ઇયળબેન, શું પૂછ્યું તમે?
કવિનું કામ શું એમ?
કવિનું સૌ પહેલું કામ તે
ચિત્રગુપ્તનાં પાપપુણ્યોનો હિસાબ રાખવાનું;
એમ કરતાં સમય બચે
એમાં કરતાં સમય બચે
એમાં ધરતીકંપોને કક્કો અને બારાખડી
અને જ્વાળામુખીઓને સોએકડી શીખવવાનું;
અને એમ કરતાં પણ સમય બચે તો એમાં
ગોકળગાયના કે વઢવાડિયા ફૂલના કે શ્રીમંત બાવળના
સનેડા લખવાનું.
ઓહ્, તમારે પણ કવિ થવું છે એમ?
ઇયળબેન, બહુ અઘરું છે કવિ બનવું.
એ માટે સૌ પહેલાં તો તમારે
રૂઢિપ્રયોગોનું ધાવણ ધાવવું પડે;
પછી કહેવતોને
હોજરીઓને ફૂલ જેમ ખીલવાનું મન થાય તો એમને
જીભ પર રોપી ખાતરપામી આપવું પડે.
આ બધું કરી શકશો તમે?
તો પછી તમે કવિ ન બની શકો.
તમતમારે ખાએ જાઓ પાંદડાં
ઊકેલ્યે જો તાણાવાણા
બ્રહ્માંડના.
જો એમ કરતાં વચ્ચે ગાંઠ આવે તો મને કહેજો
હું બેઠો છું અહીં અનરાધાર આભની નીચે
શ્રી સવાની કાતર લઈને.
iyalben, shun puchhyun tame?
kawinun kaam shun em?
kawinun sau pahelun kaam te
chitrguptnan pappunyono hisab rakhwanun;
em kartan samay bache
eman kartan samay bache
eman dhartikampone kakko ane barakhDi
ane jwalamukhione soekDi shikhawwanun;
ane em kartan pan samay bache to eman
gokalgayna ke waDhwaDiya phulna ke shrimant bawalna
saneDa lakhwanun
oh, tamare pan kawi thawun chhe em?
iyalben, bahu agharun chhe kawi banawun
e mate sau pahelan to tamare
ruDhipryogonun dhawan dhawawun paDe;
pachhi kahewtone
hojrione phool jem khilwanun man thay to emne
jeebh par ropi khatarpami apawun paDe
a badhun kari shaksho tame?
to pachhi tame kawi na bani shako
tamatmare khaye jao pandDan
ukelye jo tanawana
brahmanDna
jo em kartan wachche ganth aawe to mane kahejo
hun betho chhun ahin anradhar abhni niche
shri sawani katar laine
iyalben, shun puchhyun tame?
kawinun kaam shun em?
kawinun sau pahelun kaam te
chitrguptnan pappunyono hisab rakhwanun;
em kartan samay bache
eman kartan samay bache
eman dhartikampone kakko ane barakhDi
ane jwalamukhione soekDi shikhawwanun;
ane em kartan pan samay bache to eman
gokalgayna ke waDhwaDiya phulna ke shrimant bawalna
saneDa lakhwanun
oh, tamare pan kawi thawun chhe em?
iyalben, bahu agharun chhe kawi banawun
e mate sau pahelan to tamare
ruDhipryogonun dhawan dhawawun paDe;
pachhi kahewtone
hojrione phool jem khilwanun man thay to emne
jeebh par ropi khatarpami apawun paDe
a badhun kari shaksho tame?
to pachhi tame kawi na bani shako
tamatmare khaye jao pandDan
ukelye jo tanawana
brahmanDna
jo em kartan wachche ganth aawe to mane kahejo
hun betho chhun ahin anradhar abhni niche
shri sawani katar laine
સ્રોત
- પુસ્તક : પ્રતિપદા (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 232)
- સંપાદક : પ્રશાંત પટેલ, યોગશ પટેલ
- પ્રકાશક : એન.એસ. પટેલ આર્ટ્સ કૉલેજ, આણંદ
- વર્ષ : 2015