ન્યૂયોર્ક, ઓ ન્યૂયોર્ક, ઓ ન્યૂયોર્ક, ન્યૂયોર્ક!
બાટલ ઑફ સ્કોચ, કૉનિયાગ્ ઍન્ડ ગ્રીક,
મારિટની ડ્રાઈ – (અહીં જરા ઊંચે સ્વરે હવેની લીટી બોલો.)
વિથ આઈસ ઈફ યુ ટ્રાઈ;
વિથ મેક્સિન રમ, ઍન્ડ બૂરબોન ઑન રૉક,
લાખ લાખ એ બોટલના ઊઘડતા કૉર્ક,
ક્યાં ઇંગ્લેંડનું સોસ નાનકડું અસલનું યોર્ક!
એના ચિપ્સ ઍન્ડ ધ ફિશ ઍન્ડ ધ સોસ ઍન્ડ ધ ફોક
અને પૂર્વમાં પાંગર્યું આ ન્યૂયોર્ક, ન્યૂયોર્ક!
‘ઓ ન્યૂઉઉઉ યોર્ક!’
રસ્તા પર દેખ બે તો રેસ્ટોરેંટેર,
ઓપન એર ચાહીએ તો, નહીં ઓપન એર,
લિફ્ટ ઉપર લિફ્ટ ઉપર ચલે જાઓ કહાં.
મીલી તો ઠીક, નહીં તો માની લો વહાં
ઓપન એર ન્યૂયોર્કમેં ખરીદીની સહી,
ખરીદી કરતે ભી, એર મીલી નહીં!
ભૂગર્ભમાં ઊતરો તો હોટેલના બાર,
બૉટલની મિજલસના વિવિધ આકાર,
ફૂદડીમાં ફરતી છે બેઠકની હાર,
અડધિયા ચન્દરનો અર્ધ ગોલાકાર.
ઉભડકિયા બેઠક પર ગઠિયા અનેક
કેંસાસ ને ટેક્સાસના રાક્ષસી શેક,
વચગાળે એકેકની પડખે છે નાર,
પુરુષના ખભ્ભાનો એને આધાર.
નાનકડા ગ્લાસ મહીં ચળકે છે પ્યોર
નાજુક છે હાથ મહીં ચળકે લિકયૉર.
પિયે જા પિયે જા જામ ઉપર જામ,
પીવાને શણગાર્યાં કંઈક આવા ધામ
એવી છે રંગત અને એવા છે શોખ
ઓ ન્યુયોર્ક, ઓ ન્યૂયોર્ક, તું એક જ ન્યૂયોર્ક!
ઝેઝ કહો ઝાઝ કહો, એક હી હૈ બાત,
સંગતમાં ગીત ભળે ખોખરાયલો સાદ,
ઝાંઝ ઉપર પડઘમની ડ્રમડ્રમની ભીંસ,
ઝણઝણતા તાલ ઉપર સરગમની ચીસ,
ઝાંઝ ઉપર ઝાંઝ લયે, ઝમ, ઝમ, ઝમ,
હો હો હો, હા હા હા, એક સરીગમ
ગીત કિયું, થાટ કિયો મૂકોને લપ,
લક્કડની ટપટપી કરે ટપાટપ.
એકેકી એવન્યુ ને આડી છે સ્ટ્રીટ,
સિદ્ધપુરના બ્રહ્મણોની રસોડા રીત.
ઇટાલિયન અસ્પાનિયા મેક્સિકન જાત,
ક્યાંક વળી કોક મળે અમેરિકન ભાત,
રેસ્ટોરે રેસ્ટોરે ભભકભર્યા બાર,
બેઠા ભલે ખાઓ, ગમે ઊભી લંગાર
હારલેમ કે ડાઉન ટાઉન દુનિયાની ચીઝ
માનવની જાત મહીં અવળી હિપીઝ
રુદ્રાક્ષની માળા ફરે, ધંધો વિશાળ—
‘હરે કૃષ્ણ’ ધૂન કરે, નહીં કો જંજાળ,
એલ. એસ. ડી. અંગ ભરી ગાંજો ચરસ,
હરિ હરિ નામ જપે છીપે તરસ,
પિયોજી પિયોજી હરિનામ રસ,
વૈકુંઠ ક્યા જાના યે અહીં મૂલાધાર,
વહાલું છે વ્રજ મને મીઠો સહચાર,
મોજ કહો, ન કહો, લવનું બજાર,
અનીતિ કે નીતિનો કોઈ ન પૂછે સાર.
આઈ લાઈક યુ ઍન્ડ આઈ લવ યુ
ઓ બોટલ એન્ડ કૉર્ક!
ઓ ન્યૂયોર્ક, ઓ ન્યૂયોર્ક
તું એક જ ન્યૂયોર્ક!
હે હો ન્યૂયોર્ક, ઓ ન્યૂયોર્ક, વાહ ન્યૂયોર્ક સિટી
નદીઓએ માનહાટન લીધું વીંટી.
(એમાં) મિનાર પર મિનાર પર ઊંચાં ઊંચાં ઘર
દિવસમાં સૂરજ ને શહેર થકી પર
રાખીને કિરણને અળગાં અધ્ધર,
(જેમ) સૂરજને ગ્રસે છે રાહુ ઉપર,
એમ રાહુગણ જેવા આ થર ઉપર થર
માળ ઉપર માળ ઉપર માળ ઉપર માળ
આડી અવળી ભોંય ઉપર રસ્તાની જાળ
ભોંય ઉપર, ભોંય નીચે, નદીઓની પાર
વકરાતી કતરાતી લાગી કેવી કતાર
ટ્રેન નહીં તો બસ, નહીં તો મોટરની હાર
એક ઉપર એક નહીં તો પાછળ લંગાર
રસ્તા ઉપર દદડતી ભભકની ધાર
આગળ છે ધોળા, જો દીપકની માળ
સરકતી મરકતી મોટરની ચાલ
ટ્રેનોના ડબ્બામાં મોટરની હાર
ચારેકોર જુઓ તો કાર તણો ભાર
રસ્તો છે પહોળો પણ મોટર ન માય
મોટર જ્યાં ચાલે ત્યાં માનવ ક્યાં જાય!
માનવના કરતૂકે શોધ્યો આ ખેલ,
મોટર ઓ મોટર- આ મોટરની રેલ,
એક ચલી, એક વળી, સૌ ફરી, સૌ સરી,
એક ફરી સૌ ફરી; મંદીલી જાય જરી
હાઈવે પર માઈલો પર માઈલો ફરી જાય
વાયુ ને વીજ બેને મોટર આંટી ખાય!
ઊંટ જેવી ડોક નહીં, પીઠ મહીં પોલ
લાલ ઊભા પંપ પાસે પીએ પેટ્રોલ.
કાંટાળી આંખ ઉપર લખ્યાં માપતોલ
ભાઈ પીએ કોલા, તો બાઈ કરે કૉલ!
ડૂંડાળા પેટ પાછળ નાક નળી બહાર
ઉનાળા શ્વાસ કાઢે, ન અટકે લગાર
શ્વાસ ઉપર શ્વાસ ચઢે, કાળોટિયા થર
એથી ઘણાં ઘર મહીં માળિયાં અંદર
શહેર તણાં ફેફસામાં કેન્સરનાં દર!
એમાંથી જીવ સરી માનવ અંતર
સરકીને સર કરે હાડકાંમાં ઘર
એથી તો થેંક ગોડ! ચાલુ છે આજ
કેન્દ્રોની હારમાળા, સંશોધન કાજ
એક દી એ કરશે આ કૅન્સરને સર
કહે છે એવો છે – ઍટ લીસ્ટ – ઈશ્વરને ડર
ઓ ન્યૂયોર્ક! ન્યૂયોર્ક, તું ન્યૂયોર્કનું અલબેલું શહેર
ઈશ્વરની તારા પર છે ડોલરની મહેર!
nyuyork, o nyuyork, o nyuyork, nyuyork!
batal auph skoch, kauniyag enD greek,
maritni Drai – (ahin jara unche swre haweni liti bolo )
with ais iph yu trai;
with meksin ram, enD burbon aun rauk,
lakh lakh e botalna ughaDta kaurk,
kyan inglenDanun sos nanakaDun asalanun york!
ena chips enD dha phish enD dha sos enD dha phok
ane purwman pangaryun aa nyuyork, nyuyork!
‘o nyuu york!’
rasta par dekh be to restorenter,
opan er chahiye to, nahin opan er,
lipht upar lipht upar chale jao kahan
mili to theek, nahin to mani lo wahan
opan er nyuyorkmen kharidini sahi,
kharidi karte bhi, er mili nahin!
bhugarbhman utro to hotelna bar,
bautalni mijalasna wiwidh akar,
phudDiman pharti chhe bethakni haar,
aDadhiya chandarno ardh golakar
ubhaDakiya bethak par gathiya anek
kensas ne teksasna rakshsi shek,
wachgale ekekni paDkhe chhe nar,
purushna khabhbhano ene adhar
nanakDa glas mahin chalke chhe pyor
najuk chhe hath mahin chalke likyaur
piye ja piye ja jam upar jam,
piwane shangaryan kanik aawa dham
ewi chhe rangat ane ewa chhe shokh
o nyuyork, o nyuyork, tun ek ja nyuyork!
jhejh kaho jhajh kaho, ek hi hai baat,
sangatman geet bhale khokhraylo sad,
jhanjh upar paDaghamni DrmaDramni bheens,
jhanajhanta tal upar saragamni chees,
jhanjh upar jhanjh laye, jham, jham, jham,
ho ho ho, ha ha ha, ek sarigam
geet kiyun, that kiyo mukone lap,
lakkaDni tapatpi kare tapatap
ekeki ewanyu ne aaDi chhe street,
siddhapurna brahmnoni rasoDa reet
italiyan aspaniya meksikan jat,
kyank wali kok male amerikan bhat,
restore restore bhabhakbharya bar,
betha bhale khao, game ubhi langar
harlem ke Daun taun duniyani cheejh
manawni jat mahin awli hipijh
rudrakshni mala phare, dhandho wishal—
‘hare krishn’ dhoon kare, nahin ko janjal,
el es Di ang bhari ganjo charas,
hari hari nam jape chhipe taras,
piyoji piyoji harinam ras,
waikunth kya jana ye ahin muladhar,
wahalun chhe wraj mane mitho sahchar,
moj kaho, na kaho, lawanun bajar,
aniti ke nitino koi na puchhe sar
ai laik yu enD aai law yu
o botal enD kaurk!
o nyuyork, o nyuyork
tun ek ja nyuyork!
he ho nyuyork, o nyuyork, wah nyuyork siti
nadioe manhatan lidhun winti
(eman) minar par minar par unchan unchan ghar
diwasman suraj ne shaher thaki par
rakhine kiranne algan adhdhar,
(jem) surajne grse chhe rahu upar,
em rahugan jewa aa thar upar thar
mal upar mal upar mal upar mal
aDi awli bhonya upar rastani jal
bhonya upar, bhonya niche, nadioni par
wakrati katrati lagi kewi katar
tren nahin to bas, nahin to motarni haar
ek upar ek nahin to pachhal langar
rasta upar dadaDti bhabhakni dhaar
agal chhe dhola, jo dipakni mal
sarakti marakti motarni chaal
trenona Dabbaman motarni haar
charekor juo to kar tano bhaar
rasto chhe paholo pan motar na may
motar jyan chale tyan manaw kyan jay!
manawna kartuke shodhyo aa khel,
motar o motar aa motarni rel,
ek chali, ek wali, sau phari, sau sari,
ek phari sau phari; mandili jay jari
haiwe par mailo par mailo phari jay
wayu ne weej bene motar aanti khay!
unt jewi Dok nahin, peeth mahin pol
lal ubha pamp pase piye petrol
kantali aankh upar lakhyan maptol
bhai piye kola, to bai kare kaul!
DunDala pet pachhal nak nali bahar
unala shwas kaDhe, na atke lagar
shwas upar shwas chaDhe, kalotiya thar
ethi ghanan ghar mahin maliyan andar
shaher tanan phephsaman kensarnan dar!
emanthi jeew sari manaw antar
sarkine sar kare haDkanman ghar
ethi to thenk goD! chalu chhe aaj
kendroni harmala, sanshodhan kaj
ek di e karshe aa kensarne sar
kahe chhe ewo chhe – et leest – ishwarne Dar
o nyuyork! nyuyork, tun nyuyorkanun albelun shaher
ishwarni tara par chhe Dolarni maher!
nyuyork, o nyuyork, o nyuyork, nyuyork!
batal auph skoch, kauniyag enD greek,
maritni Drai – (ahin jara unche swre haweni liti bolo )
with ais iph yu trai;
with meksin ram, enD burbon aun rauk,
lakh lakh e botalna ughaDta kaurk,
kyan inglenDanun sos nanakaDun asalanun york!
ena chips enD dha phish enD dha sos enD dha phok
ane purwman pangaryun aa nyuyork, nyuyork!
‘o nyuu york!’
rasta par dekh be to restorenter,
opan er chahiye to, nahin opan er,
lipht upar lipht upar chale jao kahan
mili to theek, nahin to mani lo wahan
opan er nyuyorkmen kharidini sahi,
kharidi karte bhi, er mili nahin!
bhugarbhman utro to hotelna bar,
bautalni mijalasna wiwidh akar,
phudDiman pharti chhe bethakni haar,
aDadhiya chandarno ardh golakar
ubhaDakiya bethak par gathiya anek
kensas ne teksasna rakshsi shek,
wachgale ekekni paDkhe chhe nar,
purushna khabhbhano ene adhar
nanakDa glas mahin chalke chhe pyor
najuk chhe hath mahin chalke likyaur
piye ja piye ja jam upar jam,
piwane shangaryan kanik aawa dham
ewi chhe rangat ane ewa chhe shokh
o nyuyork, o nyuyork, tun ek ja nyuyork!
jhejh kaho jhajh kaho, ek hi hai baat,
sangatman geet bhale khokhraylo sad,
jhanjh upar paDaghamni DrmaDramni bheens,
jhanajhanta tal upar saragamni chees,
jhanjh upar jhanjh laye, jham, jham, jham,
ho ho ho, ha ha ha, ek sarigam
geet kiyun, that kiyo mukone lap,
lakkaDni tapatpi kare tapatap
ekeki ewanyu ne aaDi chhe street,
siddhapurna brahmnoni rasoDa reet
italiyan aspaniya meksikan jat,
kyank wali kok male amerikan bhat,
restore restore bhabhakbharya bar,
betha bhale khao, game ubhi langar
harlem ke Daun taun duniyani cheejh
manawni jat mahin awli hipijh
rudrakshni mala phare, dhandho wishal—
‘hare krishn’ dhoon kare, nahin ko janjal,
el es Di ang bhari ganjo charas,
hari hari nam jape chhipe taras,
piyoji piyoji harinam ras,
waikunth kya jana ye ahin muladhar,
wahalun chhe wraj mane mitho sahchar,
moj kaho, na kaho, lawanun bajar,
aniti ke nitino koi na puchhe sar
ai laik yu enD aai law yu
o botal enD kaurk!
o nyuyork, o nyuyork
tun ek ja nyuyork!
he ho nyuyork, o nyuyork, wah nyuyork siti
nadioe manhatan lidhun winti
(eman) minar par minar par unchan unchan ghar
diwasman suraj ne shaher thaki par
rakhine kiranne algan adhdhar,
(jem) surajne grse chhe rahu upar,
em rahugan jewa aa thar upar thar
mal upar mal upar mal upar mal
aDi awli bhonya upar rastani jal
bhonya upar, bhonya niche, nadioni par
wakrati katrati lagi kewi katar
tren nahin to bas, nahin to motarni haar
ek upar ek nahin to pachhal langar
rasta upar dadaDti bhabhakni dhaar
agal chhe dhola, jo dipakni mal
sarakti marakti motarni chaal
trenona Dabbaman motarni haar
charekor juo to kar tano bhaar
rasto chhe paholo pan motar na may
motar jyan chale tyan manaw kyan jay!
manawna kartuke shodhyo aa khel,
motar o motar aa motarni rel,
ek chali, ek wali, sau phari, sau sari,
ek phari sau phari; mandili jay jari
haiwe par mailo par mailo phari jay
wayu ne weej bene motar aanti khay!
unt jewi Dok nahin, peeth mahin pol
lal ubha pamp pase piye petrol
kantali aankh upar lakhyan maptol
bhai piye kola, to bai kare kaul!
DunDala pet pachhal nak nali bahar
unala shwas kaDhe, na atke lagar
shwas upar shwas chaDhe, kalotiya thar
ethi ghanan ghar mahin maliyan andar
shaher tanan phephsaman kensarnan dar!
emanthi jeew sari manaw antar
sarkine sar kare haDkanman ghar
ethi to thenk goD! chalu chhe aaj
kendroni harmala, sanshodhan kaj
ek di e karshe aa kensarne sar
kahe chhe ewo chhe – et leest – ishwarne Dar
o nyuyork! nyuyork, tun nyuyorkanun albelun shaher
ishwarni tara par chhe Dolarni maher!
સ્રોત
- પુસ્તક : આપણી કવિતાસમૃદ્ધિ (ઉત્તરાર્ધ) (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 53)
- સંપાદક : ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા
- પ્રકાશક : ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદ
- વર્ષ : 2004