લક્ષ્મી તણાં અમર પદ્મની આસપાસ,
ફૂટી ખીલી ખરી જતી કંઈ પાંખડીઓ;
વર્ષા તણાં શતક તેમ અનન્તતામાં
ફૂટી ખીલી ખરી જવા વહતાં હજારો. ૧
ફૂટે, ખીલે, ખરી પડે કંઈ પાંખડીઓ,
ક્ષીરાબ્ધિનું કુસુમ એક જ લ્હેર મ્હાણે;
ત્યાં ભૃંગ જેય ચકચૂર સુધા મહીં તે,
આ પાંખડી ફૂટી ખરી ન ગણે, ન જાણે. ર
આત્મા અધિપતિ મધુપ અનન્તતાનો,
આત્મા અમીઝરણના રસનો વિહારીઃ
આત્મા ગણે નહિ જ તે યુગને-ક્ષણોને,
કાં દેશકાલ? સઘળે જ વસન્ત જામી! ૩
ક્યાં શીત ઉષ્ણ? સઘળે જ વસન્ત છાઈ,
ફેલે પરાગ સહુ એક જ ભંગ કાજે,
તેને કયું નવલ છે ફૂલ અર્પવાનું?
આશિષ આ ઊછળતી પણ કોણ માટે? ૪
એ ભૃંગના જ સહુ વારસ છો અહીંયાં,
એ પદ્મની મધુરતા બધી વારસો છે;
ગુંજો ઊડો સુખથી સૌ જ પ્રવાસમાં આ,
યાત્રા પવિત્ર રમણીય સ્થલે સ્થલે છે. પ
વ્હાલાં સખા, સખિ, સહોદર, બાલ ભોળાં;
લક્ષ્મી તણા કુસુમના મધુનાં વિહારી!
ઇચ્છું કયું નવીન હું સુખ સૌ તમોને,
આ બેસતું શતક વર્ષ તણું બતાવી? ૬
જાણું નહીં અશુભ શું, શુભ શું હશે તે,
જાણું નહીં અહિત શું, હિત શું હશે વા;
જાણું નહીં સુખ સુખે અથવા દુ:ખે તે,
શું ઇચ્છવું, નહિ જ એ પણ જાણતો વા. ૭
જાણું પરંતુ, રસનાં સહુ છો વિહારી,
જાણું વળી કુસુમ એક જ છે રસાળું;
છો જે તમે કુસુમના કુસમે રહો એ,
એ ભાગ્ય, એ જ હિત, શુભ ઇચ્છવાનું. ૮
સેવા ધરું નવીન શી ચરણારવિન્દે?
ગૂંથી કયાં કુસુમનો લઈ હાર આપું?
લક્ષ્મી તણા સુમન પાસ ફૂલો લજાતાં,
સ્વામી ધરે સહુ જ, ત્યાં કયી ભેટ લાવું? ૯
લાવી ધરું હૃદય તોપણ આ તમોને,
લાવી ધરું હૃદય તે નિજ સાથ લેજો;
પીજો પીવાડી મધુ અમૃત પુષ્પનું સૌ,
બીજું ધરે પ્રભુજી તે લઈ મગ્ન રહેજો! ૧૦
lakshmi tanan amar padmni asapas,
phuti khili khari jati kani pankhDio;
warsha tanan shatak tem ananttaman
phuti khili khari jawa wahtan hajaro 1
phute, khile, khari paDe kani pankhDio,
kshirabdhinun kusum ek ja lher mhane;
tyan bhring jey chakchur sudha mahin te,
a pankhDi phuti khari na gane, na jane ra
atma adhipti madhup ananttano,
atma amijharanna rasno wihari
atma gane nahi ja te yugne kshnone,
kan deshakal? saghle ja wasant jami! 3
kyan sheet ushn? saghle ja wasant chhai,
phele prag sahu ek ja bhang kaje,
tene kayun nawal chhe phool arpwanun?
ashish aa uchhalti pan kon mate? 4
e bhringna ja sahu waras chho ahinyan,
e padmni madhurta badhi warso chhe;
gunjo uDo sukhthi sau ja prwasman aa,
yatra pawitra ramniy sthle sthle chhe pa
whalan sakha, sakhi, sahodar, baal bholan;
lakshmi tana kusumna madhunan wihari!
ichchhun kayun nawin hun sukh sau tamone,
a besatun shatak warsh tanun batawi? 6
janun nahin ashubh shun, shubh shun hashe te,
janun nahin ahit shun, hit shun hashe wa;
janun nahin sukh sukhe athwa duhkhe te,
shun ichchhawun, nahi ja e pan janto wa 7
janun parantu, rasnan sahu chho wihari,
janun wali kusum ek ja chhe rasalun;
chho je tame kusumna kusme raho e,
e bhagya, e ja hit, shubh ichchhwanun 8
sewa dharun nawin shi charnarwinde?
gunthi kayan kusumno lai haar apun?
lakshmi tana suman pas phulo lajatan,
swami dhare sahu ja, tyan kayi bhet lawun? 9
lawi dharun hriday topan aa tamone,
lawi dharun hriday te nij sath lejo;
pijo piwaDi madhu amrit pushpanun sau,
bijun dhare prabhuji te lai magn rahejo! 10
lakshmi tanan amar padmni asapas,
phuti khili khari jati kani pankhDio;
warsha tanan shatak tem ananttaman
phuti khili khari jawa wahtan hajaro 1
phute, khile, khari paDe kani pankhDio,
kshirabdhinun kusum ek ja lher mhane;
tyan bhring jey chakchur sudha mahin te,
a pankhDi phuti khari na gane, na jane ra
atma adhipti madhup ananttano,
atma amijharanna rasno wihari
atma gane nahi ja te yugne kshnone,
kan deshakal? saghle ja wasant jami! 3
kyan sheet ushn? saghle ja wasant chhai,
phele prag sahu ek ja bhang kaje,
tene kayun nawal chhe phool arpwanun?
ashish aa uchhalti pan kon mate? 4
e bhringna ja sahu waras chho ahinyan,
e padmni madhurta badhi warso chhe;
gunjo uDo sukhthi sau ja prwasman aa,
yatra pawitra ramniy sthle sthle chhe pa
whalan sakha, sakhi, sahodar, baal bholan;
lakshmi tana kusumna madhunan wihari!
ichchhun kayun nawin hun sukh sau tamone,
a besatun shatak warsh tanun batawi? 6
janun nahin ashubh shun, shubh shun hashe te,
janun nahin ahit shun, hit shun hashe wa;
janun nahin sukh sukhe athwa duhkhe te,
shun ichchhawun, nahi ja e pan janto wa 7
janun parantu, rasnan sahu chho wihari,
janun wali kusum ek ja chhe rasalun;
chho je tame kusumna kusme raho e,
e bhagya, e ja hit, shubh ichchhwanun 8
sewa dharun nawin shi charnarwinde?
gunthi kayan kusumno lai haar apun?
lakshmi tana suman pas phulo lajatan,
swami dhare sahu ja, tyan kayi bhet lawun? 9
lawi dharun hriday topan aa tamone,
lawi dharun hriday te nij sath lejo;
pijo piwaDi madhu amrit pushpanun sau,
bijun dhare prabhuji te lai magn rahejo! 10
સ્રોત
- પુસ્તક : કલાપીનો કાવ્યકલાપ (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 185)
- સંપાદક : અનંતરાય રાવળ
- પ્રકાશક : ગૂર્જર ગ્રંથરત્ન કાર્યાલય
- વર્ષ : 2011
- આવૃત્તિ : પુનર્મુદ્રણ