૧. પુરુષ
મળ્યાં છેલ્લાં તેને પણ સમય ઝાઝો થઈ ગયો,
પછી તો ગંગામાં પણ જળ ગયું કેટલું વહી,
હવે પાછાં કાઢી ફુરસદ તણો કાળ ઘડીક
તમે આવો આણી તરફ કંઈ બ્હાનેય નીકળી;
તમોને આવું કૈં નથી થતું પ્રિયે! કે બહુ સમો
ગયો છે વીતી ને નથી મળી શક્યાં, પત્ર ન લખ્યો;
અને એ તો મારા વગર રહી ના સ્હેજ શકતો,
વિતાવ્યો એણે આ સમય સઘળો શી રીત હશે?
પ્રિયે! કે આ જાદુગર સમયની વિસ્મૃતિ-પીંછી
તમોનેયે સ્પર્શી ગઈ જ? ભૂંસી નાખ્યો ભૂત બધો?
પડ્યાં વા એવા કો સુખ મહીં? ભલે, ભૂલી જ જજો,
ભુલાઈ હું જાઉં અતલ-બસ-એવું સુખ હજો;
શુભેચ્છા; તો ના’વો-અહીં અટકું છું-એ જ ઉચિત
લઉં ખેંચી આમંત્રણની સહ આખોય અતીત.
ર. સ્ત્રી
બપોરી વેળા છે, દૃગ મળી ગયાં છે દિવસનાં
જરી થાકે, ઘેને; મુજ ઘરની સામે જ લીમડા-
નીચે શેરી વચ્ચે પ્રહર વિરમ્યો છે ક્ષણભર,
છૂટ્યાં છે ગાડાંઓ શ્રમિત તરુછાયાતલ અને
ધુરાથી છૂટેલા બળદ અરધાં નેન મીંચીને
પૂળાનો વાગોળે કવલ સુખની કો સ્મૃતિ સહ;
સખી, ઑફિસે એ પણ અવ ગયા ખાઈ કરીને,
(પ્રભુ! મારું હેવાતન અમર રહો રહો કુશલ એ;)
ગયું આટોપાઈ ઘરનું સઘળું કાર્ય, ઘરનું
રસોડું ધોવાઈ લગભગ સુકાયું-હું નવરી
સખી, આ વેળાએ સહજ ક્ષણ જો ચિત્ત નિજની
ધુરા છોડી--થોડું હળવું થઈને જાય ઊતરી
અતીતે, આઘેના સ્થળ મહીં, બીજા એક જણની
સ્મૃતિનો વાગોળે કવલ, પૂછું: એ પાપ જ હશે?
1 purush
malyan chhellan tene pan samay jhajho thai gayo,
pachhi to gangaman pan jal gayun ketalun wahi,
hwe pachhan kaDhi phursad tano kal ghaDik
tame aawo aani taraph kani bhaney nikli;
tamone awun kain nathi thatun priye! ke bahu samo
gayo chhe witi ne nathi mali shakyan, patr na lakhyo;
ane e to mara wagar rahi na shej shakto,
witawyo ene aa samay saghlo shi reet hashe?
priye! ke aa jadugar samayni wismriti pinchhi
tamoneye sparshi gai ja? bhunsi nakhyo bhoot badho?
paDyan wa ewa ko sukh mahin? bhale, bhuli ja jajo,
bhulai hun jaun atal bas ewun sukh hajo;
shubhechchha; to na’wo ahin atakun chhun e ja uchit
laun khenchi amantranni sah akhoy atit
ra stri
bapori wela chhe, drig mali gayan chhe diwasnan
jari thake, ghene; muj gharni same ja limDa
niche sheri wachche prahar wiramyo chhe kshanbhar,
chhutyan chhe gaDano shramit taruchhayatal ane
dhurathi chhutela balad ardhan nen minchine
pulano wagole kawal sukhni ko smriti sah;
sakhi, auphise e pan aw gaya khai karine,
(prabhu! marun hewatan amar raho raho kushal e;)
gayun atopai gharanun saghalun karya, gharanun
rasoDun dhowai lagbhag sukayun hun nawri
sakhi, aa welaye sahj kshan jo chitt nijni
dhura chhoDi thoDun halawun thaine jay utri
atite, aghena sthal mahin, bija ek janni
smritino wagole kawal, puchhunh e pap ja hashe?
1 purush
malyan chhellan tene pan samay jhajho thai gayo,
pachhi to gangaman pan jal gayun ketalun wahi,
hwe pachhan kaDhi phursad tano kal ghaDik
tame aawo aani taraph kani bhaney nikli;
tamone awun kain nathi thatun priye! ke bahu samo
gayo chhe witi ne nathi mali shakyan, patr na lakhyo;
ane e to mara wagar rahi na shej shakto,
witawyo ene aa samay saghlo shi reet hashe?
priye! ke aa jadugar samayni wismriti pinchhi
tamoneye sparshi gai ja? bhunsi nakhyo bhoot badho?
paDyan wa ewa ko sukh mahin? bhale, bhuli ja jajo,
bhulai hun jaun atal bas ewun sukh hajo;
shubhechchha; to na’wo ahin atakun chhun e ja uchit
laun khenchi amantranni sah akhoy atit
ra stri
bapori wela chhe, drig mali gayan chhe diwasnan
jari thake, ghene; muj gharni same ja limDa
niche sheri wachche prahar wiramyo chhe kshanbhar,
chhutyan chhe gaDano shramit taruchhayatal ane
dhurathi chhutela balad ardhan nen minchine
pulano wagole kawal sukhni ko smriti sah;
sakhi, auphise e pan aw gaya khai karine,
(prabhu! marun hewatan amar raho raho kushal e;)
gayun atopai gharanun saghalun karya, gharanun
rasoDun dhowai lagbhag sukayun hun nawri
sakhi, aa welaye sahj kshan jo chitt nijni
dhura chhoDi thoDun halawun thaine jay utri
atite, aghena sthal mahin, bija ek janni
smritino wagole kawal, puchhunh e pap ja hashe?
સ્રોત
- પુસ્તક : ગુજરાતી સૉનેટ (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 51)
- સંપાદક : ડૉ. મણિલાલ હ. પટેલ, ડૉ. દક્ષેશ ઠાકર
- પ્રકાશક : પાર્શ્વ પબ્લિકેશન
- વર્ષ : 2000