
ત્યારે માતા કૌશલ્યાજી બોલિયાં હો વાલા રે;
તુંને નહિ જાવા દઉં વન, કુંવર કાલા રે.
ઘણી કોમળ છે તારી દેહડી, હો વાલા રે;
મારા લાડકવાયા તન, કુંવર કાલા રે.
તને ગુપ્ત રાખું મારી વાડીમાં, હો વાલા રે;
બીજું અવર ન જાણે જ્યમ, કુંવર કાલા રે.
મેં તો તુજ વિણ રહેવાયે નહિ, હો વાલા રે;
મુંને મૂકીને જાશો ક્યમ? કુંવર કાલા રે.
પાયે કંકર કંટક ખૂંચશે, હો વાલા રે;
નહિ ચલાયે વસમી વાટ, કુંવર કાલા રે.
વેઠવી શીત આતપ ને વૃષા, હો વાલા રે;
ક્યમ ઓળંગશો ગિરિઘાટ? કુંવર કાલા રે.
વ્યાઘ્ર સિંહ વનમાં ઘણા, હો વાલા રે;
સર્પ સૌહર ને વૃક રક્ષ, કુંવર કાલા રે.
રજનીચર સાથે જુદ્ધ થશે, હો વાલા રે;
કોણ કરશે તમારી પક્ષ? કુંવર કાલા રે.
વનમાં વલ્કલ ક્યમ પહેરશો? હો વાલા રે;
તજી વસ્ત્ર આભૂષણ સાર, કુંવર કાલા રે.
અહીં જમતા ભોજન ભાવતાં, હો વાલા રે;
ક્યમ કરશો વનફળ આહાર? કુંવર કાલા રે.
તજી સજ્જા ભમરપલંગની, હો વાલા રે;
ક્યમ પોઢશો પૃથ્વી માંહ્ય? કુંવર કાલા રે.
તારે બાલપણામાં વન શું? હો વાલા રે;
મારું વચન માની રહો આંહ્ય, કુંવર કાલા રે.
મારે કિયા જનમનાં કરમ હશે? હો વાલા રે;
તે આવીને નડિયાં આજ, કુંવર કાલા રે.
તે દૈવે રંગમાં ભંગ કર્યો, હો વાલા રે;
કર્યું વન તજીને રાજ, કુંવર કાલા રે.
વાત સાંભળી વન જવા તણી, હો વાલા રે;
વહેરે કરવત કાળજામાંહ્ય, કુંવર કાલા રે.
દવ લાગ્યો મારા અંગમાં, હો વાલા રે;
હવે નાસીને જઈએ ક્યાંય, કુંવર કાલા રે.
મારો પાપી પ્રાણ જતો નથી, હો વાલા રે;
હશે કોણ કરમના ભોગ, કુંવર કાલા રે.
એમ કહીને રૂએ રૂદેફાટ તે, હો વાલા રે;
ક્યમ સહેવાય પુત્રવિયોગ? કુંવર કાલા રે.
(ગિરિધરકૃત ‘રામાયણ’માંથી)
tyare mata kaushalyaji boliyan ho wala re;
tunne nahi jawa daun wan, kunwar kala re
ghani komal chhe tari dehDi, ho wala re;
mara laDakwaya tan, kunwar kala re
tane gupt rakhun mari waDiman, ho wala re;
bijun awar na jane jyam, kunwar kala re
mein to tuj win rahewaye nahi, ho wala re;
munne mukine jasho kyam? kunwar kala re
paye kankar kantak khunchshe, ho wala re;
nahi chalaye wasmi wat, kunwar kala re
wethwi sheet aatap ne wrisha, ho wala re;
kyam olangsho girighat? kunwar kala re
wyaghr sinh wanman ghana, ho wala re;
sarp sauhar ne wrik raksh, kunwar kala re
rajnichar sathe juddh thashe, ho wala re;
kon karshe tamari paksh? kunwar kala re
wanman walkal kyam pahersho? ho wala re;
taji wastra abhushan sar, kunwar kala re
ahin jamta bhojan bhawtan, ho wala re;
kyam karsho wanphal ahar? kunwar kala re
taji sajja bhamaraplangni, ho wala re;
kyam poDhsho prithwi manhya? kunwar kala re
tare balapnaman wan shun? ho wala re;
marun wachan mani raho anhya, kunwar kala re
mare kiya janamnan karam hashe? ho wala re;
te awine naDiyan aaj, kunwar kala re
te daiwe rangman bhang karyo, ho wala re;
karyun wan tajine raj, kunwar kala re
wat sambhli wan jawa tani, ho wala re;
wahere karwat kaljamanhya, kunwar kala re
daw lagyo mara angman, ho wala re;
hwe nasine jaiye kyanya, kunwar kala re
maro papi pran jato nathi, ho wala re;
hashe kon karamna bhog, kunwar kala re
em kahine rue rudephat te, ho wala re;
kyam saheway putrawiyog? kunwar kala re
(giridharkrit ‘ramayan’manthi)
tyare mata kaushalyaji boliyan ho wala re;
tunne nahi jawa daun wan, kunwar kala re
ghani komal chhe tari dehDi, ho wala re;
mara laDakwaya tan, kunwar kala re
tane gupt rakhun mari waDiman, ho wala re;
bijun awar na jane jyam, kunwar kala re
mein to tuj win rahewaye nahi, ho wala re;
munne mukine jasho kyam? kunwar kala re
paye kankar kantak khunchshe, ho wala re;
nahi chalaye wasmi wat, kunwar kala re
wethwi sheet aatap ne wrisha, ho wala re;
kyam olangsho girighat? kunwar kala re
wyaghr sinh wanman ghana, ho wala re;
sarp sauhar ne wrik raksh, kunwar kala re
rajnichar sathe juddh thashe, ho wala re;
kon karshe tamari paksh? kunwar kala re
wanman walkal kyam pahersho? ho wala re;
taji wastra abhushan sar, kunwar kala re
ahin jamta bhojan bhawtan, ho wala re;
kyam karsho wanphal ahar? kunwar kala re
taji sajja bhamaraplangni, ho wala re;
kyam poDhsho prithwi manhya? kunwar kala re
tare balapnaman wan shun? ho wala re;
marun wachan mani raho anhya, kunwar kala re
mare kiya janamnan karam hashe? ho wala re;
te awine naDiyan aaj, kunwar kala re
te daiwe rangman bhang karyo, ho wala re;
karyun wan tajine raj, kunwar kala re
wat sambhli wan jawa tani, ho wala re;
wahere karwat kaljamanhya, kunwar kala re
daw lagyo mara angman, ho wala re;
hwe nasine jaiye kyanya, kunwar kala re
maro papi pran jato nathi, ho wala re;
hashe kon karamna bhog, kunwar kala re
em kahine rue rudephat te, ho wala re;
kyam saheway putrawiyog? kunwar kala re
(giridharkrit ‘ramayan’manthi)



સ્રોત
- પુસ્તક : મધ્યયુગીન ઊર્મિકાવ્યો (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 311)
- સંપાદક : ચિમનલાલ ત્રિવેદી, બળવંત જાની, ચિનુ મોદી
- પ્રકાશક : સાહિત્ય અકાદેમી દિલ્હી
- વર્ષ : 1998