યુવાનીના આરંભકાળે
હું સતત ટીકી ટીકીને જોઈ રહેતો એવી
શહેરની એક આલીશાન ઇમારતમાંથી
નીકળતા વાસીદામાંથી પેદા થતાં જંતુઓ
મારું મગજ કોતરી ખાવા હુમલો કરતાં ત્યારે-
તેનાથી બચવા શરાબખાને જઈ
દવા લઈ લેતો હું!
ઉમ્રના ચઢાવ સાથે
એ જંતુઓ વૃદ્ધ થયાં છે,
પણ...
નવાં જન્મેલાં કેટલાંય જંતુઓ આજે મારા મગજને કોતરી ખાય છે.
એ પેદા થયાં છે
બે દિવસથી ન સળગેલા ચૂલાની રાખમાંથી!
થોડાંક જન્મ્યાં છે
અર્ધાંગિનીની ગ્રીવામાં લટકતી
સવા રૂપિયાની પિત્તળની ચેઇનમાંથી!
આજે હું શરાબખાનાની દવાયે નથી લઈ શકતો
ખિસ્સામાં પાકીટ પડ્યું છે. પણ...
તેને જો ખોલું તો તેમાંથીયે
જંતુઓ ધસી આવે તેમ છે.
ચાલ, આજે તો આ જંતુઓથી
સદાયનો છૂટકારો મેળવું.
ચાર માથોડાં ઊંડા નદીના જળમાં
તેને ડૂબાવી દઉં.
પેલી સામેની હોટલના રેડિયો પરથી
સદ્ગત ‘શકીલ’ ની ગઝલ પ્રસરી રહી છે.
“મુફલિસીમેં કોઈ જાગીર તો હૈ”
શકીલની વાત સાચી છે તદ્દન.
હવે જો હું જીવીશ તો-
જરૂર ‘મેન્ટલ વોર્ડ’ની લટકતી તકતી નીચેના
સામ્રાજ્યનો શહેનશાહ હોઈશ!
yuwanina arambhkale
hun satat tiki tikine joi raheto ewi
shaherni ek alishan imaratmanthi
nikalta wasidamanthi peda thatan jantuo
marun magaj kotri khawa humlo kartan tyare
tenathi bachwa sharabkhane jai
dawa lai leto hun!
umrna chaDhaw sathe
e jantuo wriddh thayan chhe,
pan
nawan janmelan ketlanya jantuo aaje mara magajne kotri khay chhe
e peda thayan chhe
be diwasthi na salgela chulani rakhmanthi!
thoDank janmyan chhe
ardhanginini griwaman latakti
sawa rupiyani pittalni cheinmanthi!
aje hun sharabkhanani dawaye nathi lai shakto
khissaman pakit paDyun chhe pan
tene jo kholun to temanthiye
jantuo dhasi aawe tem chhe
chaal, aaje to aa jantuothi
sadayno chhutkaro melawun
chaar mathoDan unDa nadina jalman
tene Dubawi daun
peli sameni hotalna reDiyo parthi
sadgat ‘shakil’ ni gajhal prasri rahi chhe
“muphalisimen koi jagir to hai”
shakilni wat sachi chhe taddan
hwe jo hun jiwish to
jarur ‘mental worD’ni latakti takti nichena
samrajyno shahenshah hoish!
yuwanina arambhkale
hun satat tiki tikine joi raheto ewi
shaherni ek alishan imaratmanthi
nikalta wasidamanthi peda thatan jantuo
marun magaj kotri khawa humlo kartan tyare
tenathi bachwa sharabkhane jai
dawa lai leto hun!
umrna chaDhaw sathe
e jantuo wriddh thayan chhe,
pan
nawan janmelan ketlanya jantuo aaje mara magajne kotri khay chhe
e peda thayan chhe
be diwasthi na salgela chulani rakhmanthi!
thoDank janmyan chhe
ardhanginini griwaman latakti
sawa rupiyani pittalni cheinmanthi!
aje hun sharabkhanani dawaye nathi lai shakto
khissaman pakit paDyun chhe pan
tene jo kholun to temanthiye
jantuo dhasi aawe tem chhe
chaal, aaje to aa jantuothi
sadayno chhutkaro melawun
chaar mathoDan unDa nadina jalman
tene Dubawi daun
peli sameni hotalna reDiyo parthi
sadgat ‘shakil’ ni gajhal prasri rahi chhe
“muphalisimen koi jagir to hai”
shakilni wat sachi chhe taddan
hwe jo hun jiwish to
jarur ‘mental worD’ni latakti takti nichena
samrajyno shahenshah hoish!
સ્રોત
- પુસ્તક : વિસ્ફોટ (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 6)
- સંપાદક : ચંદુ મહેરિયા
- પ્રકાશક : દલિત સાહિત્ય સંઘ