ પડે, રહો દૂર દિગંબર, પે’રો તો આપું પટ અંબર;
હર ઉત્તર હવે દે છે હરખી, જશોદા જોગીરાજને નીરખી.
આદ્ય પુરૂષ ને અલખ નિરંજન, જે અનંત અવિનાશ,
રોમ રોમ બ્રહ્માંડ ભમે તે, પડખામાં લેઈ પાસ;
પડખામાં લેઈ પાસ પલંગે, અર્ભક જાણીને ઉછરંગે,
અંબુજ-આંખે આંજતી અંજન, આદ્ય પુરૂષ ને અલખ નિરંજન.
શ્રવણ સુણી શુભ વેણ શંકરનાં, વાધ્યો ચિત્ત વિચાર,
કારમો ક્યમ લઈ જાઊં કુંવરને, સર્વાંગે સુકુમાર;
સર્વાંગે સુકુમાર શરીરે, શિશુ સંકુચાયે શીત સમીરે,
વચન જાય ક્યમ જોગેશ્વરનાં, શ્રવણ સુણી શુભ વેણ શંકરનાં.
જશોમતી, બીજું કાંઈ ન જાચું, સાચું કહું સુણ વેણ,
અંતરમાં અભિલાષા એવી, નંદકુંવરને નેણ;
નંદકુંવરને નેણ નિહાળી, પુત્ર પધરાવ વચન પ્રતિપાળી,
રૂપ જેઈ હૃદયામાં રાચું, જશોમતી, બીજું કાંઈ ન જાચું.
જત્ન કરી જશોદા મહતારી, બાળક લાવી બહાર,
દર્શન કરી દિગંબર રીઝ્યા, ઉમંગ્યા ઉર અપાર;
ઉમંગ્યા ઉર અપાર અવિનાશી, કર્યું કુતૂહુલ કૈલાસવાસી,
તાંડન નૃત્ય કર્યુ ત્રિપુરારિ, જત્ન કરી જશોદા મહતારી.
પરસ્પરે પ્રભુતાયે પરખ્યા, રીઝ્યા હૃદય મોઝાર,
અદ્ભુત અવિગતની ગતિ દેખી, તૃપ્ત થયા ત્રિપુરાર;
તૃપ્ત થયા ત્રિપુરાર તે ટાણે, અન્યો અન્ય બન્યો મન જાણે,
રસિયા હરિ-હર હઈએ હરખ્યા, પરસ્પરે પ્રભુતાને પરખ્યા.
(chandrawla)
ek awadhut wibhut tan dhari, ashrut ujjwal ang,
akal arup sakal sur sewe, adrisuta ardhang
adrisuta ardhang te aani, Damaru Dak pinak chhe pani,
rewashankar shubhkari, ek abdhut wibhut tan dhari
angne aawi alakh jagawi, kidho shingishor,
nandrani gabhrani dharman, gopman wayo hor
gopman wayo hor te jaine, mata manman wismay thaine,
sutne lidho haday lagawi, angne aawi alakh jagawi
jashoda jogirajne nirkhi, bhaw bhari bharpur,
lyo bhiksha raksha karo sutni, dashti paDe, raho door;
drashti paDe, raho door digambar, pe’ro to apun pat ambar;
har uttar hwe de chhe harkhi, jashoda jogirajne nirkhi
adya purush ne alakh niranjan, je anant awinash,
rom rom brahmanD bhame te, paDkhaman lei pas;
paDkhaman lei pas palange, arbhak janine uchhrange,
ambuj ankhe anjti anjan, aadya purush ne alakh niranjan
shrwan suni shubh wen shankarnan, wadhyo chitt wichar,
karmo kayam lai jaun kunwarne, sarwange sukumar;
sarwage sukumar sharire, shishu sankuchaye sheet samire,
wachan jay kacham jogeshwarnan, shrwan suni shubh wenu shankarnan
jashomti, bijun kani na jachun, sachun kahun sun wen,
antarman abhilasha ewi, nandkunwarne nen;
nandkunwarne nen nihali, putr padhraw wachan pratipali,
roop jei hadyaman rachun, jashomti, bijun kani na jachun
jatn kari jasheda mahtari, balak lawi bahar,
darshan kari digambar rijhya, umangya ur apar;
umangya ur apar awinashi, karyun kutuhul kailaswasi,
tanDan nritya karyu tripurari, jatn kari jashoda mahtari
paraspre prabhutaye parakhya, rijhya hrday mojhar,
adbhut awigatni gati dekhi, tript thaya tripurar;
tript thaya tripurar te tane, anyo anya banyo man jane,
rasiya hari har haiye harakhya, paraspre prabhutane parakhya
(chandrawla)
ek awadhut wibhut tan dhari, ashrut ujjwal ang,
akal arup sakal sur sewe, adrisuta ardhang
adrisuta ardhang te aani, Damaru Dak pinak chhe pani,
rewashankar shubhkari, ek abdhut wibhut tan dhari
angne aawi alakh jagawi, kidho shingishor,
nandrani gabhrani dharman, gopman wayo hor
gopman wayo hor te jaine, mata manman wismay thaine,
sutne lidho haday lagawi, angne aawi alakh jagawi
jashoda jogirajne nirkhi, bhaw bhari bharpur,
lyo bhiksha raksha karo sutni, dashti paDe, raho door;
drashti paDe, raho door digambar, pe’ro to apun pat ambar;
har uttar hwe de chhe harkhi, jashoda jogirajne nirkhi
adya purush ne alakh niranjan, je anant awinash,
rom rom brahmanD bhame te, paDkhaman lei pas;
paDkhaman lei pas palange, arbhak janine uchhrange,
ambuj ankhe anjti anjan, aadya purush ne alakh niranjan
shrwan suni shubh wen shankarnan, wadhyo chitt wichar,
karmo kayam lai jaun kunwarne, sarwange sukumar;
sarwage sukumar sharire, shishu sankuchaye sheet samire,
wachan jay kacham jogeshwarnan, shrwan suni shubh wenu shankarnan
jashomti, bijun kani na jachun, sachun kahun sun wen,
antarman abhilasha ewi, nandkunwarne nen;
nandkunwarne nen nihali, putr padhraw wachan pratipali,
roop jei hadyaman rachun, jashomti, bijun kani na jachun
jatn kari jasheda mahtari, balak lawi bahar,
darshan kari digambar rijhya, umangya ur apar;
umangya ur apar awinashi, karyun kutuhul kailaswasi,
tanDan nritya karyu tripurari, jatn kari jashoda mahtari
paraspre prabhutaye parakhya, rijhya hrday mojhar,
adbhut awigatni gati dekhi, tript thaya tripurar;
tript thaya tripurar te tane, anyo anya banyo man jane,
rasiya hari har haiye harakhya, paraspre prabhutane parakhya
સ્રોત
- પુસ્તક : કાવ્યસંચય-૧ (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 244)
- સંપાદક : અનંતરાય મ. રાવળ, હીરા રામનારાયણ પાઠક
- પ્રકાશક : ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદ
- વર્ષ : 1981