હૃદય-મંથન કરી મેં વાત કાઢી છે મનન માટે
hriday-manthan karii men vaat kaadhii chhe manan maate


હૃદય-મંથન કરી મેં વાત કાઢી છે મનન માટે,
મળી છે દૃષ્ટિ જોવા કાજ, ને આંખો રુદન માટે.
ધરા પર અશ્રુ વરસાવી કરે છે નાશ કાં એનો?
અનોખા તારલા છે એ, તું રહેવા દે ગગન માટે.
યુગે યુગથી સકળ આ વિશ્વ એનું એ જ નીરખું છું,
હવે કોઈ નવી દૃષ્ટિ મને આપો નયન માટે.
સુધારા કે કુધારા ધોઈ નાખ્યા અશ્રુધારાએ,
ઊભો થા, જીવ, આગળ સાફ રસ્તો છે જીવન માટે.
અનાદિ કાળથી એના વિરહમાં એ દશા છે કે,
રુદનમાં બંધ આંખો થઈ અને ઊઘડી રુદન માટે.
હૃદય મારા બળેલા, એટલું પણ ના થયું તુજથી?
બળીને પથ્થરો જો થાય છે સૂરમો નયન માટે.
તમે જે ચાહ્ય તે લઈ જાવ, મારી ના નથી કાંઈ,
તમારી યાદ રહેવા દો ફક્ત મારા જીવન માટે.
દયા મેં દેવની માગી તો ઉત્તર એ મળ્યો ત્યાંથી,
ધરાવાળા ધરા માટે, ગગનવાળા ગગન માટે.
મને પૂછો મને પૂછો – ફૂલો કાં થઈ ગયા કાંટા?
બગીચામાં તમે આવી ઊભાં છો, ગુલબદન, માટે.
વિચારી વાંચનારા વાંચશે, ને સાફ કહેશે કે,
ગઝલ 'શયદા'ની સાદી સાવ છે, પણ છે મનન માટે.
hriday manthan kari mein wat kaDhi chhe manan mate,
mali chhe drishti jowa kaj, ne ankho rudan mate
dhara par ashru warsawi kare chhe nash kan eno?
anokha tarla chhe e, tun rahewa de gagan mate
yuge yugthi sakal aa wishw enun e ja nirakhun chhun,
hwe koi nawi drishti mane aapo nayan mate
sudhara ke kudhara dhoi nakhya ashrudharaye,
ubho tha, jeew, aagal saph rasto chhe jiwan mate
anadi kalthi ena wirahman e dasha chhe ke,
rudanman bandh ankho thai ane ughDi rudan mate
hriday mara balela, etalun pan na thayun tujthi?
baline paththro jo thay chhe surmo nayan mate
tame je chahya te lai jaw, mari na nathi kani,
tamari yaad rahewa do phakt mara jiwan mate
daya mein dewni magi to uttar e malyo tyanthi,
dharawala dhara mate, gaganwala gagan mate
mane puchho mane puchho – phulo kan thai gaya kanta?
bagichaman tame aawi ubhan chho, gulabdan, mate
wichari wanchnara wanchshe, ne saph kaheshe ke,
gajhal shaydani sadi saw chhe, pan chhe manan mate
hriday manthan kari mein wat kaDhi chhe manan mate,
mali chhe drishti jowa kaj, ne ankho rudan mate
dhara par ashru warsawi kare chhe nash kan eno?
anokha tarla chhe e, tun rahewa de gagan mate
yuge yugthi sakal aa wishw enun e ja nirakhun chhun,
hwe koi nawi drishti mane aapo nayan mate
sudhara ke kudhara dhoi nakhya ashrudharaye,
ubho tha, jeew, aagal saph rasto chhe jiwan mate
anadi kalthi ena wirahman e dasha chhe ke,
rudanman bandh ankho thai ane ughDi rudan mate
hriday mara balela, etalun pan na thayun tujthi?
baline paththro jo thay chhe surmo nayan mate
tame je chahya te lai jaw, mari na nathi kani,
tamari yaad rahewa do phakt mara jiwan mate
daya mein dewni magi to uttar e malyo tyanthi,
dharawala dhara mate, gaganwala gagan mate
mane puchho mane puchho – phulo kan thai gaya kanta?
bagichaman tame aawi ubhan chho, gulabdan, mate
wichari wanchnara wanchshe, ne saph kaheshe ke,
gajhal shaydani sadi saw chhe, pan chhe manan mate



સ્રોત
- પુસ્તક : મધુવન (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 23)
- સંપાદક : હરીન્દ્ર દવે
- પ્રકાશક : પ્રવીણ પુસ્તક ભંડાર
- વર્ષ : 1961