ક્ષિતિજમાં કંઈ મેઘ સમો રમે,
નજર માંડી જહીં દિનરાત મેં,
અહીં ઉભો પડછંદ પ્હાડ એ-
નમન હો ગરવા ગિરનારને. ૧
ગઢ હજુ ભર ઉંઘમહીં પડ્યું,
રગ રગે મુજ ચેતન કો ચડ્યું;
ઉગી ઉષા મુજ આભ-આંગણે,
ગિરિચડાણ ન ઉંઘને ગણે. ર
પ્રહર આ નહીં પાછલી રાતના,
પ્રહર પુણ્ય, ઉજાસ પ્રભાતના.
ચડી જવું દિન ઉગતાં બહુ,
પ્રખર તાપ શિરે શીદને લઉં? ૩
જીવન-જોમ ચડે જ સ્હવારનાં,
દિન ચડ્યે ચડવાં વસમાં થતાં.
ચડી જવા ઉગતાં ગિરિરાજ ને;
વીતવવી સ્મરણો મહીં સાંજને. ૪
મેં સ્વપ્નમાં સુંદર આળખ્યો'તો,
ને મોહમાં મેરૂસમો ગણ્યો' તો,
એ અપ્સરા-ક્રીડન-શૈલ ક્યાં, ને;
આ આભને યે ભરતો ગિરિ ક્યાં? પ
ઉડી જતી કોમળ કલ્પનાઓ,
જોઈ તને રૈવત આંખ સામો;
ક્યાં વ્હેંતીયાં ને મહાકાય ક્યાં આ,
પૂરાય શું માનવ કલ્પનામાં? ૬
પિપીલિકાનાં ગણ જેમ જાય;
અનન્ત લોકો ઉરમાં સમાય;
પાતાલ ભેદે પદ, ઊર્ધ્વ-મૂર્ધા,
વિરાટનાં દર્શન આજ લીધાં. ૭
જો પ્રકૃતિ-તાંડવ-રાસ આહીં;
ને માનવીના ઇતિહાસ આહીં;
આ પથ્થરે પથ્થર પ્રાણવંતો,
આ એક સાક્ષી યુગ કૈં સ્મરન્તો. ૮
પડળ આંખથકી ઉતરી ગયાં,
અમર દર્શન આજ મને થયાં,
પણ પ્રભો! ચડતાં ક્યમ ક્ષોભ આ,
જીવન શું મુજથી જીરવાય ના? ૯
અગર શું કંઈ કાળ રટ્યાં છતાં
વિરલ યોગ થતાં જન થંભતાં?
ક્ષણિક ક્ષોભ-હવે ખમવું નહિ,
ગિરિ ઉભો-જઇને શમવું તહીં. ૧૦
ચડી જઇશ હવે ભર મોદમાં,
શમીશ હું મુજ માતની ગોદમાં,
ગહન સાદ હવે શ્રવણે પડ્યા,
પરમ ઉન્નત પંથ મને જડ્યા. ૧૧
નજર દોરતી આ પરંપરા,
પગથિયાં નથી, સ્વર્ગ સીડી આ,
ચડી ગયા અહીં પુણ્યશાળી કો,
સરલ રાહ કરી સદાયના. ૧ર
ઉભા લઈ ડોળી ખભે તળેટીમાં,
પણે પૂછે કો ઉંચકી લઈ જવા;
ના, ભાઈ. છે વાર હજુ મને તો,
છો ને પછી આખર એજ રસ્તો. ૧૩
ના પાંખ આપી પ્રભુએ છતાં યે,
છે પાય તો પંથ નહીં જણાયે;
ને ભાર ભાથાં નહીં બાંધવાં ત્યાં:
ક્હો ને પછી થાક મને નડે શા? ૧૪
મહા પ્રયાણે મુજ સંગ લીધી.
જે એકલીને મુજ સાથી કીધી,
એ દોરનારી દૃઢ હાથમાં આ;
છે ડાંગ ત્યાં તો પગલાં ડગે ના. ૧પ
કલ્લોલતાં પંખી મને વધાવે,
ને વાદળીઓ મુજ સંગ આવે;
ના પુણ્ય આવે પળ આ ફરીને,
ચડું હવે ફાળ ભરી ભરીને. ૧૬
પગ હવે મુજ વેગથી ઉપડે,
પ્રકૃતિનો કંઈ કેફ મને ચડે;
અટકું ના વચમાં વિરામ જ્યાં,
ચડી જવું બસ એક તાનમાં. ૧૭
ઘડી ઘડી ઘન ધુમ્મસ ઘેરતાં-
ઘડીકમાં ગિરિશૃંગ ગળી જતાં;
ઉઘડતાં ઘનઘોર ઉંડાણ જયાં,
ક્યમ ઉભાય અગાધ આભમાં? ૧૮
અવનીથી કદિ ઉચ્ચ ભૂમિ કો,
નજર આવરતાં ઘન ધુમ્મસો;
જરીક ઝાંખી થતી નહિ થતી,
તુરત ત્યાં સ્મૃતિમાત્ર રહી જતી. ૧૯
ક્ષણિક આવરણે નવ હું ડરૂં,
તિમિર પાર જવા ડગ મેં ભર્યું;
ઘડીકમાં ઉગશે રવિરાજ જ્યાં,
તિમિર ઓસરશે મુજ પંથનાં. ર૦
ના, ના, હશે સ્વાગત આ ગિરિનાં,
છંટાય જોને મુજ પંથ જ્યાં ત્યાં;
ને પંથ થાક્યો ગણી પાઠવ્યાં ના,
શુ સ્નાન આ અદ્ભુત સીંચનોનાં? ર૧
‘સદા-વ્રતો’ સ્વાગતનાં નિસર્ગે,
એ મંત્ર મૂક્યો ગિરનારશૃંગેઃ
ને કૈંક સંતો વ્રત એ ઝીલીને
યાત્રાળુને સ્વાગતથી નિમંત્રે. રર
ભૂલ્યો, ન મારે અહીં થોભવાનું,
મારે હજુ દૂર બહુ જવાનું;
ને જોઇ લેવું દિન એક મ્હાંય,
અનન્ત શે અંજલિમાં સમાય? ર૩
મધ્યાહ્ન થાશે પછી પ્હાડ બાળશે,
સંધ્યા થતાં અંધી બધે છવાશે;
પુગાય ના માતની આરતીમાં,
રે ચાલને જીવ! પછી વિસામા. ર૪
અધવચે શિર ઉપર આ ઉભો,
ખડક ભૈરવનો ભય પ્રેરતો;
તહીં ચડી પડતું મૂકતાં મળે,
નૃપતિનું પદ ભાવના ફળે. રપ
પ્રકૃતિ પૂજનમાં પણ વાસના,
મનુજને ઉડવા અવકાશ ના;
પતન પામરતા ક્યમ લે વરી?
પ્રભુ, પ્રભુ, જનતા જડ કાં કરી? ર૬
નૃપતિનાં પદની પરવા નથી,
ફરી ફરી તપ આદરવાં નથી;
નૃપતિયે અહીં આખર આવીયા,
અમર ભર્તૃહરિ તણી આ ગુફા. ર૭
ચડી ગયો મુજ ધૂનમહીં કહીં,
ફફરતી ધ્વજ કોટની જો રહી;
ભવનથી ભરચક્ક કોટ એ,
નગર જો ગિરનાર તણું દીસે. ર૮
અખૂટ લક્ષ્મી, સઘળે સમૃદ્ધિ,
ને શિલ્પીઓની બહુ સૂક્ષ્મબુદ્ધિ;
એ જૈન કેરાં ધન મંદિરો આ,
ચાલો અહીં ચેન મને પડે ના. ર૯
આ ખંડીયેરો કંઈ કાળ જૂનાં,
આજે પડ્યાં એ પણ સાવ સૂનાં;
શું પથ્થરોમાં પગલાં પડે ના?
આ મ્હેલ તો રાણકદેવડીના. ૩૦
એ અપ્સરા આભથી ઉતરીને,
વાસો વસી શું ગિરિના ઉછંગે?
શું વ્યોમને વીંધતી વીજળી એ;
ઉભી હશે રાણક આ અટારીયે? ૩૧
સૌંદર્ય ને શૌર્ય મહાસતીનાં,
સ્મરી સ્મરીને ઉર સ્નેહભીનાં,
ફૂંકે ઉરાડે ગિરનાર એવી,
સૌરાષ્ટ્રની રાણક એક દેવી. ૩ર
નમું તને, નમું, પ્રાણ પ્રેરજે,
કઠણ અંબ તણાં ચડાણ છે;
નવ હવે પળ એક ગાળવી;
ક્ષણ મહીં મુજ માત ભાળવી. ૩૩
ઉતરતી અહીંથી વનવાટ આ,
વિકટ પ્હાડ, બધે ઘન શી ઘટા;
કહીં કહીં વન વાનર હુંકતા,
કંઈ બખોલ ભરી દીપડા પડ્યા. ૩૪
ગહન મોહક સુંદર પંથ એ,
પથિક ને પગલે પગલે દમે;
પ્રકૃતિ પૂજનમાં ઢળવું નહીં;
કઠણ ધ્યેય, વને વળવું નહીં. ૩પ
કુદી જઉં જ્યમ કો કવિકલ્પના,
પગ દઉં જઇ આભઅગાસીમાં;
ચરણમાં તુજ મસ્તક આ ઢળે,
શરણ, મા, મુજ જીવન આ ફળે. ૩૬
દિગ્મૂઢ ઊભો, ઉર આ ભરાય,
અંબાર તારા નહીં જીરવાય;
મા, ચિત્ત આ શાંત જરી થવા દે,
મા ગોખ તારે જરી જંપવા દે. ૩૭
છું ગોખમાં કે ઉડતો હવામાં,
શાં ચિત્ર દોર્યાં મુજ આંખ સામાં!
પણે ગિરિનાં ફલકે પડ્યો જો;
શું કોતર્યો કોટ બહુ રૂપાળો! ૩૮
ને ઉઘડ્યાં નેત્ર પણે ગિરિનાં,
એ તો ભર્યાં નિર્મળ નીર ચશ્મા;
દેખાય ના શું મુજ બિંબ એમાં;
આ કાંકરી શું પડશે નહીં ત્યાં? ૩૯
જો શહેરની સુંદર છાંટ છાંટી,
રસાળ આ સોરઠની સપાટીઃ
ત્યાં સાપ જેવી સરતી સરિતા,
ને નીર જો સાગરનાં ઝગે ત્યાં. ૪૦
નજર આમ જરી વળતી ત્યહાં,
કંઈક ઉન્નત શૃંગ હજુ ઉભા;
સરલ સૌમ્ય નથી પ્રદેશ એ,
વિકટ એ અવધૂત પંથ છે. ૪૧
ગુરૂ મછંદર વંચિત ભેખથી,
જગવીયા જઇને અહાલેકથી;
અડગ યોગી તપ્યા તપ એ અહીં;
ગગનમાં ટુક ગોરખની રહી. ૪ર
અહીં કમંડલ જાગતી આ ધુણી,
વસમી જો ગુરૂદત્ત તણી અણી;
તહીં રહી ટુક કારમી કાળકા,
ભીષણ ભવ્ય શિરો ગિરનારનાં. ૪૩
ઝળહળે નભ જ રવિ ડૂબતાં,
ધણધણે ગિરિ, ઘંટ બધે થતા,
ઝીલીશ ઝાલરના ઝણકાર, મા;
ઝણેઝણે મુજ જીવન-તાર, મા. ૪૪
મા, કંઠ મારો અહીંયાં રૂંધાય,
મા, આરતી ના મુજથી ગવાયઃ
મા, આંખમાં અમૃત ઉભરાય;
મા, ઝાંખી યે શું મુજને ન થાય? ૪પ
મા, દર્શને હું તુજ દ્વાર આવ્યો,
મા, ભાન ભૂલ્યો, ભવમાં ભમાવ્યો;
મા, બંધ ક્યારે છુટશે, મને ક્હે;
મા, પાંખ ક્યારે ફુટશે મને, ક્હે; ૪૬
મા, દૈત્ય જેવાં દુરિતો દમે જ્યાં;
મા, પૂરજે પ્રાણ સદા મને ત્યાં
મા, બાળ તારી બળ યાચતો આ,
તું આદ્યશક્તિ જગની જનેતા. ૪૭
સરસ્વતી ના, સ્તુતિ શી કરું હું?
મા, અલ્પ આ જીવનને ધરું હું;
અબોલ એ અર્ધ્ય તને ધરીને;
નમું, નમું, માત, ફરી ફરીને. ૪૮
ઉતરવાં બહુ સ્હેલ સદા હશે,
ઉતરવા અહીંથી પગ ના ખસે;
ગગન-ચુંબિત આ ગિરનાર ક્યાં?
ખરી પડું ફરીને ક્યમ ભોમમાં? ૪૯
kshitijman kani megh samo rame,
najar manDi jahin dinrat mein,
ahin ubho paDchhand phaD e
naman ho garwa girnarne 1
gaDh haju bhar unghamhin paDyun,
rag rage muj chetan ko chaDyun;
ugi usha muj aabh angne,
girichDan na unghne gane ra
prahar aa nahin pachhli ratna,
prahar punya, ujas prbhatna
chaDi jawun din ugtan bahu,
prakhar tap shire shidne laun? 3
jiwan jom chaDe ja shwarnan,
din chaDye chaDwan wasman thatan
chaDi jawa ugtan giriraj ne;
witawwi smarno mahin sanjne 4
mein swapnman sundar alakhyoto,
ne mohman merusmo ganyo to,
e apsara kriDan shail kyan, ne;
a abhne ye bharto giri kyan? pa
uDi jati komal kalpnao,
joi tane raiwat aankh samo;
kyan whentiyan ne mahakay kyan aa,
puray shun manaw kalpnaman? 6
pipilikanan gan jem jay;
anant loko urman samay;
patal bhede pad, urdhw murdha,
wiratnan darshan aaj lidhan 7
jo prkriti tanDaw ras ahin;
ne manwina itihas ahin;
a paththre paththar pranwanto,
a ek sakshi yug kain smranto 8
paDal ankhathki utri gayan,
amar darshan aaj mane thayan,
pan prbho! chaDtan kyam kshobh aa,
jiwan shun mujthi jirway na? 9
agar shun kani kal ratyan chhatan
wiral yog thatan jan thambhtan?
kshnik kshobh hwe khamawun nahi,
giri ubho jaine shamawun tahin 10
chaDi jaish hwe bhar modman,
shamish hun muj matni godman,
gahan sad hwe shrawne paDya,
param unnat panth mane jaDya 11
najar dorti aa parampara,
pagathiyan nathi, swarg siDi aa,
chaDi gaya ahin punyshali ko,
saral rah kari sadayna 1ra
ubha lai Doli khabhe taletiman,
pane puchhe ko unchki lai jawa;
na, bhai chhe war haju mane to,
chho ne pachhi akhar ej rasto 13
na pankh aapi prbhue chhatan ye,
chhe pay to panth nahin janaye;
ne bhaar bhathan nahin bandhwan tyanh
kho ne pachhi thak mane naDe sha? 14
maha pryane muj sang lidhi
je ekline muj sathi kidhi,
e dornari driDh hathman aa;
chhe Dang tyan to paglan Dage na 1pa
kalloltan pankhi mane wadhawe,
ne wadlio muj sang aawe;
na punya aawe pal aa pharine,
chaDun hwe phaal bhari bharine 16
pag hwe muj wegthi upDe,
prakritino kani keph mane chaDe;
atakun na wachman wiram jyan,
chaDi jawun bas ek tanman 17
ghaDi ghaDi ghan dhummas ghertan
ghaDikman girishring gali jatan;
ughaDtan ghanghor unDan jayan,
kyam ubhay agadh abhman? 18
awnithi kadi uchch bhumi ko,
najar awartan ghan dhummso;
jarik jhankhi thati nahi thati,
turat tyan smritimatr rahi jati 19
kshnik awarne naw hun Darun,
timir par jawa Dag mein bharyun;
ghaDikman ugshe rawiraj jyan,
timir osarshe muj panthnan ra0
na, na, hashe swagat aa girinan,
chhantay jone muj panth jyan tyan;
ne panth thakyo gani pathawyan na,
shu snan aa adbhut sinchnonan? ra1
‘sada wrto’ swagatnan nisarge,
e mantr mukyo girnarshringe
ne kaink santo wart e jhiline
yatralune swagatthi nimantre rar
bhulyo, na mare ahin thobhwanun,
mare haju door bahu jawanun;
ne joi lewun din ek mhanya,
anant she anjaliman samay? ra3
madhyahn thashe pachhi phaD balshe,
sandhya thatan andhi badhe chhawashe;
pugay na matni artiman,
re chalne jeew! pachhi wisama ra4
adhawche shir upar aa ubho,
khaDak bhairawno bhay prerto;
tahin chaDi paDatun muktan male,
nripatinun pad bhawna phale rap
prkriti pujanman pan wasana,
manujne uDwa awkash na;
patan pamarta kyam le wari?
prabhu, prabhu, janta jaD kan kari? ra6
nripatinan padni parwa nathi,
phari phari tap adarwan nathi;
nripatiye ahin akhar awiya,
amar bhartrihari tani aa gupha ra7
chaDi gayo muj dhunamhin kahin,
phapharti dhwaj kotni jo rahi;
bhawanthi bharchakk kot e,
nagar jo girnar tanun dise ra8
akhut lakshmi, saghle samriddhi,
ne shilpioni bahu sukshmbuddhi;
e jain keran dhan mandiro aa,
chalo ahin chen mane paDe na ra9
a khanDiyero kani kal junan,
aje paDyan e pan saw sunan;
shun paththroman paglan paDe na?
a mhel to ranakdewDina 30
e apsara abhthi utrine,
waso wasi shun girina uchhange?
shun wyomne windhti wijli e;
ubhi hashe ranak aa atariye? 31
saundarya ne shaurya mahastinan,
smri smrine ur snehbhinan,
phunke uraDe girnar ewi,
saurashtrni ranak ek dewi 3ra
namun tane, namun, pran prerje,
kathan amb tanan chaDan chhe;
naw hwe pal ek galwi;
kshan mahin muj mat bhalwi 33
utarti ahinthi wanwat aa,
wikat phaD, badhe ghan shi ghata;
kahin kahin wan wanar hunkta,
kani bakhol bhari dipDa paDya 34
gahan mohak sundar panth e,
pathik ne pagle pagle dame;
prkriti pujanman Dhalawun nahin;
kathan dhyey, wane walawun nahin 3pa
kudi jaun jyam ko kawikalpna,
pag daun jai abhagasiman;
charanman tuj mastak aa Dhale,
sharan, ma, muj jiwan aa phale 36
digmuDh ubho, ur aa bharay,
ambar tara nahin jirway;
ma, chitt aa shant jari thawa de,
ma gokh tare jari jampwa de 37
chhun gokhman ke uDto hawaman,
shan chitr doryan muj aankh saman!
pane girinan phalke paDyo jo;
shun kotaryo kot bahu rupalo! 38
ne ughaDyan netr pane girinan,
e to bharyan nirmal neer chashma;
dekhay na shun muj bimb eman;
a kankri shun paDshe nahin tyan? 39
jo shaherni sundar chhant chhanti,
rasal aa sorathni sapati
tyan sap jewi sarti sarita,
ne neer jo sagarnan jhage tyan 40
najar aam jari walti tyhan,
kanik unnat shring haju ubha;
saral saumya nathi pardesh e,
wikat e awadhut panth chhe 41
guru machhandar wanchit bhekhthi,
jagwiya jaine ahalekthi;
aDag yogi tapya tap e ahin;
gaganman tuk gorakhni rahi 4ra
ahin kamanDal jagti aa dhuni,
wasmi jo gurudatt tani ani;
tahin rahi tuk karmi kalaka,
bhishan bhawya shiro girnarnan 43
jhalahle nabh ja rawi Dubtan,
dhanadhne giri, ghant badhe thata,
jhilish jhalarna jhankar, ma;
jhanejhne muj jiwan tar, ma 44
ma, kanth maro ahinyan rundhay,
ma, aarti na mujthi gaway
ma, ankhman amrit ubhray;
ma, jhankhi ye shun mujne na thay? 4pa
ma, darshne hun tuj dwar aawyo,
ma, bhan bhulyo, bhawman bhamawyo;
ma, bandh kyare chhutshe, mane khe;
ma, pankh kyare phutshe mane, khe; 46
ma, daitya jewan durito dame jyan;
ma, purje pran sada mane tyan
ma, baal tari bal yachto aa,
tun adyshakti jagni janeta 47
saraswati na, stuti shi karun hun?
ma, alp aa jiwanne dharun hun;
abol e ardhya tane dharine;
namun, namun, mat, phari pharine 48
utarwan bahu shel sada hashe,
utarwa ahinthi pag na khase;
gagan chumbit aa girnar kyan?
khari paDun pharine kyam bhomman? 49
kshitijman kani megh samo rame,
najar manDi jahin dinrat mein,
ahin ubho paDchhand phaD e
naman ho garwa girnarne 1
gaDh haju bhar unghamhin paDyun,
rag rage muj chetan ko chaDyun;
ugi usha muj aabh angne,
girichDan na unghne gane ra
prahar aa nahin pachhli ratna,
prahar punya, ujas prbhatna
chaDi jawun din ugtan bahu,
prakhar tap shire shidne laun? 3
jiwan jom chaDe ja shwarnan,
din chaDye chaDwan wasman thatan
chaDi jawa ugtan giriraj ne;
witawwi smarno mahin sanjne 4
mein swapnman sundar alakhyoto,
ne mohman merusmo ganyo to,
e apsara kriDan shail kyan, ne;
a abhne ye bharto giri kyan? pa
uDi jati komal kalpnao,
joi tane raiwat aankh samo;
kyan whentiyan ne mahakay kyan aa,
puray shun manaw kalpnaman? 6
pipilikanan gan jem jay;
anant loko urman samay;
patal bhede pad, urdhw murdha,
wiratnan darshan aaj lidhan 7
jo prkriti tanDaw ras ahin;
ne manwina itihas ahin;
a paththre paththar pranwanto,
a ek sakshi yug kain smranto 8
paDal ankhathki utri gayan,
amar darshan aaj mane thayan,
pan prbho! chaDtan kyam kshobh aa,
jiwan shun mujthi jirway na? 9
agar shun kani kal ratyan chhatan
wiral yog thatan jan thambhtan?
kshnik kshobh hwe khamawun nahi,
giri ubho jaine shamawun tahin 10
chaDi jaish hwe bhar modman,
shamish hun muj matni godman,
gahan sad hwe shrawne paDya,
param unnat panth mane jaDya 11
najar dorti aa parampara,
pagathiyan nathi, swarg siDi aa,
chaDi gaya ahin punyshali ko,
saral rah kari sadayna 1ra
ubha lai Doli khabhe taletiman,
pane puchhe ko unchki lai jawa;
na, bhai chhe war haju mane to,
chho ne pachhi akhar ej rasto 13
na pankh aapi prbhue chhatan ye,
chhe pay to panth nahin janaye;
ne bhaar bhathan nahin bandhwan tyanh
kho ne pachhi thak mane naDe sha? 14
maha pryane muj sang lidhi
je ekline muj sathi kidhi,
e dornari driDh hathman aa;
chhe Dang tyan to paglan Dage na 1pa
kalloltan pankhi mane wadhawe,
ne wadlio muj sang aawe;
na punya aawe pal aa pharine,
chaDun hwe phaal bhari bharine 16
pag hwe muj wegthi upDe,
prakritino kani keph mane chaDe;
atakun na wachman wiram jyan,
chaDi jawun bas ek tanman 17
ghaDi ghaDi ghan dhummas ghertan
ghaDikman girishring gali jatan;
ughaDtan ghanghor unDan jayan,
kyam ubhay agadh abhman? 18
awnithi kadi uchch bhumi ko,
najar awartan ghan dhummso;
jarik jhankhi thati nahi thati,
turat tyan smritimatr rahi jati 19
kshnik awarne naw hun Darun,
timir par jawa Dag mein bharyun;
ghaDikman ugshe rawiraj jyan,
timir osarshe muj panthnan ra0
na, na, hashe swagat aa girinan,
chhantay jone muj panth jyan tyan;
ne panth thakyo gani pathawyan na,
shu snan aa adbhut sinchnonan? ra1
‘sada wrto’ swagatnan nisarge,
e mantr mukyo girnarshringe
ne kaink santo wart e jhiline
yatralune swagatthi nimantre rar
bhulyo, na mare ahin thobhwanun,
mare haju door bahu jawanun;
ne joi lewun din ek mhanya,
anant she anjaliman samay? ra3
madhyahn thashe pachhi phaD balshe,
sandhya thatan andhi badhe chhawashe;
pugay na matni artiman,
re chalne jeew! pachhi wisama ra4
adhawche shir upar aa ubho,
khaDak bhairawno bhay prerto;
tahin chaDi paDatun muktan male,
nripatinun pad bhawna phale rap
prkriti pujanman pan wasana,
manujne uDwa awkash na;
patan pamarta kyam le wari?
prabhu, prabhu, janta jaD kan kari? ra6
nripatinan padni parwa nathi,
phari phari tap adarwan nathi;
nripatiye ahin akhar awiya,
amar bhartrihari tani aa gupha ra7
chaDi gayo muj dhunamhin kahin,
phapharti dhwaj kotni jo rahi;
bhawanthi bharchakk kot e,
nagar jo girnar tanun dise ra8
akhut lakshmi, saghle samriddhi,
ne shilpioni bahu sukshmbuddhi;
e jain keran dhan mandiro aa,
chalo ahin chen mane paDe na ra9
a khanDiyero kani kal junan,
aje paDyan e pan saw sunan;
shun paththroman paglan paDe na?
a mhel to ranakdewDina 30
e apsara abhthi utrine,
waso wasi shun girina uchhange?
shun wyomne windhti wijli e;
ubhi hashe ranak aa atariye? 31
saundarya ne shaurya mahastinan,
smri smrine ur snehbhinan,
phunke uraDe girnar ewi,
saurashtrni ranak ek dewi 3ra
namun tane, namun, pran prerje,
kathan amb tanan chaDan chhe;
naw hwe pal ek galwi;
kshan mahin muj mat bhalwi 33
utarti ahinthi wanwat aa,
wikat phaD, badhe ghan shi ghata;
kahin kahin wan wanar hunkta,
kani bakhol bhari dipDa paDya 34
gahan mohak sundar panth e,
pathik ne pagle pagle dame;
prkriti pujanman Dhalawun nahin;
kathan dhyey, wane walawun nahin 3pa
kudi jaun jyam ko kawikalpna,
pag daun jai abhagasiman;
charanman tuj mastak aa Dhale,
sharan, ma, muj jiwan aa phale 36
digmuDh ubho, ur aa bharay,
ambar tara nahin jirway;
ma, chitt aa shant jari thawa de,
ma gokh tare jari jampwa de 37
chhun gokhman ke uDto hawaman,
shan chitr doryan muj aankh saman!
pane girinan phalke paDyo jo;
shun kotaryo kot bahu rupalo! 38
ne ughaDyan netr pane girinan,
e to bharyan nirmal neer chashma;
dekhay na shun muj bimb eman;
a kankri shun paDshe nahin tyan? 39
jo shaherni sundar chhant chhanti,
rasal aa sorathni sapati
tyan sap jewi sarti sarita,
ne neer jo sagarnan jhage tyan 40
najar aam jari walti tyhan,
kanik unnat shring haju ubha;
saral saumya nathi pardesh e,
wikat e awadhut panth chhe 41
guru machhandar wanchit bhekhthi,
jagwiya jaine ahalekthi;
aDag yogi tapya tap e ahin;
gaganman tuk gorakhni rahi 4ra
ahin kamanDal jagti aa dhuni,
wasmi jo gurudatt tani ani;
tahin rahi tuk karmi kalaka,
bhishan bhawya shiro girnarnan 43
jhalahle nabh ja rawi Dubtan,
dhanadhne giri, ghant badhe thata,
jhilish jhalarna jhankar, ma;
jhanejhne muj jiwan tar, ma 44
ma, kanth maro ahinyan rundhay,
ma, aarti na mujthi gaway
ma, ankhman amrit ubhray;
ma, jhankhi ye shun mujne na thay? 4pa
ma, darshne hun tuj dwar aawyo,
ma, bhan bhulyo, bhawman bhamawyo;
ma, bandh kyare chhutshe, mane khe;
ma, pankh kyare phutshe mane, khe; 46
ma, daitya jewan durito dame jyan;
ma, purje pran sada mane tyan
ma, baal tari bal yachto aa,
tun adyshakti jagni janeta 47
saraswati na, stuti shi karun hun?
ma, alp aa jiwanne dharun hun;
abol e ardhya tane dharine;
namun, namun, mat, phari pharine 48
utarwan bahu shel sada hashe,
utarwa ahinthi pag na khase;
gagan chumbit aa girnar kyan?
khari paDun pharine kyam bhomman? 49
સ્રોત
- પુસ્તક : ગજેંદ્રનાં મૌક્તિકો (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 33)
- સંપાદક : રમણલાલ કનૈયાલાલ યાજ્ઞિક
- પ્રકાશક : ગુજરાત સાહિત્ય અકાદમી
- વર્ષ : 2004
- આવૃત્તિ : 2