સગડ મળ્યા છે
રૂખડ રુધિરના,
કાચા હીરના, સગડ ગીરના.
છીપર તળેથી નીકળી
ખળખળ હિરણ બની તે ઝર્યાં નીરના
સગડ મળ્યા છે.
ઝાકળભીના કેડે થઈને
આખે પંડે હૂકતો હૂકતો ડાલામથ્થો
ગયો બીડમાં હમણાં.
સિંહના તાજા સગડની માથે
ગીરનો ઊગતો સૂરજ
એનો તાંબાવરણો હાથ ફેરવે.
અને ખેરવે ઝીણી મંજરી
સાગ ઊભેલા.
હો ગોકીરો કરી ઘડીકમાં
મૂંગામંતર થાય પહુડાં.
સીટી વગાડી પતરંગો
જંગલની ખૂલતી આંખોમાં
રણઝણવું આંજે.
ઘુવડ ચીબરી બખોલ સાથે
આઠ પગાળો કરોળિયો
દરમાંથી નીકળી જાળાનો કબજો સંભાળે.
પ્હેલવારકો સા નીકળ્યો હો જાણે
કોઈ દૂર દિશાના જંતરમાંથી
એમ જ દૂધની શેડ ઝીલતાં
પિત્તળનાં બોઘરડાં રણકે.
આળસ મરડી ઊઠ્યા નેસને ઝાંપે ઘમક્યા
ઘમઘમ ઘૂઘરા
ડચકારામાં વહેવા લાગ્યું ધણ ગાયોનું
શિંગડીઓના ઢળ્યા વળાંકે
ઝૂલતા કાને સગડ મળ્યા છે
સગડ નેસના, ભગર ભેંસના
ગીરની સોનલ ધૂળનું ઝીણું ભરત ભરેલી
પછેડીઓને ચડતા વળના
સગડ મળ્યા છે
ક્યાંક દીપડો ઝાડ ઉપર જઈ પંજો ચાટે
શિયાળવાંઓ પૂંછ હલાવી હવા સૂંઘતાં મુડદાલ ગોતે
ક્યાંક શેઢાહી ફરવા નીકળી રૂમઝૂમ રૂમઝૂમ
ક્યાંક સુકાયેલ પાન વચાળે સરકી જઈને સંતાયું કંઈ
ક્યાંક કોઈ એકાદ પહુડું પગને ખોડે
ત્યાં તો આખી ચિત્તલ ટોળી રઘવાઈ થઈ ફાળ ભરે ઓચિંતી.
દૂર કરમદીના ઢૂવામાં સિંહણશાવક બચબચ ધાવે
હજુ ખૂલ્યાં છે માંડ પોપચાં બીડી આંખનાં
ઊગી રહ્યું છે હૂકવું એનું ઋજુ ગળામાં
બરછટ જીભે ચાટે સિંહણ બચોળિયાંને.
જ્યારે ઢૂવા બ્હાર નીકળશે કેસર-બચ્ચું
ઊભા ઝાડને નખોરિયાં ભેરવશે ઠાલાં
મારણ શીખશે, મોટું થાશે,
બની પાઠડો પૂંછડું ઝંડો કરશે જ્યારે
હાથણ જેવી ભેંસને કરશે ભોં ભેગી બસ એક જ થાપે
ચીરશે એની ત્રાડ ગીરના નિશ્ચલ નભને.
હૂકી હૂકીને ગીર ગજવશે ઊભા બીડમાં એવું
શાણાં સસલાં ઝબકી જઈને લપાઈ જાશે
ઊભાં રોઝડાં કંપી જાશે
સાબરશિંગાં કંપી જાશે
કંપી જાશે નીંભર લય જંગલનો ક્ષણભર
એ કંપનના સગડ મળ્યા છે
સગડ મળ્યા છે
અજગરના મૂંગા ભરડાના
ગૂંગી ચીસના સગડ મળ્યા છે
સગડ રાફડે ઊઘલી ઊઘલી
જંગલને કરકોલ્યા કરતી ક્રોડ ઊધઈના
સમળી થઈ જંગલની માથે ઘૂમતા ભયના
સગડ મળ્યા છે
સગડ હજારો કૂખે ઊજર્યા હરણબાળના
સગડ નીડમાં ઈંડે ફાટ્યા કલબલાટના
ખૂણેખાંચરે અણોસરા થઈ સડતાં રહેતાં હાડચામના
સગડ મળ્યા છે
સગડ ધૂળના, સગડ મૂળના
સગડ કાચબાઢાલે
ભૂખરી તારકભાત થઈ ઊપસેલી ગાંડી ગીરના
સગડ મળ્યા છે
સગડ મળ્યા છે.
(૯-૧૧/૧૦/ર૦ર૧)
sagaD malya chhe
rukhaD rudhirna,
kacha hirna, sagaD girna
chhipar talethi nikli
khalkhal hiran bani te jharyan nirna
sagaD malya chhe
jhakalbhina keDe thaine
akhe panDe hukto hukto Dalamaththo
gayo biDman hamnan
sinhna taja sagaDni mathe
girno ugto suraj
eno tambawarno hath pherwe
ane kherwe jhini manjri
sag ubhela
ho gokiro kari ghaDikman
mungamantar thay pahuDan
siti wagaDi patrango
jangalni khulti ankhoman
ranajhanawun aanje
ghuwaD chibri bakhol sathe
ath pagalo karoliyo
darmanthi nikli jalano kabjo sambhale
phelwarko sa nikalyo ho jane
koi door dishana jantarmanthi
em ja dudhni sheD jhiltan
pittalnan bogharDan ranke
alas marDi uthya nesne jhampe ghamakya
ghamgham ghughra
Dachkaraman wahewa lagyun dhan gayonun
shingDiona Dhalya walanke
jhulta kane sagaD malya chhe
sagaD nesna, bhagar bhensna
girni sonal dhulanun jhinun bharat bhareli
pachheDione chaDta walna
sagaD malya chhe
kyank dipDo jhaD upar jai panjo chate
shiyalwano poonchh halawi hawa sunghtan muDdal gote
kyank sheDhahi pharwa nikli rumjhum rumjhum
kyank sukayel pan wachale sarki jaine santayun kani
kyank koi ekad pahuDun pagne khoDe
tyan to aakhi chittal toli raghwai thai phaal bhare ochinti
door karamdina Dhuwaman sinhanshawak bachbach dhawe
haju khulyan chhe manD popchan biDi ankhnan
ugi rahyun chhe hukawun enun riju galaman
barchhat jibhe chate sinhan bacholiyanne
jyare Dhuwa bhaar nikalshe kesar bachchun
ubha jhaDne nakhoriyan bherawshe thalan
maran shikhshe, motun thashe,
bani pathDo punchhaDun jhanDo karshe jyare
hathan jewi bhensne karshe bhon bhegi bas ek ja thape
chirshe eni traD girna nishchal nabhne
huki hukine geer gajawshe ubha biDman ewun
shanan saslan jhabki jaine lapai jashe
ubhan rojhDan kampi jashe
sabarshingan kampi jashe
kampi jashe nimbhar lay jangalno kshanbhar
e kampanna sagaD malya chhe
sagaD malya chhe
ajagarna munga bharDana
gungi chisna sagaD malya chhe
sagaD raphDe ughli ughli
jangalne karkolya karti kroD udhina
samli thai jangalni mathe ghumta bhayna
sagaD malya chhe
sagaD hajaro kukhe ujarya haranbalna
sagaD niDman inDe phatya kalablatna
khunekhanchre anosra thai saDtan rahetan haDchamna
sagaD malya chhe
sagaD dhulna, sagaD mulana
sagaD kachbaDhale
bhukhari tarakbhat thai upseli ganDi girna
sagaD malya chhe
sagaD malya chhe
(9 11/10/ra0ra1)
sagaD malya chhe
rukhaD rudhirna,
kacha hirna, sagaD girna
chhipar talethi nikli
khalkhal hiran bani te jharyan nirna
sagaD malya chhe
jhakalbhina keDe thaine
akhe panDe hukto hukto Dalamaththo
gayo biDman hamnan
sinhna taja sagaDni mathe
girno ugto suraj
eno tambawarno hath pherwe
ane kherwe jhini manjri
sag ubhela
ho gokiro kari ghaDikman
mungamantar thay pahuDan
siti wagaDi patrango
jangalni khulti ankhoman
ranajhanawun aanje
ghuwaD chibri bakhol sathe
ath pagalo karoliyo
darmanthi nikli jalano kabjo sambhale
phelwarko sa nikalyo ho jane
koi door dishana jantarmanthi
em ja dudhni sheD jhiltan
pittalnan bogharDan ranke
alas marDi uthya nesne jhampe ghamakya
ghamgham ghughra
Dachkaraman wahewa lagyun dhan gayonun
shingDiona Dhalya walanke
jhulta kane sagaD malya chhe
sagaD nesna, bhagar bhensna
girni sonal dhulanun jhinun bharat bhareli
pachheDione chaDta walna
sagaD malya chhe
kyank dipDo jhaD upar jai panjo chate
shiyalwano poonchh halawi hawa sunghtan muDdal gote
kyank sheDhahi pharwa nikli rumjhum rumjhum
kyank sukayel pan wachale sarki jaine santayun kani
kyank koi ekad pahuDun pagne khoDe
tyan to aakhi chittal toli raghwai thai phaal bhare ochinti
door karamdina Dhuwaman sinhanshawak bachbach dhawe
haju khulyan chhe manD popchan biDi ankhnan
ugi rahyun chhe hukawun enun riju galaman
barchhat jibhe chate sinhan bacholiyanne
jyare Dhuwa bhaar nikalshe kesar bachchun
ubha jhaDne nakhoriyan bherawshe thalan
maran shikhshe, motun thashe,
bani pathDo punchhaDun jhanDo karshe jyare
hathan jewi bhensne karshe bhon bhegi bas ek ja thape
chirshe eni traD girna nishchal nabhne
huki hukine geer gajawshe ubha biDman ewun
shanan saslan jhabki jaine lapai jashe
ubhan rojhDan kampi jashe
sabarshingan kampi jashe
kampi jashe nimbhar lay jangalno kshanbhar
e kampanna sagaD malya chhe
sagaD malya chhe
ajagarna munga bharDana
gungi chisna sagaD malya chhe
sagaD raphDe ughli ughli
jangalne karkolya karti kroD udhina
samli thai jangalni mathe ghumta bhayna
sagaD malya chhe
sagaD hajaro kukhe ujarya haranbalna
sagaD niDman inDe phatya kalablatna
khunekhanchre anosra thai saDtan rahetan haDchamna
sagaD malya chhe
sagaD dhulna, sagaD mulana
sagaD kachbaDhale
bhukhari tarakbhat thai upseli ganDi girna
sagaD malya chhe
sagaD malya chhe
(9 11/10/ra0ra1)
સ્રોત
- પુસ્તક : ભટ્ટખડકી (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 4)
- સર્જક : યોગેશ વૈદ્ય
- પ્રકાશક : ઝેન ઓપસ
- વર્ષ : 2023