સંબંધ હતો મારે

એ ડોસી સાથે.

મને

તો એની ખબરેય નહિ!

રહેતી એ

સામેના બ્લોકમાં,

ભોંયતળિયાના ફ્લેટમાં.

મારા બીજા માળના ફ્લેટની ગેલેરીમાંથી

એ નજરે પડતી –

બેઠી દડીના ધોળા પોટકા જેવી.

ઓટલે બેઠી બેઠી

કશુંક સાંધતી-થાગડથીગડ કરતી,

કશુંક વીણતી-તારવતી

કે વાસણ અજવાળતી.

મારી ગેલેરીમાંથી

એનો ચહેરો દેખાતો નહિ.

માથે ઓઢેલ કધોણ પડેલા ધોળા સાડલા નીચે

બસ,

ધૂંધળું અંધારું દેખાતું!

એ અંધારામાં

કેવો હશે

એનો ચહેરો? એની આંખો?!

ઊંડા અંધારા ગોખમાં

ટમટમતા દીવા જેવું

ચમકતું હશે એમાં કોઈક તેજ?

કેવી હશે

ચહેરા પરની કરચલીઓ?!

સમયે એમાં પાડ્યા હશે ચાસ?!

કેવું હશે

એની બોખી દાબડીનું હાસ્ય?! –

આ અગાઉ કદી

આવું વિચાર્યુંય નથી.

એનું નામેય નથી જાણતો હજીય તે!

સાંજે ઑફિસેથી આવતાં જાણ્યું

એ ડોસી

મરી ગઈ...

અધરાતે મધરાતે

ગેલેરીમાં બેઠો બેઠો હું

હાંફતો-ખાંસતો હોઉં ત્યારે

અંધકારના ઓળા જેવી એય ખાંસતી

ગાભાની ગોદડીમાં બેઠી બેઠી

ઓટલા પર;

કેમેય એનું મોં ભેગું થતું નહીં

એકધારું ખાંસતાં ખાંસતાં

બેવડ વળી જતું એ પોટકું.

રાતના ગઢમાં

ગાબડાં પાડે એવી ખાંસી છતાં

કોઈ જ ઊઠતું નહિ એને દવા પાવા....

મારી ગેલેરીમાં બેઠો બેઠો હું

મનોમન

એની પીઠે હાથ ફેરવતો.

એના મરણ પછીની રાત્રે

મને ખાંસી ચડી,

થયું, હમણાં સામેથી આવશે

પેલી ડોસીના ખાંસવાનો અવાજ

પણ.... પણ.... પણ.... ....

ત્યારે

પહેલી જ વાર મેં જાણ્યું

એ ડોસી સાથે

સંબંધ હતો મારે

સાથે ખાંસવાનો

સાથે હાંફવાનો.... ....

sambandh hato mare

e Dosi sathe

mane

to eni khabrey nahi!

raheti e

samena blokman,

bhonyataliyana phletman

mara bija malna phletni gelerimanthi

e najre paDti –

bethi daDina dhola potka jewi

otle bethi bethi

kashunk sandhti thagaDthigaD karti,

kashunk winti tarawti

ke wasan ajwalti

mari gelerimanthi

eno chahero dekhato nahi

mathe oDhel kadhon paDela dhola saDla niche

bas,

dhundhalun andharun dekhatun!

e andharaman

kewo hashe

eno chahero? eni ankho?!

unDa andhara gokhman

tamatamta diwa jewun

chamakatun hashe eman koik tej?

kewi hashe

chahera parni karachlio?!

samye eman paDya hashe chas?!

kewun hashe

eni bokhi dabDinun hasya?! –

a agau kadi

awun wicharyunya nathi

enun namey nathi janto hajiy te!

sanje auphisethi awtan janyun

e Dosi

mari gai

adhrate madhrate

geleriman betho betho hun

hamphto khansto houn tyare

andhkarna ola jewi ey khansti

gabhani godDiman bethi bethi

otla par;

kemey enun mon bhegun thatun nahin

ekdharun khanstan khanstan

bewaD wali jatun e potakun

ratna gaDhman

gabDan paDe ewi khansi chhatan

koi ja uthatun nahi ene dawa pawa

mari geleriman betho betho hun

manoman

eni pithe hath pherawto

ena maran pachhini ratre

mane khansi chaDi,

thayun, hamnan samethi awshe

peli Dosina khanswano awaj

pan pan pan

tyare

paheli ja war mein janyun

e Dosi sathe

sambandh hato mare

sathe khanswano

sathe hamphwano

sambandh hato mare

e Dosi sathe

mane

to eni khabrey nahi!

raheti e

samena blokman,

bhonyataliyana phletman

mara bija malna phletni gelerimanthi

e najre paDti –

bethi daDina dhola potka jewi

otle bethi bethi

kashunk sandhti thagaDthigaD karti,

kashunk winti tarawti

ke wasan ajwalti

mari gelerimanthi

eno chahero dekhato nahi

mathe oDhel kadhon paDela dhola saDla niche

bas,

dhundhalun andharun dekhatun!

e andharaman

kewo hashe

eno chahero? eni ankho?!

unDa andhara gokhman

tamatamta diwa jewun

chamakatun hashe eman koik tej?

kewi hashe

chahera parni karachlio?!

samye eman paDya hashe chas?!

kewun hashe

eni bokhi dabDinun hasya?! –

a agau kadi

awun wicharyunya nathi

enun namey nathi janto hajiy te!

sanje auphisethi awtan janyun

e Dosi

mari gai

adhrate madhrate

geleriman betho betho hun

hamphto khansto houn tyare

andhkarna ola jewi ey khansti

gabhani godDiman bethi bethi

otla par;

kemey enun mon bhegun thatun nahin

ekdharun khanstan khanstan

bewaD wali jatun e potakun

ratna gaDhman

gabDan paDe ewi khansi chhatan

koi ja uthatun nahi ene dawa pawa

mari geleriman betho betho hun

manoman

eni pithe hath pherawto

ena maran pachhini ratre

mane khansi chaDi,

thayun, hamnan samethi awshe

peli Dosina khanswano awaj

pan pan pan

tyare

paheli ja war mein janyun

e Dosi sathe

sambandh hato mare

sathe khanswano

sathe hamphwano