
(પૃથ્વી)
અનન્ત યુગ ઊતર્યા, હજી અનન્ત આવી જશે!
સુઅલ્પ જીવની શી ત્યાં કથનયોગ્ય કા’ણી હશે?
અનેક યુગ ને ક્ષણો થઈ રમી નિરાળો રમે.
પ્રવાસ નિજ પેખતાં નિજ શું ગાન-આનંદ લે.
અપાર સુખ સાંપડ્યાં, વિપત વેઠી વંઠી ગયો,
તથાપિ રમતો સદા, ઉભય પાર ઊભો રહ્યો,
યુવા, રસિક, બાલ કે તરુણ, વૃદ્ધ, ભોગી, યતિ,
ન દુઃખ, સુખ ના કહીં; –નિજશું નિજની એ રતિ.
ન દાહ હૃદયે કશો, નયનમાં ન આંસુ વસે,
ન બુદ્ધિ લથડે કહીં, નથી ઉપાધિ ઇચ્છામિષે;
રડે કહીં પડે દુઃખે મનથી પાછલાને સ્મરી,
ન એ કૃપણતા ભરી, ન લઘુતા, સ્વઉરે જરી;
ન ફાંસ નડતી કશી, ન મનમાં ઉછાળો કશો;
અપાર તિમિરે હીરો પ્રકટ હાથ આવી વશ્યો :
અગાધ સમતા જડી વિકટ જાલ મમતાની માં,
ખરે! ગયાં વરસ તે ન કદીયે જમાયે ગયાં!
સ્વરૂપ સમજે ન તે અરૂપમૃત્યુમાં આથડે,
સ્વરૂપ રમતે ગયાં વરસ તે ફરી છો જડે,
હજાર હજી નીકળે, ક્ષણ ન એક વા ઊગરે,
જીવ્યું જીવન જીવવું-અધિક, સાર્થ, સાનંદ છે.
(prithwi)
anant yug utarya, haji anant aawi jashe!
sualp jiwani shi tyan kathanyogya ka’ni hashe?
anek yug ne kshno thai rami niralo rame
prawas nij pekhtan nij shun gan anand le
apar sukh sampaDyan, wipat wethi wanthi gayo,
tathapi ramto sada, ubhay par ubho rahyo,
yuwa, rasik, baal ke tarun, wriddh, bhogi, yati,
na dukha, sukh na kahin; –nijashun nijni e rati
na dah hridye kasho, nayanman na aansu wase,
na buddhi lathDe kahin, nathi upadhi ichchhamishe;
raDe kahin paDe dukhe manthi pachhlane smri,
na e kripanta bhari, na laghuta, swaure jari;
na phans naDti kashi, na manman uchhalo kasho;
apar timire hiro prakat hath aawi washyo ha
agadh samta jaDi wikat jal mamtani man,
khare! gayan waras te na kadiye jamaye gayan!
swarup samje na te arupmrityuman athDe,
swarup ramte gayan waras te phari chho jaDe,
hajar haji nikle, kshan na ek wa ugre,
jiwyun jiwan jiwwun adhik, sarth, sanand chhe
(prithwi)
anant yug utarya, haji anant aawi jashe!
sualp jiwani shi tyan kathanyogya ka’ni hashe?
anek yug ne kshno thai rami niralo rame
prawas nij pekhtan nij shun gan anand le
apar sukh sampaDyan, wipat wethi wanthi gayo,
tathapi ramto sada, ubhay par ubho rahyo,
yuwa, rasik, baal ke tarun, wriddh, bhogi, yati,
na dukha, sukh na kahin; –nijashun nijni e rati
na dah hridye kasho, nayanman na aansu wase,
na buddhi lathDe kahin, nathi upadhi ichchhamishe;
raDe kahin paDe dukhe manthi pachhlane smri,
na e kripanta bhari, na laghuta, swaure jari;
na phans naDti kashi, na manman uchhalo kasho;
apar timire hiro prakat hath aawi washyo ha
agadh samta jaDi wikat jal mamtani man,
khare! gayan waras te na kadiye jamaye gayan!
swarup samje na te arupmrityuman athDe,
swarup ramte gayan waras te phari chho jaDe,
hajar haji nikle, kshan na ek wa ugre,
jiwyun jiwan jiwwun adhik, sarth, sanand chhe



સ્રોત
- પુસ્તક : મણિલાલ દ્વિવેદી સંચય (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 176)
- સંપાદક : ધીરુભાઈ ઠાકર
- પ્રકાશક : ગુજરાત સાહિત્ય અકાદમી
- વર્ષ : 2002