
‘મ્હને તૂં ચાહે છે?’ શ્રુતિ પર પડ્યો શબ્દ પ્રભુનો,
અને મેં ધાર્યૂં કે મુજ હૃદય ચ્હાતું પ્રતિ ક્ષણે;
મ્હને લાગ્યૂં કે હૂં પ્રભુ પ્રતિ બહુ પ્રેમ ધરતો;
પ્રભૂને ના ચાહૂં? કયમ કદિ બને એ મુજ થકી!
‘મ્હને તૂ ચાહે છે?’ ફરિથિ ભણકારો કૈં થયો;
વિચારોમાં ઝૂકી મગજ મુજ કૈં બ્હાવરું બને:
ન ચાહૂં કે ચાહૂં પરમ પ્રભુને હૂં હૃદયથી?
પુછ્યૂં મેં પોતાને, પણ ન કંઈ યે સ્પષ્ટ સમઝયો.
ખરૂં ચ્હાવૂં તે શૂં? મુજ મન વિચાર્યૂં સ્થિર કરી;
અને એ પ્રશ્ને તો મમ હૃદયનૂં લોહિ ઉકળ્યૂં:
ઘણી અન્ધારીઓ દુર થઈ, કંઈ તેજ પ્રકટ્યૂં.
અને અન્તસ્તેજે સકલ જગ તેજોમય દિઠૂં.
હતૂં શુદ્ધ જ્યોતી: વિભુમય હતૂં વિશ્વ સહુ આ:
વિહારી વ્યાપેલો વિકસિત વિલાસે હૃદયમા:
ચિદાત્મા હૂં-તૂંમાં કરુણ વિભુ પ્રેમેવસિ રહ્યો:
પ્રભો, ઓ, ત્હારાથી સકલ જગ ચૈતન્યમય છે!
દિઠી ત્હારી સ્નેહી કરુણ સમદૃષ્ટિ સહુ પરે:
અણુ યે ના ખાલી : નિરખું વિભુને વ્યાપ્ત સઘળે.
તું ચાહે છે સૌને, વળિ જગત આ તૂંમય બધું,
છતાં હૂં અજ્ઞાની તુજ જગતને ચાહિ ન શકૂં.
ચહૂં છૂં શબ્દોથી: હૃદય પણ ચાહે નહિં ત્હને,
અને એવૂં, કાં કે તુજ-મુજ બન્યાં એક જ નહીં:
હવે લાગે છે કે હજિય પ્રભુને ચાહિ ન શકૂં,
છતાં યે છૂં જૂઠો, પતિત, ઠગતો ‘ચાહું’ કહીને!
-ચહૂં જો સ્વામીને કયમ નવ ચહૂં આ જગતને?
નથી એ બે જૂદાં, જગત હરિ બે એકરુપ છે.
અને શી આજ્ઞાઓ પરમ પ્રભુની શબ્દ શ્રુતિએ
સ્મૃતિએ છે! –તો યે કમનસિબ પાળી નવ શકૂં.
અન્ત:શ્રુતિ પિછાનૂં છૂં અરેરે, ખેદ થાય છે:
‘પ્રભુને ચાહું છું કહેતું હૈયૂં જાતે ઠગાય છે.
‘mhne toon chahe chhe?’ shruti par paDyo shabd prabhuno,
ane mein dharyun ke muj hriday chhatun prati kshne;
mhne lagyun ke hoon prabhu prati bahu prem dharto;
prbhune na chahun? kayam kadi bane e muj thaki!
‘mhne tu chahe chhe?’ pharithi bhankaro kain thayo;
wicharoman jhuki magaj muj kain bhawarun baneh
na chahun ke chahun param prabhune hoon hridaythi?
puchhyun mein potane, pan na kani ye aspasht samajhyo
kharun chhawun te shoon? muj man wicharyun sthir kari;
ane e prashne to mam hridaynun lohi ukalyunh
ghani andhario dur thai, kani tej prkatyun
ane antasteje sakal jag tejomay dithun
hatun shuddh jyotih wibhumay hatun wishw sahu aah
wihari wyapelo wiksit wilase hridaymah
chidatma hoon tunman karun wibhu premewasi rahyoh
prbho, o, tharathi sakal jag chaitanymay chhe!
dithi thari snehi karun samdrishti sahu pareh
anu ye na khali ha nirakhun wibhune wyapt saghle
tun chahe chhe saune, wali jagat aa tunmay badhun,
chhatan hoon agyani tuj jagatne chahi na shakun
chahun chhoon shabdothih hriday pan chahe nahin thne,
ane ewun, kan ke tuj muj banyan ek ja nahinh
hwe lage chhe ke hajiy prabhune chahi na shakun,
chhatan ye chhoon jutho, patit, thagto ‘chahun’ kahine!
chahun jo swamine kayam naw chahun aa jagatne?
nathi e be judan, jagat hari be ekrup chhe
ane shi agyao param prabhuni shabd shrutiye
smritiye chhe! –to ye kamansib pali naw shakun
anthashruti pichhanun chhoon arere, khed thay chheh
‘prabhune chahun chhun kahetun haiyun jate thagay chhe
‘mhne toon chahe chhe?’ shruti par paDyo shabd prabhuno,
ane mein dharyun ke muj hriday chhatun prati kshne;
mhne lagyun ke hoon prabhu prati bahu prem dharto;
prbhune na chahun? kayam kadi bane e muj thaki!
‘mhne tu chahe chhe?’ pharithi bhankaro kain thayo;
wicharoman jhuki magaj muj kain bhawarun baneh
na chahun ke chahun param prabhune hoon hridaythi?
puchhyun mein potane, pan na kani ye aspasht samajhyo
kharun chhawun te shoon? muj man wicharyun sthir kari;
ane e prashne to mam hridaynun lohi ukalyunh
ghani andhario dur thai, kani tej prkatyun
ane antasteje sakal jag tejomay dithun
hatun shuddh jyotih wibhumay hatun wishw sahu aah
wihari wyapelo wiksit wilase hridaymah
chidatma hoon tunman karun wibhu premewasi rahyoh
prbho, o, tharathi sakal jag chaitanymay chhe!
dithi thari snehi karun samdrishti sahu pareh
anu ye na khali ha nirakhun wibhune wyapt saghle
tun chahe chhe saune, wali jagat aa tunmay badhun,
chhatan hoon agyani tuj jagatne chahi na shakun
chahun chhoon shabdothih hriday pan chahe nahin thne,
ane ewun, kan ke tuj muj banyan ek ja nahinh
hwe lage chhe ke hajiy prabhune chahi na shakun,
chhatan ye chhoon jutho, patit, thagto ‘chahun’ kahine!
chahun jo swamine kayam naw chahun aa jagatne?
nathi e be judan, jagat hari be ekrup chhe
ane shi agyao param prabhuni shabd shrutiye
smritiye chhe! –to ye kamansib pali naw shakun
anthashruti pichhanun chhoon arere, khed thay chheh
‘prabhune chahun chhun kahetun haiyun jate thagay chhe



સ્રોત
- પુસ્તક : આપણી કવિતાસમૃદ્ધિ (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 66)
- સંપાદક : બલવંતરાય કલ્યાણરાય ઠાકોર
- પ્રકાશક : ગુજરાત વર્નાક્યુલર સોસાયટી
- વર્ષ : 1931