અન્ય માટે ખૂન આપી જે અહીંથી જાય છે,
ઝર્દ હો ચહેરો છતાં એ સુર્ખરૂ કે’વાય છે.
માલદારોના ગુલાબી ગાલ શાને થાય છે?
ખૂનથી મઝદૂરના રૂખસાર એ રંગાય છે,
દિલતણી કડીઓ મળી જે એક સાંકળ થાય છે,
તો પરાધીન દેશની જંજીર તૂટી જાય છે.
આ ઝમીં તો માનવીના રક્તથી રાતી હતી,
રક્તના રંગે હવે આકાશ પણ રંગાય છે.
ઝિન્દગીના ભેદ તારી બંધ મુઠ્ઠીમાં હતાં,
શાનથી આવ્યો હતો, તું હાથ ખાલી જાય છે.
ખોલ યારબ એ લકબધારી ગુલામોનાં નયન,
જોઈને મોહરે ગુલામી બેસમજ મલકાય છે.
વર્ષગાંઠો ઝિન્દગીની દોરને ટૂંકી કરે,
વર્ષગાંઠે બેસમજ શું જોઈને મલકાય છે?
anya mate khoon aapi je ahinthi jay chhe,
jhard ho chahero chhatan e surkharu ke’way chhe
maldarona gulabi gal shane thay chhe?
khunthi majhdurna rukhsar e rangay chhe,
dilatni kaDio mali je ek sankal thay chhe,
to paradhin deshni janjir tuti jay chhe
a jhamin to manwina raktthi rati hati,
raktna range hwe akash pan rangay chhe
jhindgina bhed tari bandh muththiman hatan,
shanthi aawyo hato, tun hath khali jay chhe
khol yarab e lakabdhari gulamonan nayan,
joine mohre gulami besmaj malkay chhe
warshgantho jhindgini dorne tunki kare,
warshganthe besmaj shun joine malkay chhe?
anya mate khoon aapi je ahinthi jay chhe,
jhard ho chahero chhatan e surkharu ke’way chhe
maldarona gulabi gal shane thay chhe?
khunthi majhdurna rukhsar e rangay chhe,
dilatni kaDio mali je ek sankal thay chhe,
to paradhin deshni janjir tuti jay chhe
a jhamin to manwina raktthi rati hati,
raktna range hwe akash pan rangay chhe
jhindgina bhed tari bandh muththiman hatan,
shanthi aawyo hato, tun hath khali jay chhe
khol yarab e lakabdhari gulamonan nayan,
joine mohre gulami besmaj malkay chhe
warshgantho jhindgini dorne tunki kare,
warshganthe besmaj shun joine malkay chhe?
સ્રોત
- પુસ્તક : ગુજરાતની ગઝલો (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 122)
- સંપાદક : દી.બ. કૃષ્ણલાલ મોહનલાલ ઝવેરી
- પ્રકાશક : સસ્તું સાહિત્ય વર્ધક કાર્યાલય
- વર્ષ : 1942