શું નામ?
ખાતો પીતો ને વેળાએ ભૂખ્યો.
કામકાજ?
નજર ઝનૂન અને ભાલોડીભેર સરકવું
વનવગડા વીંધવા.
જીવાઈ?
દનનો દાણો ને રાતનો પહાણો.
દેશ?
ડુંગરા.
પગદંડી ન હતી
મહેનત મળતરનાં પલ્લાં રચાયાં ન હતાં
ધણીબૈયર બાધા રાખતાં
વેલો વધારવા
ડુંગર અગ્નિએ નવાડતાં
દેવના કાળજે જઈ અડતો દવ
ભોગ ભેગો હરો પીવાતો
એ વેળાની વાત છે
પછી પલ્લાં રચાયાં
કુહાડીમાં હાથા પેઠા
વેઠ આવી
વાયરા ને વગડા વઢાયા
ગયાં જડમૂળ, પાટ ને ખેડ
મેદાન ડુંગર જળ પહાણા સહુ ગયાં
કામઠી ગઈ ધનુષ આવ્યું
ધકોડો ગયો તીર લાગ્યું
જનવનના ઠરાવ તૂટ્યા
તળાવ ફૂટ્યાં
તસુસતુ કરતાં જીવાઈ, નામ, દેશ ને કામ ગયાં
shun nam?
khato pito ne welaye bhukhyo
kamakaj?
najar jhanun ane bhaloDibher sarakawun
wanawagDa windhwa
jiwai?
danno dano ne ratno pahano
desh?
Dungra
pagdanDi na hati
mahenat malatarnan pallan rachayan na hatan
dhanibaiyar badha rakhtan
welo wadharwa
Dungar agniye nawaDtan
dewana kalje jai aDto daw
bhog bhego haro piwato
e welani wat chhe
pachhi pallan rachayan
kuhaDiman hatha petha
weth aawi
wayra ne wagDa waDhaya
gayan jaDmul, pat ne kheD
medan Dungar jal pahana sahu gayan
kamthi gai dhanush awyun
dhakoDo gayo teer lagyun
janawanna tharaw tutya
talaw phutyan
tasusatu kartan jiwai, nam, desh ne kaam gayan
shun nam?
khato pito ne welaye bhukhyo
kamakaj?
najar jhanun ane bhaloDibher sarakawun
wanawagDa windhwa
jiwai?
danno dano ne ratno pahano
desh?
Dungra
pagdanDi na hati
mahenat malatarnan pallan rachayan na hatan
dhanibaiyar badha rakhtan
welo wadharwa
Dungar agniye nawaDtan
dewana kalje jai aDto daw
bhog bhego haro piwato
e welani wat chhe
pachhi pallan rachayan
kuhaDiman hatha petha
weth aawi
wayra ne wagDa waDhaya
gayan jaDmul, pat ne kheD
medan Dungar jal pahana sahu gayan
kamthi gai dhanush awyun
dhakoDo gayo teer lagyun
janawanna tharaw tutya
talaw phutyan
tasusatu kartan jiwai, nam, desh ne kaam gayan
ભાલોડીભેર ; તીરની જેમ. પલ્લાં : ત્રાજવા, પ્રમાણ ઠેરવવાનું સાધન. ડુંગર અગ્નિએ નવાડતાં : માનતા પૂરી થતાં ડુંગર બાળવાની આદિવાસી પરંપરા.
સ્રોત
- પુસ્તક : ડુંગરદેવ (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 20)
- સર્જક : કાનજી પટેલ
- પ્રકાશક : ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદ, અમદાવાદ
- વર્ષ : 2006