પંદર તિથિઓ
pandar tithio
પડવે પહેલે દિવસડે, સુંદરી કરે શણગાર;
નવલા શણગાર કેમ સજું, જે નયણે વહે છે ધાર.
બીજે આવી સાહેલીઓ, બાળો ઊગ્યો ચંદ;
દાડમ કેરે દંતડે, મારી સેજે નમિયો કંથજી.
ત્રીજ આની સાહેલીઓ, સ્ત્રીઓ તણો તે વાર;
કુંજર ગોરી પરહરે, કુમકુમ કાજળ સારજી.
ચોથે ચમક્યો મહેલ મેં, પિયુ માહરો પરદેશ;
ચંદ્ર લીલા હું ઘણું કરું, મારું જોબન બાળેવેશ.
પાંચમ આવી સાહેલડી, પાંચે ઊગ્યા ભાણ;
ગોરી ઘોડલી ઘણું સાંભરે, પછે હુઈ પલાણ.
છઠ આવી સાહેલડી, પગપાળો પંથ કરેશ;
તડ તડ ફાટે મારો કંચુઓ, મારું જોબન બાળેવેશ.
સાતમ આવી સાહેલડી, ભરતી જ હૈડે આહ;
રામ ગયા કેમ વીસરે, કાંટો લાગ્યો એડી માંહ.
નોમ આવી સાહેલડી, વળી પહેરણ નવલાં ચીર;
દીપક લઈ સેજે ગઈ, નયણે વરસે નીર.
દસમ આવી સાહેલડી, ભર ભર મોતી થાળ;
પૂજ્યા હોય તો પામીએ, રાયજાદા ભરથાર.
અગિયારસ આવી સખી, વરત કરિયાં સાર;
પ્રભાતે કેમ કરું પારણાં, વણ મુખ દીઠે ભરથાર.
બારસ આવી સાહેલડી, ફળિયાં બારસણાં;
ધન કમાણી હો રહી, મારા પિયુ છે વાંકડિયા.
તેરસે આવી સાહેલડી, દહેરા પૂજ્યાં દેવ તણાં;
નવલા શણગાર કેમ સજું, મારો પિયુજી ઘેર વણા.
ચૌદશ આવી સાહેલડી, ચોરે જ બેઠા રાય;
ધેન કમાણે હો રહી, નિશાને મળિયા ધાય.
પૂનમે પૂરો પક્ષ હુઓ, ચાંપાને કળીએ રંગજી;
પખવાડિયું પૂરું થયું, વાને ભરિયાં વખજી.
બારી કે ખંડે તમે પોઢશો, રામા ટાઢી તે વાશે ટાઢ્ય;
ઊભી ખોળા પાથરું, પરણ્યા, શિયાળો ઘેર ગાળ્ય.
ગુણિયલ ચાલ્યા ચાકરી, ઉપરવાડે જાતાં;
ચૂલામાં છાણું ખોસતાં, હમે ધુમાડા મસ રોતાં.
હું તો જાણું રામા હું ભલી, મુજથી ભલી ન કોય,
જેણે મારો પિયુ ભોળવ્યો, તે ખરી સોહાગણ હોય.
paDwe pahele diwasDe, sundri kare shangar;
nawala shangar kem sajun, je nayne wahe chhe dhaar
bije aawi sahelio, balo ugyo chand;
daDam kere dantDe, mari seje namiyo kanthji
treej aani sahelio, strio tano te war;
kunjar gori parahre, kumkum kajal sarji
chothe chamakyo mahel mein, piyu mahro pardesh;
chandr lila hun ghanun karun, marun joban balewesh
pancham aawi sahelDi, panche ugya bhan;
gori ghoDli ghanun sambhre, pachhe hui palan
chhath aawi sahelDi, pagpalo panth karesh;
taD taD phate maro kanchuo, marun joban balewesh
satam aawi sahelDi, bharti ja haiDe aah;
ram gaya kem wisre, kanto lagyo eDi manh
nom aawi sahelDi, wali paheran nawlan cheer;
dipak lai seje gai, nayne warse neer
dasam aawi sahelDi, bhar bhar moti thaal;
pujya hoy to pamiye, rayjada bharthar
agiyaras aawi sakhi, warat kariyan sar;
prbhate kem karun parnan, wan mukh dithe bharthar
baras aawi sahelDi, phaliyan barasnan;
dhan kamani ho rahi, mara piyu chhe wankaDiya
terse aawi sahelDi, dahera pujyan dew tanan;
nawala shangar kem sajun, maro piyuji gher wana
chaudash aawi sahelDi, chore ja betha ray;
dhen kamane ho rahi, nishane maliya dhay
punme puro paksh huo, champane kaliye rangji;
pakhwaDiyun purun thayun, wane bhariyan wakhji
bari ke khanDe tame poDhsho, rama taDhi te washe taDhya;
ubhi khola patharun, paranya, shiyalo gher galya
guniyal chalya chakari, uparwaDe jatan;
chulaman chhanun khostan, hame dhumaDa mas rotan
hun to janun rama hun bhali, mujthi bhali na koy,
jene maro piyu bholawyo, te khari sohagan hoy
paDwe pahele diwasDe, sundri kare shangar;
nawala shangar kem sajun, je nayne wahe chhe dhaar
bije aawi sahelio, balo ugyo chand;
daDam kere dantDe, mari seje namiyo kanthji
treej aani sahelio, strio tano te war;
kunjar gori parahre, kumkum kajal sarji
chothe chamakyo mahel mein, piyu mahro pardesh;
chandr lila hun ghanun karun, marun joban balewesh
pancham aawi sahelDi, panche ugya bhan;
gori ghoDli ghanun sambhre, pachhe hui palan
chhath aawi sahelDi, pagpalo panth karesh;
taD taD phate maro kanchuo, marun joban balewesh
satam aawi sahelDi, bharti ja haiDe aah;
ram gaya kem wisre, kanto lagyo eDi manh
nom aawi sahelDi, wali paheran nawlan cheer;
dipak lai seje gai, nayne warse neer
dasam aawi sahelDi, bhar bhar moti thaal;
pujya hoy to pamiye, rayjada bharthar
agiyaras aawi sakhi, warat kariyan sar;
prbhate kem karun parnan, wan mukh dithe bharthar
baras aawi sahelDi, phaliyan barasnan;
dhan kamani ho rahi, mara piyu chhe wankaDiya
terse aawi sahelDi, dahera pujyan dew tanan;
nawala shangar kem sajun, maro piyuji gher wana
chaudash aawi sahelDi, chore ja betha ray;
dhen kamane ho rahi, nishane maliya dhay
punme puro paksh huo, champane kaliye rangji;
pakhwaDiyun purun thayun, wane bhariyan wakhji
bari ke khanDe tame poDhsho, rama taDhi te washe taDhya;
ubhi khola patharun, paranya, shiyalo gher galya
guniyal chalya chakari, uparwaDe jatan;
chulaman chhanun khostan, hame dhumaDa mas rotan
hun to janun rama hun bhali, mujthi bhali na koy,
jene maro piyu bholawyo, te khari sohagan hoy



સ્રોત
- પુસ્તક : ગુજરાતી લોકસાહિત્યમાળા – મણકો–1 (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 326)
- સંપાદક : ગુજરાત લોકસાહિત્ય સમિતિ (ઉમાશંકર જોશી, પુષ્કર ચંદરવાકર, સુધા દેસાઇ, મંજુલાલ ર. મજમૂદાર, મધુભાઈ પટેલ, લાલચંદ ધૂળાભાઈ નીનામા. સુધા રમણલાલ દેસાઇ.
- પ્રકાશક : ગુજરાત લોકસાહિત્ય સમિતિ, અમદાવાદ
- વર્ષ : 1957