અણુશક્તિની બોલબાલાના સોગન,
ગજબની જમાનેય હિંમત કરી છે;
કરી છે નવી શોધ આફતની જગમાં,
કયામતની પ્હેલાં ક્યામત કરી છે.
જીવન સ્વપ્ન છે એ જ જૂનાં પરંતુ,
નવેસરથી એવી મરામત કરી છે;
શિકલ બદલી ગઈ છે એ ખંડેર કેરી—
તમે પણ કહેશો કરામત કરી છે.
ઉપેક્ષા નથી ક્યારે પણ એની કીધી,
અમે સૌ અવસ્થાની ઈજ્જત કરી છે;
શરાબીની યૌવનમાં સોબત કરી છે—
ફકીરોની ગઢપણમાં ખિદમત કરી છે.
કસમ ઘેલછાના, જીવનમાં કદાપિ
નથી પાછી પાની કરી કોઈ પંથે;
મહોબત કહો તો મહોબત કરી છે—
બગાવત કહો તો બગાવત કરી છે.
જુવાનીના દિવસો એ રંગીન રાતો,
ખુવારી મહીં એ ખુમારીની વાતો;
સદીઓ અમે બાદશાહી કરી છે –
હકૂમત વિના પણ હકૂમત કરી છે.
કહી દંભીઓને સમજાવે એને,
કંઈ બંડ પાછું ન પોકારી બેસે.
કહે છે જવાનોએ ચોંકાવનારી;
ફરી એકઠી કંઈ હકીકત કરી છે.
મુબારક તમોને ગુલોની જવાની,
અમોને ન તોલો તણખલાની તોલે!
અમે એ જ બુલબુલ છીએ જેમણે આ
ચમનની હંમેશાં હિફાજત કરી છે.
નથી કોઈ પણ મેળના ભાગ્યે રાખ્યા,
રહ્યા છે હવે ભાગ્યમાં માત્ર ફેરા;
અમે એમ ભટકી રહ્યા છીએ જ્યાં-ત્યાં,
વતનમાંથી જાણે કે હિજરત કરી છે.
અવર તો અવર પણ કદરદાન મિત્રોય,
રાખે છે વર્તાવ એવો અમોથી;
પરાયા વતનમાં અમે આવી જાણે,
ફિરંગીની પેઠે વસાહત કરી છે.
પરાયા પસીનાનો પૈસો છે, 'ઘાયલ',
કરે કેમ ના પુણ્ય પાણીની પેઠે !
કે દાનેશ્વરીએ સખાવતથી ઝાઝી,
દલિતોની દૌલત ઉચાપત કરી છે.
anushaktini bolbalana sogan,
gajabni jamaney hinmat kari chhe;
kari chhe nawi shodh aphatni jagman,
kayamatni phelan kyamat kari chhe
jiwan swapn chhe e ja junan parantu,
nawesarthi ewi maramat kari chhe;
shikal badli gai chhe e khanDer keri—
tame pan kahesho karamat kari chhe
upeksha nathi kyare pan eni kidhi,
ame sau awasthani ijjat kari chhe;
sharabini yauwanman sobat kari chhe—
phakironi gaDhapanman khidmat kari chhe
kasam ghelchhana, jiwanman kadapi
nathi pachhi pani kari koi panthe;
mahobat kaho to mahobat kari chhe—
bagawat kaho to bagawat kari chhe
juwanina diwso e rangin rato,
khuwari mahin e khumarini wato;
sadio ame badshahi kari chhe –
hakumat wina pan hakumat kari chhe
kahi dambhione samjawe ene,
kani banD pachhun na pokari bese
kahe chhe jawanoe chonkawnari;
phari ekthi kani hakikat kari chhe
mubarak tamone guloni jawani,
amone na tolo tanakhlani tole!
ame e ja bulbul chhiye jemne aa
chamanni hanmeshan hiphajat kari chhe
nathi koi pan melna bhagye rakhya,
rahya chhe hwe bhagyman matr phera;
ame em bhatki rahya chhiye jyan tyan,
watanmanthi jane ke hijrat kari chhe
awar to awar pan kadardan mitroy,
rakhe chhe wartaw ewo amothi;
paraya watanman ame aawi jane,
phirangini pethe wasahat kari chhe
paraya pasinano paiso chhe, ghayal,
kare kem na punya panini pethe !
ke daneshwriye sakhawatthi jhajhi,
dalitoni daulat uchapat kari chhe
anushaktini bolbalana sogan,
gajabni jamaney hinmat kari chhe;
kari chhe nawi shodh aphatni jagman,
kayamatni phelan kyamat kari chhe
jiwan swapn chhe e ja junan parantu,
nawesarthi ewi maramat kari chhe;
shikal badli gai chhe e khanDer keri—
tame pan kahesho karamat kari chhe
upeksha nathi kyare pan eni kidhi,
ame sau awasthani ijjat kari chhe;
sharabini yauwanman sobat kari chhe—
phakironi gaDhapanman khidmat kari chhe
kasam ghelchhana, jiwanman kadapi
nathi pachhi pani kari koi panthe;
mahobat kaho to mahobat kari chhe—
bagawat kaho to bagawat kari chhe
juwanina diwso e rangin rato,
khuwari mahin e khumarini wato;
sadio ame badshahi kari chhe –
hakumat wina pan hakumat kari chhe
kahi dambhione samjawe ene,
kani banD pachhun na pokari bese
kahe chhe jawanoe chonkawnari;
phari ekthi kani hakikat kari chhe
mubarak tamone guloni jawani,
amone na tolo tanakhlani tole!
ame e ja bulbul chhiye jemne aa
chamanni hanmeshan hiphajat kari chhe
nathi koi pan melna bhagye rakhya,
rahya chhe hwe bhagyman matr phera;
ame em bhatki rahya chhiye jyan tyan,
watanmanthi jane ke hijrat kari chhe
awar to awar pan kadardan mitroy,
rakhe chhe wartaw ewo amothi;
paraya watanman ame aawi jane,
phirangini pethe wasahat kari chhe
paraya pasinano paiso chhe, ghayal,
kare kem na punya panini pethe !
ke daneshwriye sakhawatthi jhajhi,
dalitoni daulat uchapat kari chhe
સ્રોત
- પુસ્તક : મધુવન (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 53)
- સંપાદક : હરીન્દ્ર દવે
- પ્રકાશક : પ્રવીણ પ્રકાશન, રાજકોટ
- વર્ષ : 2002
- આવૃત્તિ : 4