કબર પર બાળવાર્તાઓ

    ઘણાં વર્ષો પહેલાંની વાત છે. રાધનપુર નામે એક નાનું રાજ્ય હતું. તેની પાસે એક નાનું જંગલ હતું. જંગલમાં કચુ નામે કાચબો રહે. આ કચુને એક કાબર સાથે દોસ્તી હતી. એ કાબરનું નામ કવલી હતું.     આપણે જે જમાનાની વાત કરીએ છીએ તે જમાનામાં કાચબાને પીઠ પર ઢાલ ન હતી.

    એક હતો સિંહ. તમને તો ખબર છે ને કે રોજ-રોજ એક-એક પશુ સિંહનો ખોરાક બનીને તેની પાસે જતું હતું. તેમાં એક વખત સસલાનો વારો આવેલો અને તેણે ચતુરાઈ કરીને સિંહને કૂવામાં નાખી દીધેલો. અને ત્યારે જંગલમાં સૌને હાશ થઈ ગયેલી. તમને ખબર છે ને આ ચતુર સસલાની વાત?  

    કાબર અને કાગડાએ ભાગીદારીમાં ખેતર ખેડવાનું નક્કી કર્યું. બંનેએ ખેતરમાં સરખું કામ કરવાનું અને જે ઊપજ આવે તે સરખા ભાગે વહેંચી લેવાનું નક્કી કર્યું. કાબર ભોળી. કાગડો લુચ્ચો અને આળસુ.     પ્રથમ તો જમીન ખેડવાની વાત આવી. કાબર તે માટે કાગડાને બોલાવવા ગઈ,

    ચકાને એક ઠળિયો જડ્યો.     બીજા ઠળિયા તો સાવ ટચૂકડા હોય. આ તો મોટો, કેરીના ગોટલા જેવડો ઠળિયો હતો. ચકાને થયું : આ વળી શું હશે લાવ, માને પૂછું.     એ દોડ્યો ઘેર. ઘરમાં મા કામ કરતી હતી. તેને ઊંચું જોવાનીયે ફુરસદ નહોતી. ચકાએ માને ઠળિયો બતાવ્યો :  

    એક હતાં ફોરાબહેન. ચારેક વરસની ઉંમર. મમ્મી હારે આંગણામાં રમે. અહીંતહીં દોડાદોડી કરે, નાચે-કૂદે, હસે, ચીસો પાડે ને કાલી-કાલી ભાષામાં ગીત ગાય. મમ્મીને એની હરકતો બહુ ગમે.     મમ્મીને કામ હતું તેથી થોડી વાર રહી ફોરાને કહે, ‘ફોરા, તું અહીં રમજે. હું ઘરમાં