ગગન ગુફા ફાટી પડે ને તારા લબ લબ થાય,
નીસર્યો તારો આત્યમો અહીંથી હુંશીલાલ.
ઝાંખાં ઘર પાદર થયાં ઝાંખી માનવજાત;
સૂરજ રોડું થઈ ગયો મરતાં હુંશીલાલ.
પીપળ ડાળ ખરી પડી ખરી મરદની મૂંછ;
રંડાપો મરદોને મળ્યો મરતાં હુંશીલાલ.
જીવતાં મુજથી ના થયું જે થયું છાનું થયું,
તે રચું મરશિયા આજ મરતાં હુંશીલાલ.
ઊંઘણશીની આંખોમાં હે પૂજ્ય
તમારી સલાહ-શિખામણ કમલ સરીખી કોળે!
જીવતે જીવ તમે બહુ ખટક્યા
ખટક્યા ચંપલની ઊપસેલી ખીલી જેવા,
શરીરની કોઈ ખોડ સમણા ખટક્યા.
એક ઘરના આદમી નહોતા તમે.....
હે ૐ, સકલ સંડાસની ભીંતો ઉપર
પણ આપના ચહેરા ચગે
હે મુરબ્બી,
આપનો ચહેરો
પ્રભુના નામ જેવો યાદ કરવાનો અમારે,
કોપરાની શેષ જેવો ચાવવા લાયક
હજી અંધારમાં ચમક્યા કરે છે
આગિયા જેવો.
શ્રીવિલય તમારો થયો અહોહો!
અંદણની ચંદણની ચ્હેયો પ્રગટી.
બાપા હજી બળે છે........
આંખોની પછવાડે રડતાં
ગામ નદીને નાળાં.
અલ્લા બિલ્લો બની ગયો.
ને પરવત ઊંધો પડિયો
બાપા હીંગ ભળેલી દાળ તણો તું દડિયો
જબલપુરની ખડબચડી શેતરંજી જેવી પંગત
હાવાં પથરાતી (ખોટ તમારી નથી સાલતી કોને?)
કુશકી જેવા ચ્હેરા રઝળે
નગર છાજીયાં લેતાં
શ્રીવિલય તમારો માન્યામાં ના આવે
સચરાચર હે હજી તમારા થૂંક તણી ભીનાશ હવામાં.
તમારા થૂંકની ગંગા વહે છે કાનમાં બાપા.
તમારા થૂંકની જે જે થતી'તી ગામમાં બાપા.
તમારા થૂંકથી લાખો કરોડો રૂપિયા ભેગા થતા’તા.
તમારા થૂંકમાંથી બંગલા બેઠા બેઠા થતા'તા.
તમારા થૂંકથી અળગાં થએલાં બે જણાં ચોંટી જતાં'તાં.
તમારું થૂંક ઔષધ લોકનું
તમારું થૂંક અમરત મર્ત્યનું.
તમારો થૂંકનો બાજોઠ મારા દેવ.
તમારા થૂંકનું આચમન લેવા કાજ દેવો જન્મ લેતા રોજ.
હવે પછી જે મરશે એના
કાનમાં વ્હાલા ફૂંક મારીશું
તમાર નામની ફૂંક મારીશું.
ગાંમનું કૂતર્યું મરશે અને
તમારી નાંમની ફૂંક મારીશું
બોડી બાંમણી મરશે એને
તમાર નાંમની ફૂંક મારીશું.
હવાર ગાશું હાંજરે ગાશું
તમાર નાંમનું ભજન ગાશું
મરતી વખતે હરગે જાશું
તમાર નાંમની રટણા પીશું.
હાય હુંશીલાલ હાય હાય
હાય રૂપાળા હાય હાય
સાતખોટના હાય હાય
આંખની કીકી હાય હાય
ભીડનું મોતી હાય હાય
સાકરથેલો હાય હાય
કન્યાઘેલો હાય હાય
હાય હુંશીલાલ વટનો કટકો
હાય હુંશીલાલ નરદમ કડકો
હાય હુંશીલાલ ગામનો પાડો
હાય હુંશીલાલ આંખ ઉઘાડો
હાય હુંશીલાલ અમને વરતો
હાય હુંશીલાલ હમ્બો હમ્બો
હાય રે હુંશીલાલ તમારા વિના
ચૂનો પાન તમાકું સૂનાં રે સૂનાં
હાય રે વરણાગિયા ડગલો તમારો
કિયો ભઈ તે પ્હેરી ફરશે બધે?
હાય રે વરણાગિયા સમાધિ તમારીને
હીરા જડે તોય ઓછા પડે!
હાય રે વરણાગિયા તમારા વિના
પોચાં પોચાં આસનિયાં સૂના રે સૂનાં.
હાય હાય રાજવી
નર્યો ફજેતો રાજવી
એકલપેટો રાજવી
જિલ્લા જેવો રાજવી
કિલ્લા જેવો રાજવી
તમારું નામ મંતર થઈ રટાતું રાજવી
તમારા નામથી હીઝડા કમાતા થઈ ગયા.
તમારા નામની હૂંડીઓ ફરે પરદેશમાં
તમારા નામની વ્હેલો ટપાલી ફેરવે
તમારા નામથી ખપ્પર ભરાતાં
હે પ્રભુ,
તમારા નામથી ફફડે ધજાઓ,
તમારા નામને ઓઢીને કન્યા જાય બીજે.....
તમારું નામ ચાવે આશ્રમો
તમારો મૃત્યુદિવસ દેશમાં ઊજવાય છે
તમારી યાદમાં જૂનું જૂતું પૂજાય છે.
તમારા પાઠ ગોખે છે હજી વિદ્યાર્થીઓ.
તમે નિર્મુખ બ્રહ્મા.
શ્રી વિષ્ણુની ડૂંટી તમે
પાપ કોરાણે મૂકીને
પુણ્યનું દર્શન કરાવ્યું હંસ તેં તો!
ચંપલ તણી ખીલી ઘડીભર ઊપસી'તી
એમ માનીને અમે આંસુ તમારા નામ પર સાર્યાં.
ગોલોકવાસી,
આપને ગાયો પઝવતી હોય તો
વૈકુંઠમાં હાલ્યા જજો.
અહીં તમારા થૂંકનાં ગોથાં
હજી વાગ્યા કરે છે,
અમને તમારા થૂંકનાં ગોથાં
હજી વાગ્યા કરે છે.
gagan gupha phati paDe ne tara lab lab thay,
nisaryo taro atymo ahinthi hunshilal
jhankhan ghar padar thayan jhankhi manawjat;
suraj roDun thai gayo martan hunshilal
pipal Dal khari paDi khari maradni moonchh;
ranDapo mardone malyo martan hunshilal
jiwtan mujthi na thayun je thayun chhanun thayun,
te rachun marashiya aaj martan hunshilal
unghanshini ankhoman he pujya
tamari salah shikhaman kamal sarikhi kole!
jiwte jeew tame bahu khatakya
khatakya champalni upseli khili jewa,
sharirni koi khoD samna khatakya
ek gharna adami nahota tame
he om, sakal sanDasni bhinto upar
pan aapna chahera chage
he murabbi,
apno chahero
prabhuna nam jewo yaad karwano amare,
koprani shesh jewo chawwa layak
haji andharman chamakya kare chhe
agiya jewo
shriwilay tamaro thayo ahoho!
andanni chandanni chheyo pragti
bapa haji bale chhe
ankhoni pachhwaDe raDtan
gam nadine nalan
alla billo bani gayo
ne parwat undho paDiyo
bapa heeng bhaleli dal tano tun daDiyo
jabalapurni khaDabachDi shetranji jewi pangat
hawan pathrati (khot tamari nathi salti kone?)
kushki jewa chhera rajhle
nagar chhajiyan letan
shriwilay tamaro manyaman na aawe
sachrachar he haji tamara thoonk tani bhinash hawaman
tamara thunkni ganga wahe chhe kanman bapa
tamara thunkni je je thatiti gamman bapa
tamara thunkthi lakho karoDo rupiya bhega thata’ta
tamara thunkmanthi bangla betha betha thatata
tamara thunkthi algan thelan be janan chonti jatantan
tamarun thoonk aushadh lokanun
tamarun thoonk amrat martyanun
tamaro thunkno bajoth mara dew
tamara thunkanun achaman lewa kaj dewo janm leta roj
hwe pachhi je marshe ena
kanman whala phoonk marishun
tamar namni phoonk marishun
ganmanun kutaryun marshe ane
tamari nanmni phoonk marishun
boDi banmni marshe ene
tamar nanmni phoonk marishun
hawar gashun hanjre gashun
tamar nanmanun bhajan gashun
marti wakhte harge jashun
tamar nanmni ratna pishun
hay hunshilal hay hay
hay rupala hay hay
satkhotna hay hay
ankhni kiki hay hay
bhiDanun moti hay hay
sakarthelo hay hay
kanyaghelo hay hay
hay hunshilal watno katko
hay hunshilal nardam kaDko
hay hunshilal gamno paDo
hay hunshilal aankh ughaDo
hay hunshilal amne warto
hay hunshilal hambo hambo
hay re hunshilal tamara wina
chuno pan tamakun sunan re sunan
hay re warnagiya Daglo tamaro
kiyo bhai te pheri pharshe badhe?
hay re warnagiya samadhi tamarine
hira jaDe toy ochha paDe!
hay re warnagiya tamara wina
pochan pochan asaniyan suna re sunan
hay hay rajawi
naryo phajeto rajawi
ekalpeto rajawi
jilla jewo rajawi
killa jewo rajawi
tamarun nam mantar thai ratatun rajawi
tamara namthi hijhDa kamata thai gaya
tamara namni hunDio phare pardeshman
tamara namni whelo tapali pherwe
tamara namthi khappar bharatan
he prabhu,
tamara namthi phaphDe dhajao,
tamara namne oDhine kanya jay bije
tamarun nam chawe ashrmo
tamaro mrityudiwas deshman ujway chhe
tamari yadman junun jutun pujay chhe
tamara path gokhe chhe haji widyarthio
tame nirmukh brahma
shri wishnuni Dunti tame
pap korane mukine
punyanun darshan karawyun hans ten to!
champal tani khili ghaDibhar upsiti
em manine ame aansu tamara nam par saryan
golokwasi,
apne gayo pajhawti hoy to
waikunthman halya jajo
ahin tamara thunknan gothan
haji wagya kare chhe,
amne tamara thunknan gothan
haji wagya kare chhe
gagan gupha phati paDe ne tara lab lab thay,
nisaryo taro atymo ahinthi hunshilal
jhankhan ghar padar thayan jhankhi manawjat;
suraj roDun thai gayo martan hunshilal
pipal Dal khari paDi khari maradni moonchh;
ranDapo mardone malyo martan hunshilal
jiwtan mujthi na thayun je thayun chhanun thayun,
te rachun marashiya aaj martan hunshilal
unghanshini ankhoman he pujya
tamari salah shikhaman kamal sarikhi kole!
jiwte jeew tame bahu khatakya
khatakya champalni upseli khili jewa,
sharirni koi khoD samna khatakya
ek gharna adami nahota tame
he om, sakal sanDasni bhinto upar
pan aapna chahera chage
he murabbi,
apno chahero
prabhuna nam jewo yaad karwano amare,
koprani shesh jewo chawwa layak
haji andharman chamakya kare chhe
agiya jewo
shriwilay tamaro thayo ahoho!
andanni chandanni chheyo pragti
bapa haji bale chhe
ankhoni pachhwaDe raDtan
gam nadine nalan
alla billo bani gayo
ne parwat undho paDiyo
bapa heeng bhaleli dal tano tun daDiyo
jabalapurni khaDabachDi shetranji jewi pangat
hawan pathrati (khot tamari nathi salti kone?)
kushki jewa chhera rajhle
nagar chhajiyan letan
shriwilay tamaro manyaman na aawe
sachrachar he haji tamara thoonk tani bhinash hawaman
tamara thunkni ganga wahe chhe kanman bapa
tamara thunkni je je thatiti gamman bapa
tamara thunkthi lakho karoDo rupiya bhega thata’ta
tamara thunkmanthi bangla betha betha thatata
tamara thunkthi algan thelan be janan chonti jatantan
tamarun thoonk aushadh lokanun
tamarun thoonk amrat martyanun
tamaro thunkno bajoth mara dew
tamara thunkanun achaman lewa kaj dewo janm leta roj
hwe pachhi je marshe ena
kanman whala phoonk marishun
tamar namni phoonk marishun
ganmanun kutaryun marshe ane
tamari nanmni phoonk marishun
boDi banmni marshe ene
tamar nanmni phoonk marishun
hawar gashun hanjre gashun
tamar nanmanun bhajan gashun
marti wakhte harge jashun
tamar nanmni ratna pishun
hay hunshilal hay hay
hay rupala hay hay
satkhotna hay hay
ankhni kiki hay hay
bhiDanun moti hay hay
sakarthelo hay hay
kanyaghelo hay hay
hay hunshilal watno katko
hay hunshilal nardam kaDko
hay hunshilal gamno paDo
hay hunshilal aankh ughaDo
hay hunshilal amne warto
hay hunshilal hambo hambo
hay re hunshilal tamara wina
chuno pan tamakun sunan re sunan
hay re warnagiya Daglo tamaro
kiyo bhai te pheri pharshe badhe?
hay re warnagiya samadhi tamarine
hira jaDe toy ochha paDe!
hay re warnagiya tamara wina
pochan pochan asaniyan suna re sunan
hay hay rajawi
naryo phajeto rajawi
ekalpeto rajawi
jilla jewo rajawi
killa jewo rajawi
tamarun nam mantar thai ratatun rajawi
tamara namthi hijhDa kamata thai gaya
tamara namni hunDio phare pardeshman
tamara namni whelo tapali pherwe
tamara namthi khappar bharatan
he prabhu,
tamara namthi phaphDe dhajao,
tamara namne oDhine kanya jay bije
tamarun nam chawe ashrmo
tamaro mrityudiwas deshman ujway chhe
tamari yadman junun jutun pujay chhe
tamara path gokhe chhe haji widyarthio
tame nirmukh brahma
shri wishnuni Dunti tame
pap korane mukine
punyanun darshan karawyun hans ten to!
champal tani khili ghaDibhar upsiti
em manine ame aansu tamara nam par saryan
golokwasi,
apne gayo pajhawti hoy to
waikunthman halya jajo
ahin tamara thunknan gothan
haji wagya kare chhe,
amne tamara thunknan gothan
haji wagya kare chhe
સ્રોત
- પુસ્તક : આપણી કવિતાસમૃદ્ધિ (ઉત્તરાર્ધ) (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 309)
- સંપાદક : ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા
- પ્રકાશક : ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદ
- વર્ષ : 2004