‘મ્હને તૂં ચાહે છે?’ શ્રુતિ પર પડ્યો શબ્દ પ્રભુનો,
અને મેં ધાર્યૂં કે મુજ હૃદય ચ્હાતું પ્રતિ ક્ષણે;
મ્હને લાગ્યૂં કે હૂં પ્રભુ પ્રતિ બહુ પ્રેમ ધરતો;
પ્રભૂને ના ચાહૂં? કયમ કદિ બને એ મુજ થકી!
‘મ્હને તૂ ચાહે છે?’ ફરિથિ ભણકારો કૈં થયો;
વિચારોમાં ઝૂકી મગજ મુજ કૈં બ્હાવરું બને:
ન ચાહૂં કે ચાહૂં પરમ પ્રભુને હૂં હૃદયથી?
પુછ્યૂં મેં પોતાને, પણ ન કંઈ યે સ્પષ્ટ સમઝયો.
ખરૂં ચ્હાવૂં તે શૂં? મુજ મન વિચાર્યૂં સ્થિર કરી;
અને એ પ્રશ્ને તો મમ હૃદયનૂં લોહિ ઉકળ્યૂં:
ઘણી અન્ધારીઓ દુર થઈ, કંઈ તેજ પ્રકટ્યૂં.
અને અન્તસ્તેજે સકલ જગ તેજોમય દિઠૂં.
હતૂં શુદ્ધ જ્યોતી: વિભુમય હતૂં વિશ્વ સહુ આ:
વિહારી વ્યાપેલો વિકસિત વિલાસે હૃદયમા:
ચિદાત્મા હૂં-તૂંમાં કરુણ વિભુ પ્રેમેવસિ રહ્યો:
પ્રભો, ઓ, ત્હારાથી સકલ જગ ચૈતન્યમય છે!
દિઠી ત્હારી સ્નેહી કરુણ સમદૃષ્ટિ સહુ પરે:
અણુ યે ના ખાલી : નિરખું વિભુને વ્યાપ્ત સઘળે.
તું ચાહે છે સૌને, વળિ જગત આ તૂંમય બધું,
છતાં હૂં અજ્ઞાની તુજ જગતને ચાહિ ન શકૂં.
ચહૂં છૂં શબ્દોથી: હૃદય પણ ચાહે નહિં ત્હને,
અને એવૂં, કાં કે તુજ-મુજ બન્યાં એક જ નહીં:
હવે લાગે છે કે હજિય પ્રભુને ચાહિ ન શકૂં,
છતાં યે છૂં જૂઠો, પતિત, ઠગતો ‘ચાહું’ કહીને!
-ચહૂં જો સ્વામીને કયમ નવ ચહૂં આ જગતને?
નથી એ બે જૂદાં, જગત હરિ બે એકરુપ છે.
અને શી આજ્ઞાઓ પરમ પ્રભુની શબ્દ શ્રુતિએ
સ્મૃતિએ છે! –તો યે કમનસિબ પાળી નવ શકૂં.
અન્ત:શ્રુતિ પિછાનૂં છૂં અરેરે, ખેદ થાય છે:
‘પ્રભુને ચાહું છું કહેતું હૈયૂં જાતે ઠગાય છે.
સ્રોત
- પુસ્તક : આપણી કવિતાસમૃદ્ધિ (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 66)
- સંપાદક : બલવંતરાય કલ્યાણરાય ઠાકોર
- પ્રકાશક : ગુજરાત વર્નાક્યુલર સોસાયટી
- વર્ષ : 1931