આમ તો અડવો જો કે પ્હેલેથી બાંગરો હતો,
કોક વેળા અમસ્થો એ મૂંગોમંતર થૈ જતો.
તરંગે ચડતો ત્યારે ભૂલી યે જાય જાતને,
આળસુ હોત ઓછો તો મોટો માણસ થાત ને?!
ગુંજતો ગીત છાનાં ને ચિત્તમાં કૈંક ચીતરે,
લાગતો બ્હારથી બાઘો-જાણતો એ ય ભીતરે.
મુખની રેખ એવી કે ઓળખીતાં ભૂલી જતાં;
ગંમતો ચાલતી એથી; ચાલે વ્હેવાર એ છતાં.
દૂભવી કોકને પાછો છૂપો આનંદ પામતો,
ઇચ્છા-આશા-અપેક્ષાઓ થામતો ને ઉથામતો.
થોડો શો ભાવભીરુ છે, થોડો છે અળવીતરો;
રંગ મેળવણી એવી-કેમે ના જાય ચીતર્યો.
વાંકો ને વાંક દેખો એ ચાહે માણસજાતને;
કોરો ધાકોર રહૈ જાતો કાંઠે જળપ્રપાતને.
રમૂજીલાલ જેવું એ જોકે નામ ધરે નહીં,
શોકની કો’ક છાયાને ગોપવે ચિત્તની મહીં.
આળો છે, કાંક ભોળો છે, સ્હેજમાં વટકી જતો
આરંભે ખૂબ શૂરો ને મધ્યમાં અટકી જતો.
આપ છે અડવો તેથી અડવાને વખાણતો,
જાણતો પંડજોગું ને પંડજોગું પ્રમાણતો.
કૌપીને લપટ્યો બાવો, બાવાનો કારભાર છે;
છૂટવા બાંધતો કર્મો, –સારનો એ જ સાર છે.
શ્વેત ને શ્યામ ધાગાથી પોત આડવ્યનું વણ્યું;
થોડું આ કાનમાં કીધું : ગણી લેજો ઘણું ઘણું
લખેલા લેખ તો જો કે મિથ્યા થાય કદી કદી,
જીવતો અડવો રે’શે-જીવે માણસ જ્યાં લગી.
aam to aDwo jo ke phelethi bangro hato,
kok wela amastho e mungomantar thai jato
tarange chaDto tyare bhuli ye jay jatne,
alasu hot ochho to moto manas that ne?!
gunjto geet chhanan ne chittman kaink chitre,
lagto nharthi bagho janto e ya bhitre
mukhni rekh ewi ke olkhitan bhuli jatan;
ganmto chalti ethi; chale whewar e chhatan
dubhwi kokne pachho chhupo anand pamto,
ichchha aasha apekshao thamto ne uthamto
thoDo sho bhawbhiru chhe, thoDo chhe alwitro;
rang melawni ewi keme na jay chitaryo
wanko ne wank dekho e chahe manasjatne;
koro dhakor rahai jato kanthe jalaprpatne
ramujilal jewun e joke nam dhare nahin,
shokni ko’ka chhayane gopwe chittni mahin
alo chhe, kank bholo chhe, shejman watki jato
arambhe khoob shuro ne madhyman atki jato
ap chhe aDwo tethi aDwane wakhanto
janto panDjogun ne panDjogun prmanto
kaupine lapatyo bawo, bawano karbhar chhe;
chhutwa bandhto karmo, –sarno e ja sar chhe
shwet ne shyam dhagathi pot aDawyanun wanyun;
thoDun aa kanman kidhunh gani lejo ghanun ghanun
lakhela lekh to jo ke mithya thay kadi kadi,
jiwto aDwo re’she jiwe manas jyan lagi
aam to aDwo jo ke phelethi bangro hato,
kok wela amastho e mungomantar thai jato
tarange chaDto tyare bhuli ye jay jatne,
alasu hot ochho to moto manas that ne?!
gunjto geet chhanan ne chittman kaink chitre,
lagto nharthi bagho janto e ya bhitre
mukhni rekh ewi ke olkhitan bhuli jatan;
ganmto chalti ethi; chale whewar e chhatan
dubhwi kokne pachho chhupo anand pamto,
ichchha aasha apekshao thamto ne uthamto
thoDo sho bhawbhiru chhe, thoDo chhe alwitro;
rang melawni ewi keme na jay chitaryo
wanko ne wank dekho e chahe manasjatne;
koro dhakor rahai jato kanthe jalaprpatne
ramujilal jewun e joke nam dhare nahin,
shokni ko’ka chhayane gopwe chittni mahin
alo chhe, kank bholo chhe, shejman watki jato
arambhe khoob shuro ne madhyman atki jato
ap chhe aDwo tethi aDwane wakhanto
janto panDjogun ne panDjogun prmanto
kaupine lapatyo bawo, bawano karbhar chhe;
chhutwa bandhto karmo, –sarno e ja sar chhe
shwet ne shyam dhagathi pot aDawyanun wanyun;
thoDun aa kanman kidhunh gani lejo ghanun ghanun
lakhela lekh to jo ke mithya thay kadi kadi,
jiwto aDwo re’she jiwe manas jyan lagi
સ્રોત
- પુસ્તક : ઉત્તરાયણ (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 109)
- સંપાદક : દીપક મહેતા
- પ્રકાશક : નેશનલ બુક ટ્રસ્ટ, ઇન્ડિયા
- વર્ષ : 2008