
‘છે મારું કો અખિલ જગમાં?’ બૂમ મેં એક પાડી :
ત્યાં તો પેલી ચપળ દીસતી વાદળી જાય ચાલી,
દોડ્યો વ્હેળો વહનગીતમાં પ્રશ્ન મારો ડુબાવી,
ને આ બુઢ્ઢો વડ પણ નકારે જ માથું હલાવી.
સુણ્યા સાથે ગિરિય પડઘા પાડીને ફેંકી દેતો
બીજા પ્હાડો તણી કુહરમાં વેણ, હૈયે ન લેતો.
તારા લાગે બધિર, વીજળી પૂછવા દે જ છે ક્યાં?
ત્યાં પૃથ્વીનાં સ્વજન તણું તો નામ લેવું પછી કાં?
છેલ્લે પૂછ્યું રુધિરઝર પાણીપોચા હયાને :
‘વ્હાલા, તું તો મુજ રહીશ ને? છો જગે કો ન મારું.’
ને એ દંભી શરમ તજી ક્હે : ‘તું ન માલેક મારો,
હું તારામાં વસું અવર કાજે.’ – ખિજાયો, વિચાર્યું :
બીજાં કાજે વસતું મુજમાં?! તો મદર્થે બીજામાં
હૈયા વાસો નહિ શું વસતાં કૈં હશે સ્નેહભીનાં?
(ઑગસ્ટ ૧૯૩૦)
‘chhe marun ko akhil jagman?’ boom mein ek paDi ha
tyan to peli chapal disti wadli jay chali,
doDyo whelo wahangitman parashn maro Dubawi,
ne aa buDhDho waD pan nakare ja mathun halawi
sunya sathe giriy paDgha paDine phenki deto
bija phaDo tani kuharman wen, haiye na leto
tara lage badhir, wijli puchhwa de ja chhe kyan?
tyan prithwinan swajan tanun to nam lewun pachhi kan?
chhelle puchhyun rudhirjhar panipocha hayane ha
‘whala, tun to muj rahish ne? chho jage ko na marun ’
ne e dambhi sharam taji khe ha ‘tun na malek maro,
hun taraman wasun awar kaje ’ – khijayo, wicharyun ha
bijan kaje wasatun mujman?! to madarthe bijaman
haiya waso nahi shun wastan kain hashe snehbhinan?
(augast 1930)
‘chhe marun ko akhil jagman?’ boom mein ek paDi ha
tyan to peli chapal disti wadli jay chali,
doDyo whelo wahangitman parashn maro Dubawi,
ne aa buDhDho waD pan nakare ja mathun halawi
sunya sathe giriy paDgha paDine phenki deto
bija phaDo tani kuharman wen, haiye na leto
tara lage badhir, wijli puchhwa de ja chhe kyan?
tyan prithwinan swajan tanun to nam lewun pachhi kan?
chhelle puchhyun rudhirjhar panipocha hayane ha
‘whala, tun to muj rahish ne? chho jage ko na marun ’
ne e dambhi sharam taji khe ha ‘tun na malek maro,
hun taraman wasun awar kaje ’ – khijayo, wicharyun ha
bijan kaje wasatun mujman?! to madarthe bijaman
haiya waso nahi shun wastan kain hashe snehbhinan?
(augast 1930)



સ્રોત
- પુસ્તક : સમગ્ર કવિતા (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 29)
- સર્જક : ઉમાશંકર જોશી
- પ્રકાશક : ગંગોત્રી ટ્રસ્ટ, અમદાવાદ
- વર્ષ : 1981