સરસતી સમરું શારદા સતિ, પ્રથમ સમરું ગરવા ગુણપતિ

મૂરખ મૂઢ તે અજાણ્યા અમે, મારગ બતાવો મનોહરી તમે...

દશરથનો કુંવર કૌશલ્યાનો રામ, તેનું નો જાણે નામ ને ઠામ,

ગઈ સીતા તો રામ જ રાખે, આવાં વચન ધોળી ભાખે.

મારે માથે છે ધોબીની નાત, હું નહીં રાખું અધઘડી રાત,

સાંભળી વાતને રખવાલ ચાલે, જઈ સવાલ રામને આલે.

ધોબી પોળમાં એમ જ ભાખે, ગઈ સીતા ને રામ જ રાખે,

સાંભળી વચન વ્યાપ્યો કાળ, વેગે તેડાવો લક્ષ્મણ બાળ.

ત્યારે બોલ્યા રામ વચન, સતી સીતાને મેલોને વન,

ત્યારે બોલ્યા લક્ષ્મણ જતિ, તમે સાંભળો જુગના જતિ.

ભાઈ વચન અમારાં પાળો, વનમાં મઢી ને દિવસ સંભારો,

તે દી’ તમે તો હતા નાના, બેઠા રોવા ને નો’તા રે’તા છાના.

ભાઈ લક્ષ્મણ તે કાંઈ નો જાણું, આવી બળિયો બોલ્યા વાણી,

ધોબી પોળમાં ધોબી એમ ભાખે, ગઈ સીતા ને રામ જ રાખે.

પોતપોતાનું સાંભળી જોઈ, સીતા કારણ આબરૂ ખોઈ,

એમ બળિયો વચન ભાખે, બીજું શહેરમાં સારુ કોણ વાંચ્છે?

ઉઠ્યા લક્ષ્મણ વેણની વાટે, જઈ સીતાને પાય જ લાગે,

માતા સીતાજી પિયર પધારો, આગન્યા કરે વીર અમારો.

સતિ સીતાજીએ કર્યો વિચાર, જાવું વન ને સજવા શણગાર,

કાળા ઘોડા ને રથ કાળા, સાથે ચાલ્યા લક્ષ્મણ પાળા.

જતિ સતિ તો કહે શુકન ભૂંડાં, બાપ દીકરાના ઉતરશે કુંડા,

સતિ સીતાને શુકનના શું કામ, રૂદે રાખોને રામનાં નામ.

જેઠ માસે તો જાવું છે વન, કદલી તે કેરા કે’વાય વન,

ચંપો મરવો ને ડોલરિયો ઘણો, પાર નહીં આને બાવળ તણો.

સાવલ સોપારી નાળિયેરી ઘણી, સંખ્યા નહીં આવે દાડમ તણી,

આંબુ જાંબુ ને મહુડાનાં ઝાડ, અનેક ઊંચા તાડના તાડ.

અગર ચંદન ને આસોનાં ઝાડ, ત્યાં રે બેઠા સીતાજી માત,

ચાલ્યા લક્ષ્મણ અયોધ્યા વળ્યા, ત્યારે સીતાજી ધરણી ઢળ્યા.

વળી લક્ષ્મણજી લાગે પાય, માતા સીતાજી બેઠા જ થાય,

સતિ સીતાએ વરતાવી આણ, ત્યારે ઋષિને થઇ છે જાણ.

સતિ સીતાનું તેજ અપાર, ત્યારે ઋષિને થયો વિચાર;

બધા ઋષિ તો આસને જ રહ્યા, વાલ્મિકી એની પાસે જ ગયા.

સાચું જ કે’ને તું બે’ન અમારી, પૂછે ઋષિ જાત તમારી,

ત્યારે બોલ્યાં સીતાજી માત, સાંભળો ઋષિ મારી વાત.

નગર અયોધ્યા દશરથ રાય, એ તો અમારે સસરા જ થાય,

મિથિલ દેશના જનકરાય, એ તો અમારે પિતાજી થાય.

ત્યારે બોલ્યા ઋષિરાય, એ તો અમારે યજમાન થાય,

ખાઓ પીઓ ને રમો દીકરી, વિસામા જગા આપી દઉં કરી.

વાળી મઢી ને રાખ્યાં પાસ, અઠયાસી હજાર ભાઈ જ થાય,

તે દિ’ના ઋષિ પરમેશ્વર એવા, પ્રેમે કરી છે સીતાની સેવા.

નવ માસ તો પુરણ થાય, વનમાં લવનો જનમ થાય,

પાનાં પુસ્તકનો નહીં આવે પાર, ત્યાં વેદ ભણે અઠયાસી હજાર.

વનમાં આનંદ એવો જ થાય, ચારે વેદ ત્યાં રે વંચાય,

વાલ્મિકીઋષિએ જન્મોત્રી જોઈ, આથી બળિયો થાશે નહીં કોઈ.

જન્મોત્રી જોતાં થયો વિચાર, અનુભવમાં દીઠો અંકાર,

છઠ્ઠો માસ તો ઉતરતો જાશે, આને ભાઈ બીજો જ થાશે.

બંને બળિયા બહું કે’વાશે, નવે ખંડમાં નામ જ કરશે,

તે દિ’ના ઋષિ રૈયા જાણી, કોઈ ના લે એની નામ નિશાની.

તેદુના ઋષિ સીતા કને રૈયા, વાલ્મિકીઋષિ પાતાળે ગયા,

આકાશ ધરતી ધ્યાન જ ધરે, સતિ સીતાજી નાવા સંચરે.

ગોરો કપીલો રમતા દીઠા, ભાળી બાળકને થયાં ગળગળા,

ત્યારે બોલ્યા છે સીતાજી માત, સાંભળ વાંદરી મારી વાત.

ત્યારે બોલી છે વળતી વાંદરી, મારાં બચ્ચાંએ બાથ જ ભરી,

મારાં બચ્ચાં મારી જ પાસ, તારાંની શીદ કરે છે આશ.

સતિ સીતાને વિચાર જ થાય, ચાલ્યાં સીતાજી મઢીયે જાય,

વાલ્મિકીઋષિના વચન સાચાં, તેડી બાળકને વળ્યાં પાછા.

જાગ્યા ઋષિ ને કરે સંભાળ, નો દીઠો સતિ સીતાનો બાળ,

આવશે સતિ ને દેશે જ શ્રાપ, ત્યારે શા થાશે આપણા હાલ.

છ ઘડી દિવસ ને ચડતી વેળા, બધા ઋષિ ત્યાં થયા છે ભેળા,

વાંકેઋષિએ વચન કીધું, નદી કિનારે પૂતળું જ દીઠું.

ભણે વેદ ને છાંટે પાણી, મુખેથી બોલે વેદ ને વાણી,

કેટલાક ઋષિ ગાયત્રી ભણ્યા, પાર નહીં આવે સલોકા તણા.

બધા ઋષિએ વચન દીધું, હતું એવું બાળક કીધું,

વનેથી આવ્યાં સીતાજી માત, લવ અમારો અમારી પાસ.

આ બાળક કોનું? કોણ છે માત? માતાજી પૂછે છે વાત,

ત્યારે ઋષિ કહે સાંભળો વાત, નથી માતાજી અમારો વાંક.

વાંક નથી માતાજી અમારો, આ બાળક કઈએ તમારો,

ઋષિએ એવું વચન કીધું, તેડી બાળકને ખોળામાં લીધું.

ત્યારે ઋષિ તો એમ જ બોલે, લવ નથી કુશની તોલે,

ત્યાંથી ઋષિ તો નીકળ્યા ચાલી, બારબાર વર્ષની તપસ્યાયું આવી.

કદળી કમાન્યું હાથમાં ધરે, બંને બંધવા વનમાં ફરે,

ઉંચી નજરે ચડીને જૂએ, રામને બાણે રૂધિર વહે.

એવા જોદ્ધા છે વનને વાસ, નવે ખંડમાં પડાવે ત્રાસ,

સૂરજ ચંદ્રમા ભરે ફાળ, કોઈ નો કરે તેની આળ,

ફરતા હરતા તેને જ હૈયે, બેઠી પનોતી રામને હૈયે,

ત્યારે રામને થયો વિચાર, વેગે તેડાવો લક્ષ્મણભાઈ.

ભાઈ લક્ષ્મણ વાતું એમ બૂઝે, મોટાની વાતું અમને નો સૂઝે,

બધી સેના રહી છે સૂની, ગોર તેડાવો વિસવા મુનિ.

કેટલા પંડિત ભણેલા એવા, પાંચસો પંડિત ભણેલા એવા,

શું પૂછશો રામજી અમને! અડધી બ્રહ્મહત્યા બેઠી તમને.

ઈ બ્રહ્મહત્યાની શું કઈ એ વાણી, દનયે દેવી દસ હજાર થાણી,

વનેથી આવે સીતાજી રાણી, ત્યારે વાગે શંખ પંચાણી.

દેશ દેશના નમાવો રાય, ત્યારે બ્રહ્મહત્યા તમારી જાય,

ત્યારે બોલ્યા રામજી રાય, આપણે પૂછીએ લક્ષ્મણભાઈ.

આપણે સીતાની જરૂર ઘણી, સીતાજી કરશું કંચન તણી,

જે રે જોઈ તે લાવી આપશું, મોઢેથી બોલે હાજર રહેશું.

તમારે વચને કામ જ રડે, ધરતી જીતવા ભરતજી ચડે,

ઓડળગોડળનો નહિ આવે પાર, સાથે સેન છે અક્ષણી બાર.

પશ્ચિમ દિશામાં જઈ રહ્યા, રાજા ભિમક નમીને રહ્યા,

મિથિલ દેશને વેરાવળ ગામ, જુદ્ધ કરવું ને જનક છે નામ.

અમે અનુચર રામજી તણા, રાજા જનક નમીને રહ્યા,

અભિમાન ભરતજીને થાય, હવે જુદ્ધ તો કેમ કરાય.

જુદ્ધ તો કોની સાથે કરીએ, ઘોડો દોરીને પાછા જ ફરીએ,

ઘોડો દોરીને વનમાં પેઠો, આવતો તોરી રામનો દીઠો,

સીતાનો કુંવર એકલો પંડે, તોરીને જઈ મારે દંડે,

છોડી પતરું ને જોયું વાંચી, લવને મન થઈ છે હાંસી.

ધનુષવિદ્યા ભણ્યો છું ઘણી, બીજાની માતા જાણું વાંઝણી,

કેની માતાએ ખાધી શેર સૂંઠ, તાણી ઘોડો બાંધ્યો ખેરને ઠુંઠ.

ઘોડો બાંધ્યો ને મઢી છે એક, નિમી રાજાને છોડાવું ટેક,

રઘુવંશી જે મોટેરા રાય, એનો તોરી કેમ બંધાય,

ઈં છે જીવ્યા જોધુંના દાતાર, એની લીલાનો નહીં આવે પાર,

એને કર્યા છે કારણરૂપ, એણે માર્યા છે રાવણ રૂપ,

માન વચન ને મેલી દે બળ, હાથી આગળ શું કરવો વળ.

ત્યારે લવને રીંસ જ ચડી, થઈ ઊભોને બાથ જ ભરી.

મારું બળ કેમ જાણ્યું થોડું, મારી પાટુ પાતાળ ફોડું,

બળિયા નર તો બેઠા જ થાય, બાગી આગળ સેનામાં જાય.

પાંચસો પાળા છોડાવા જાય, બળિયો નર તે બેઠો જ થાય,

કરવો ઘાય ને કેટલી વાર, કર્યા પોતાને હાથ હજાર.

ત્યારે ભરતને રીંસ જ ચડી, દીધો ડંકો ને સેના જ ચડી.

કછી ભરીને ધાય જ કીધો, વાગી લમણામાં પાડી જ દીધો.

નોબત નગારાં વનમાં થાય, કાને કુશને અવાજ જાય,

નોબત નગારાં વનમાં ક્યાંથી? કુશે દોટ જ મૂકી ત્યાંથી.

કુશ આવ્યો છે મઢીની કોર, ધરતી ઉપર કોણ મારું ચોર?

લવ તણી જગા જ જોઈ, જોયું અખાડે ન મળે કોઈ,

સતિ સાધવી બોલ્યાં વચન, કોઈ દ’શના આવ્ય’તા સેન.

આથમતો રવિ પડતી વેળા, બાંધી લવને લઈ ગ્યા ભેળા,

ત્યારે કુશને ચડી છે રીંસ, સેન પહોંચ્યુ ગઉ પચ્ચીસ.

બાંધી હથિયારને સાબદો થાય, વાળી મુઠીને વાંહે જાય,

મરદોની મોર્ય કેટલે જાય! કુશ તો સેન મોર્ય જ થાય.

જઈ રહ્યો છે નદિનો આરો, આવી સેનને કર્યો પડકારો,

આવી બળિયો બળ બહુ દાખે, ઉડાડી રથમાંથી હેઠા જ નાખે.

પડતા એના પ્રાણ જ છાંડે, અધ્ધર ઉંચાં ખોખા ચડાવે.

કાકો ભત્રિજો વનમાં જ લડે, ભર્યે ભાદરવે પાડા આખડે.

અર્ધી સેના મુરછે ઢળી, લવ તણી તો મુર્છા વળી.

કરી પડકારો બેઠો જ થાય, ભરતને કાને અવાજ જાય,

ભરતજી કહે ક્યાં ગયો વેરી મારો, મારી પાટુ ને કાઢો જ બારો.

મારી હાંક ને બોલ્યા પડછંદા, ભરી બથ ને મારે છે ગડદા,

સાત સાયરના બ્રહ્માંડ ડોલે, સાયરના નીર ચડ્યાં ચકડોળે.

કર્યું જુદ્ધ ને મામલો મચ્યો, રવિએ રથ તાણીને ખેંચ્યો,

કશ્યપના કુંવર થર થર ભાણ, નવે ખંડમાં થઈ છે જાણ.

બાંધી ઘોડો ને નાવાને જાય, આવાં જુદ્ધ તો કોઈ નો થાય.

અમે અનુચર રામજી તણા, બાર અક્ષોણીમાં રહ્યાં બે જણા,

લટકતે લમણે અયોધ્યા જાય, અવધ સલોકો પુરણ થાય.

સુમિત પ્રધાનને વચન કીધું, નગર અયોધ્યા સાથે જ લીધું,

નાનુ ગોપાનાથ ને પુરણ છે ધામ, તેની થડમાં ત્રાપજ ગામ.

સંવત અઢારસોને સમયની સાલ, માસ વૈશાખને

આઠમ અંધારી, વાત દિતનાર,

કાલા ઘેલા ને માનવી થઈએ, એવા અમે સલોકો કઈએ.

sarasti samarun sharada sati, pratham samarun garwa gunapati

murakh mooDh te ajanya ame, marag batawo manohari tame

dasharathno kunwar kaushalyano ram, tenun no jane nam ne tham,

gai sita to ram ja rakhe, awan wachan dholi bhakhe

mare mathe chhe dhobini nat, hun nahin rakhun adhaghDi raat,

sambhli watne rakhwal chale, jai sawal ramne aale

dhobi polman em ja bhakhe, gai sita ne ram ja rakhe,

sambhli wachan wyapyo kal, wege teDawo lakshman baal

tyare bolya ram wachan, sati sitane melone wan,

tyare bolya lakshman jati, tame sambhlo jugna jati

bhai wachan amaran palo, wanman maDhi ne diwas sambharo,

te dee’ tame to hata nana, betha rowa ne no’ta re’ta chhana

bhai lakshman te kani no janun, aawi baliyo bolya wani,

dhobi polman dhobi em bhakhe, gai sita ne ram ja rakhe

potpotanun sambhli joi, sita karan aabru khoi,

em baliyo wachan bhakhe, bijun shaherman saru kon wanchchhe?

uthya lakshman wenni wate, jai sitane pay ja lage,

mata sitaji piyar padharo, aganya kare weer amaro

sati sitajiye karyo wichar, jawun wan ne sajwa shangar,

kala ghoDa ne rath kala, sathe chalya lakshman pala

jati sati to kahe shukan bhunDan, bap dikrana utarshe kunDa,

sati sitane shukanna shun kaam, rude rakhone ramnan nam

jeth mase to jawun chhe wan, kadli te kera ke’way wan,

champo marwo ne Dolariyo ghano, par nahin aane bawal tano

sawal sopari naliyeri ghani, sankhya nahin aawe daDam tani,

ambu jambu ne mahuDanan jhaD, anek uncha taDna taD

agar chandan ne asonan jhaD, tyan re betha sitaji mat,

chalya lakshman ayodhya walya, tyare sitaji dharni Dhalya

wali lakshmanji lage pay, mata sitaji betha ja thay,

sati sitaye wartawi aan, tyare rishine thai chhe jaan

sati sitanun tej apar, tyare rishine thayo wichar;

badha rishi to aasne ja rahya, walmiki eni pase ja gaya

sachun ja ke’ne tun be’na amari, puchhe rishi jat tamari,

tyare bolyan sitaji mat, sambhlo rishi mari wat

nagar ayodhya dashrath ray, e to amare sasra ja thay,

mithil deshana janakray, e to amare pitaji thay

tyare bolya rishiray, e to amare yajman thay,

khao pio ne ramo dikri, wisama jaga aapi daun kari

wali maDhi ne rakhyan pas, athyasi hajar bhai ja thay,

te di’na rishi parmeshwar ewa, preme kari chhe sitani sewa

naw mas to puran thay, wanman lawno janam thay,

panan pustakno nahin aawe par, tyan wed bhane athyasi hajar

wanman anand ewo ja thay, chare wed tyan re wanchay,

walmikirishiye janmotri joi, aathi baliyo thashe nahin koi

janmotri jotan thayo wichar, anubhawman ditho ankar,

chhaththo mas to utarto jashe, aane bhai bijo ja thashe

banne baliya bahun ke’washe, nawe khanDman nam ja karshe,

te di’na rishi raiya jani, koi na le eni nam nishani

teduna rishi sita kane raiya, walmikirishi patale gaya,

akash dharti dhyan ja dhare, sati sitaji nawa sanchre

goro kapilo ramta ditha, bhali balakne thayan galagla,

tyare bolya chhe sitaji mat, sambhal wandri mari wat

tyare boli chhe walti wandri, maran bachchane bath ja bhari,

maran bachchan mari ja pas, taranni sheed kare chhe aash

sati sitane wichar ja thay, chalyan sitaji maDhiye jay,

walmikirishina wachan sachan, teDi balakne walyan pachha

jagya rishi ne kare sambhal, no ditho sati sitano baal,

awshe sati ne deshe ja shrap, tyare sha thashe aapna haal

chh ghaDi diwas ne chaDti wela, badha rishi tyan thaya chhe bhela,

wankerishiye wachan kidhun, nadi kinare putalun ja dithun

bhane wed ne chhante pani, mukhethi bole wed ne wani,

ketlak rishi gayatri bhanya, par nahin aawe saloka tana

badha rishiye wachan didhun, hatun ewun balak kidhun,

wanethi awyan sitaji mat, law amaro amari pas

a balak konun? kon chhe mat? mataji puchhe chhe wat,

tyare rishi kahe sambhlo wat, nathi mataji amaro wank

wank nathi mataji amaro, aa balak kaiye tamaro,

rishiye ewun wachan kidhun, teDi balakne kholaman lidhun

tyare rishi to em ja bole, law nathi kushni tole,

tyanthi rishi to nikalya chali, barbar warshni tapasyayun aawi

kadli kamanyun hathman dhare, banne bandhwa wanman phare,

unchi najre chaDine jue, ramne bane rudhir wahe

ewa joddha chhe wanne was, nawe khanDman paDawe tras,

suraj chandrma bhare phaal, koi no kare teni aal,

pharta harta tene ja haiye, bethi panoti ramne haiye,

tyare ramne thayo wichar, wege teDawo lakshmanbhai

bhai lakshman watun em bujhe, motani watun amne no sujhe,

badhi sena rahi chhe suni, gor teDawo wiswa muni

ketla panDit bhanela ewa, panchso panDit bhanela ewa,

shun puchhsho ramji amne! aDdhi brahmahatya bethi tamne

i brahmhatyani shun kai e wani, danye dewi das hajar thani,

wanethi aawe sitaji rani, tyare wage shankh panchani

desh deshana namawo ray, tyare brahmahatya tamari jay,

tyare bolya ramji ray, aapne puchhiye lakshmanbhai

apne sitani jarur ghani, sitaji karashun kanchan tani,

je re joi te lawi apashun, moDhethi bole hajar raheshun

tamare wachne kaam ja raDe, dharti jitwa bharatji chaDe,

oDalgoDalno nahi aawe par, sathe sen chhe akshni bar

pashchim dishaman jai rahya, raja bhimak namine rahya,

mithil deshne werawal gam, juddh karawun ne janak chhe nam

ame anuchar ramji tana, raja janak namine rahya,

abhiman bharatjine thay, hwe juddh to kem karay

juddh to koni sathe kariye, ghoDo dorine pachha ja phariye,

ghoDo dorine wanman petho, aawto tori ramno ditho,

sitano kunwar eklo panDe, torine jai mare danDe,

chhoDi patarun ne joyun wanchi, lawne man thai chhe hansi

dhanushwidya bhanyo chhun ghani, bijani mata janun wanjhni,

keni mataye khadhi sher soonth, tani ghoDo bandhyo kherne thunth

ghoDo bandhyo ne maDhi chhe ek, nimi rajane chhoDawun tek,

raghuwanshi je motera ray, eno tori kem bandhay,

in chhe jiwya jodhunna datar, eni lilano nahin aawe par,

ene karya chhe karanrup, ene marya chhe rawan roop,

man wachan ne meli de bal, hathi aagal shun karwo wal

tyare lawne reens ja chaDi, thai ubhone bath ja bhari

marun bal kem janyun thoDun, mari patu patal phoDun,

baliya nar to betha ja thay, bagi aagal senaman jay

panchso pala chhoDawa jay, baliyo nar te betho ja thay,

karwo ghay ne ketli war, karya potane hath hajar

tyare bharatne reens ja chaDi, didho Danko ne sena ja chaDi

kachhi bharine dhay ja kidho, wagi lamnaman paDi ja didho

nobat nagaran wanman thay, kane kushne awaj jay,

nobat nagaran wanman kyanthi? kushe dot ja muki tyanthi

kush aawyo chhe maDhini kor, dharti upar kon marun chor?

law tani jaga ja joi, joyun akhaDe na male koi,

sati sadhwi bolyan wachan, koi da’shana awya’ta sen

athamto rawi paDti wela, bandhi lawne lai gya bhela,

tyare kushne chaDi chhe reens, sen pahonchyu gau pachchis

bandhi hathiyarne sabdo thay, wali muthine wanhe jay,

mardoni morya ketle jay! kush to sen morya ja thay

jai rahyo chhe nadino aaro, aawi senne karyo paDkaro,

awi baliyo bal bahu dakhe, uDaDi rathmanthi hetha ja nakhe

paDta ena pran ja chhanDe, adhdhar unchan khokha chaDawe

kako bhatrijo wanman ja laDe, bharye bhadarwe paDa akhDe

ardhi sena murchhe Dhali, law tani to murchha wali

kari paDkaro betho ja thay, bharatne kane awaj jay,

bharatji kahe kyan gayo weri maro, mari patu ne kaDho ja baro

mari hank ne bolya paDchhanda, bhari bath ne mare chhe gaDda,

sat sayarna brahmanD Dole, sayarna neer chaDyan chakDole

karyun juddh ne mamlo machyo, rawiye rath tanine khenchyo,

kashyapna kunwar thar thar bhan, nawe khanDman thai chhe jaan

bandhi ghoDo ne nawane jay, awan juddh to koi no thay

ame anuchar ramji tana, bar akshoniman rahyan be jana,

latakte lamne ayodhya jay, awadh saloko puran thay

sumit prdhanne wachan kidhun, nagar ayodhya sathe ja lidhun,

nanu gopanath ne puran chhe dham, teni thaDman trapaj gam

sanwat aDharsone samayni sal, mas waishakhne

atham andhari, wat ditnar,

kala ghela ne manawi thaiye, ewa ame saloko kaiye

sarasti samarun sharada sati, pratham samarun garwa gunapati

murakh mooDh te ajanya ame, marag batawo manohari tame

dasharathno kunwar kaushalyano ram, tenun no jane nam ne tham,

gai sita to ram ja rakhe, awan wachan dholi bhakhe

mare mathe chhe dhobini nat, hun nahin rakhun adhaghDi raat,

sambhli watne rakhwal chale, jai sawal ramne aale

dhobi polman em ja bhakhe, gai sita ne ram ja rakhe,

sambhli wachan wyapyo kal, wege teDawo lakshman baal

tyare bolya ram wachan, sati sitane melone wan,

tyare bolya lakshman jati, tame sambhlo jugna jati

bhai wachan amaran palo, wanman maDhi ne diwas sambharo,

te dee’ tame to hata nana, betha rowa ne no’ta re’ta chhana

bhai lakshman te kani no janun, aawi baliyo bolya wani,

dhobi polman dhobi em bhakhe, gai sita ne ram ja rakhe

potpotanun sambhli joi, sita karan aabru khoi,

em baliyo wachan bhakhe, bijun shaherman saru kon wanchchhe?

uthya lakshman wenni wate, jai sitane pay ja lage,

mata sitaji piyar padharo, aganya kare weer amaro

sati sitajiye karyo wichar, jawun wan ne sajwa shangar,

kala ghoDa ne rath kala, sathe chalya lakshman pala

jati sati to kahe shukan bhunDan, bap dikrana utarshe kunDa,

sati sitane shukanna shun kaam, rude rakhone ramnan nam

jeth mase to jawun chhe wan, kadli te kera ke’way wan,

champo marwo ne Dolariyo ghano, par nahin aane bawal tano

sawal sopari naliyeri ghani, sankhya nahin aawe daDam tani,

ambu jambu ne mahuDanan jhaD, anek uncha taDna taD

agar chandan ne asonan jhaD, tyan re betha sitaji mat,

chalya lakshman ayodhya walya, tyare sitaji dharni Dhalya

wali lakshmanji lage pay, mata sitaji betha ja thay,

sati sitaye wartawi aan, tyare rishine thai chhe jaan

sati sitanun tej apar, tyare rishine thayo wichar;

badha rishi to aasne ja rahya, walmiki eni pase ja gaya

sachun ja ke’ne tun be’na amari, puchhe rishi jat tamari,

tyare bolyan sitaji mat, sambhlo rishi mari wat

nagar ayodhya dashrath ray, e to amare sasra ja thay,

mithil deshana janakray, e to amare pitaji thay

tyare bolya rishiray, e to amare yajman thay,

khao pio ne ramo dikri, wisama jaga aapi daun kari

wali maDhi ne rakhyan pas, athyasi hajar bhai ja thay,

te di’na rishi parmeshwar ewa, preme kari chhe sitani sewa

naw mas to puran thay, wanman lawno janam thay,

panan pustakno nahin aawe par, tyan wed bhane athyasi hajar

wanman anand ewo ja thay, chare wed tyan re wanchay,

walmikirishiye janmotri joi, aathi baliyo thashe nahin koi

janmotri jotan thayo wichar, anubhawman ditho ankar,

chhaththo mas to utarto jashe, aane bhai bijo ja thashe

banne baliya bahun ke’washe, nawe khanDman nam ja karshe,

te di’na rishi raiya jani, koi na le eni nam nishani

teduna rishi sita kane raiya, walmikirishi patale gaya,

akash dharti dhyan ja dhare, sati sitaji nawa sanchre

goro kapilo ramta ditha, bhali balakne thayan galagla,

tyare bolya chhe sitaji mat, sambhal wandri mari wat

tyare boli chhe walti wandri, maran bachchane bath ja bhari,

maran bachchan mari ja pas, taranni sheed kare chhe aash

sati sitane wichar ja thay, chalyan sitaji maDhiye jay,

walmikirishina wachan sachan, teDi balakne walyan pachha

jagya rishi ne kare sambhal, no ditho sati sitano baal,

awshe sati ne deshe ja shrap, tyare sha thashe aapna haal

chh ghaDi diwas ne chaDti wela, badha rishi tyan thaya chhe bhela,

wankerishiye wachan kidhun, nadi kinare putalun ja dithun

bhane wed ne chhante pani, mukhethi bole wed ne wani,

ketlak rishi gayatri bhanya, par nahin aawe saloka tana

badha rishiye wachan didhun, hatun ewun balak kidhun,

wanethi awyan sitaji mat, law amaro amari pas

a balak konun? kon chhe mat? mataji puchhe chhe wat,

tyare rishi kahe sambhlo wat, nathi mataji amaro wank

wank nathi mataji amaro, aa balak kaiye tamaro,

rishiye ewun wachan kidhun, teDi balakne kholaman lidhun

tyare rishi to em ja bole, law nathi kushni tole,

tyanthi rishi to nikalya chali, barbar warshni tapasyayun aawi

kadli kamanyun hathman dhare, banne bandhwa wanman phare,

unchi najre chaDine jue, ramne bane rudhir wahe

ewa joddha chhe wanne was, nawe khanDman paDawe tras,

suraj chandrma bhare phaal, koi no kare teni aal,

pharta harta tene ja haiye, bethi panoti ramne haiye,

tyare ramne thayo wichar, wege teDawo lakshmanbhai

bhai lakshman watun em bujhe, motani watun amne no sujhe,

badhi sena rahi chhe suni, gor teDawo wiswa muni

ketla panDit bhanela ewa, panchso panDit bhanela ewa,

shun puchhsho ramji amne! aDdhi brahmahatya bethi tamne

i brahmhatyani shun kai e wani, danye dewi das hajar thani,

wanethi aawe sitaji rani, tyare wage shankh panchani

desh deshana namawo ray, tyare brahmahatya tamari jay,

tyare bolya ramji ray, aapne puchhiye lakshmanbhai

apne sitani jarur ghani, sitaji karashun kanchan tani,

je re joi te lawi apashun, moDhethi bole hajar raheshun

tamare wachne kaam ja raDe, dharti jitwa bharatji chaDe,

oDalgoDalno nahi aawe par, sathe sen chhe akshni bar

pashchim dishaman jai rahya, raja bhimak namine rahya,

mithil deshne werawal gam, juddh karawun ne janak chhe nam

ame anuchar ramji tana, raja janak namine rahya,

abhiman bharatjine thay, hwe juddh to kem karay

juddh to koni sathe kariye, ghoDo dorine pachha ja phariye,

ghoDo dorine wanman petho, aawto tori ramno ditho,

sitano kunwar eklo panDe, torine jai mare danDe,

chhoDi patarun ne joyun wanchi, lawne man thai chhe hansi

dhanushwidya bhanyo chhun ghani, bijani mata janun wanjhni,

keni mataye khadhi sher soonth, tani ghoDo bandhyo kherne thunth

ghoDo bandhyo ne maDhi chhe ek, nimi rajane chhoDawun tek,

raghuwanshi je motera ray, eno tori kem bandhay,

in chhe jiwya jodhunna datar, eni lilano nahin aawe par,

ene karya chhe karanrup, ene marya chhe rawan roop,

man wachan ne meli de bal, hathi aagal shun karwo wal

tyare lawne reens ja chaDi, thai ubhone bath ja bhari

marun bal kem janyun thoDun, mari patu patal phoDun,

baliya nar to betha ja thay, bagi aagal senaman jay

panchso pala chhoDawa jay, baliyo nar te betho ja thay,

karwo ghay ne ketli war, karya potane hath hajar

tyare bharatne reens ja chaDi, didho Danko ne sena ja chaDi

kachhi bharine dhay ja kidho, wagi lamnaman paDi ja didho

nobat nagaran wanman thay, kane kushne awaj jay,

nobat nagaran wanman kyanthi? kushe dot ja muki tyanthi

kush aawyo chhe maDhini kor, dharti upar kon marun chor?

law tani jaga ja joi, joyun akhaDe na male koi,

sati sadhwi bolyan wachan, koi da’shana awya’ta sen

athamto rawi paDti wela, bandhi lawne lai gya bhela,

tyare kushne chaDi chhe reens, sen pahonchyu gau pachchis

bandhi hathiyarne sabdo thay, wali muthine wanhe jay,

mardoni morya ketle jay! kush to sen morya ja thay

jai rahyo chhe nadino aaro, aawi senne karyo paDkaro,

awi baliyo bal bahu dakhe, uDaDi rathmanthi hetha ja nakhe

paDta ena pran ja chhanDe, adhdhar unchan khokha chaDawe

kako bhatrijo wanman ja laDe, bharye bhadarwe paDa akhDe

ardhi sena murchhe Dhali, law tani to murchha wali

kari paDkaro betho ja thay, bharatne kane awaj jay,

bharatji kahe kyan gayo weri maro, mari patu ne kaDho ja baro

mari hank ne bolya paDchhanda, bhari bath ne mare chhe gaDda,

sat sayarna brahmanD Dole, sayarna neer chaDyan chakDole

karyun juddh ne mamlo machyo, rawiye rath tanine khenchyo,

kashyapna kunwar thar thar bhan, nawe khanDman thai chhe jaan

bandhi ghoDo ne nawane jay, awan juddh to koi no thay

ame anuchar ramji tana, bar akshoniman rahyan be jana,

latakte lamne ayodhya jay, awadh saloko puran thay

sumit prdhanne wachan kidhun, nagar ayodhya sathe ja lidhun,

nanu gopanath ne puran chhe dham, teni thaDman trapaj gam

sanwat aDharsone samayni sal, mas waishakhne

atham andhari, wat ditnar,

kala ghela ne manawi thaiye, ewa ame saloko kaiye