(ભુજંગી છંદ)
ભલો દૂરથી દેખતાં દીલ ભાવ્યો,
ચઢી જેમ આકાશમાં મેહ આવ્યો;
દિસે કુંડનો દેવતા બીજ જેવો,
દિઠો આજ આબુ ગિરીરાજ એવો.
તિથી પૂનમે શોભિયા સાંજ ટાણે,
બન્યા ઘંટ બે સૂર્ય ને સોમ જાણે;
દીપે દેવ હાથી કહે કોઈ કેવો,
દિઠો આજ આબુ ગિરીરાજ એવો.
કદી ઉપર જૈ જુઓ આંખ ફાડી,
ઝુકી ઝાડનાં ઝુંડની ઝાઝી ઝાડી;
મહા સ્વાદુ માગ્યો મળે મિષ્ટ મેવો.
દિઠો આજ આબુ ગિરીરાજ એવો.
દિસે વાઘ ને વાંદરા સિંહ હર્ણાં
ઝરે નિર્મળા નિરનાં નિત્ય ઝર્ણાં;
શીળો ને સુગંધી વહે વાયુ તેવો,
દિઠો આજ આબુ ગિરીરાજ એવો.
ભલા ફુલની ત્યાં ફુલી ફુલવાડી,
કુવા વાવ ને કુંડ ઓપે અગાડી;
વડાં દેવળોમાં વસે વાસ દેવો,
દિઠો આજ આબુ ગિરીરાજ એવો.
બન્યા બંગલા ને બની ત્યાં બજારો,
રૂડા રોજગારી કરે રોજગારો;
મળે માલ લેનારને હોય લેવો,
દિઠો આજ આબુ ગિરીરાજ એવો.
તહાં તેર ગાઉતણે તો તળાવે,
પિવા ગામ અગીયારના લોક આવે;
જહાં જેઠ માસે ન દિસે પ્રસેવો,
દિઠો આજ આબુ ગિરીરાજ એવો.
અષાડે પરાં વાદળાં પાસ આવે,
જતાંવેંત જોવાની જુક્તી જણાવે;
ધુમાડો ધુણીનો તમે જેમ ટેવો,
દિઠો આજ આબુ ગિરીરાજ એવો.
જુનાં જૈનનાં હિંદુનાં સ્થાન જેમાં,
અતિ ખ્યાત છે અર્બુદા દેવી એમાં;
કહી તે કથા જાણવા જોગ કામે,
રચ્યા છે રૂડા છંદ દલપત્તરામે.
(bhujangi chhand)
bhalo durthi dekhtan deel bhawyo,
chaDhi jem akashman meh awyo;
dise kunDno dewta beej jewo,
ditho aaj aabu giriraj ewo
tithi punme shobhiya sanj tane,
banya ghant be surya ne som jane;
dipe dew hathi kahe koi kewo,
ditho aaj aabu giriraj ewo
kadi upar jai juo aankh phaDi,
jhuki jhaDnan jhunDni jhajhi jhaDi;
maha swadu magyo male misht mewo
ditho aaj aabu giriraj ewo
dise wagh ne wandra sinh harnan
jhare nirmala nirnan nitya jharnan;
shilo ne sugandhi wahe wayu tewo,
ditho aaj aabu giriraj ewo
bhala phulni tyan phuli phulwaDi,
kuwa waw ne kunD ope agaDi;
waDan dewloman wase was dewo,
ditho aaj aabu giriraj ewo
banya bangla ne bani tyan bajaro,
ruDa rojagari kare rojgaro;
male mal lenarne hoy lewo,
ditho aaj aabu giriraj ewo
tahan ter gautne to talawe,
piwa gam agiyarna lok aawe;
jahan jeth mase na dise prsewo,
ditho aaj aabu giriraj ewo
ashaDe paran wadlan pas aawe,
jatanwent jowani jukti janawe;
dhumaDo dhunino tame jem tewo,
ditho aaj aabu giriraj ewo
junan jainnan hindunan sthan jeman,
ati khyat chhe arbuda dewi eman;
kahi te katha janwa jog kame,
rachya chhe ruDa chhand dalpattrame
(bhujangi chhand)
bhalo durthi dekhtan deel bhawyo,
chaDhi jem akashman meh awyo;
dise kunDno dewta beej jewo,
ditho aaj aabu giriraj ewo
tithi punme shobhiya sanj tane,
banya ghant be surya ne som jane;
dipe dew hathi kahe koi kewo,
ditho aaj aabu giriraj ewo
kadi upar jai juo aankh phaDi,
jhuki jhaDnan jhunDni jhajhi jhaDi;
maha swadu magyo male misht mewo
ditho aaj aabu giriraj ewo
dise wagh ne wandra sinh harnan
jhare nirmala nirnan nitya jharnan;
shilo ne sugandhi wahe wayu tewo,
ditho aaj aabu giriraj ewo
bhala phulni tyan phuli phulwaDi,
kuwa waw ne kunD ope agaDi;
waDan dewloman wase was dewo,
ditho aaj aabu giriraj ewo
banya bangla ne bani tyan bajaro,
ruDa rojagari kare rojgaro;
male mal lenarne hoy lewo,
ditho aaj aabu giriraj ewo
tahan ter gautne to talawe,
piwa gam agiyarna lok aawe;
jahan jeth mase na dise prsewo,
ditho aaj aabu giriraj ewo
ashaDe paran wadlan pas aawe,
jatanwent jowani jukti janawe;
dhumaDo dhunino tame jem tewo,
ditho aaj aabu giriraj ewo
junan jainnan hindunan sthan jeman,
ati khyat chhe arbuda dewi eman;
kahi te katha janwa jog kame,
rachya chhe ruDa chhand dalpattrame
સ્રોત
- પુસ્તક : દલપતરામનાં શ્રેષ્ઠ કાવ્યો (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 79)
- સંપાદક : ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા
- પ્રકાશક : પાર્શ્વ પબ્લિકેશન
- વર્ષ : 2008