હાં આં...આં હાલાં!
han aan aan halan!
હાલ્ય વાલ્ય ને હાંસીનો,
રાતો ચૂડો ભાઈની માસીનો;
માસી ગ્યાં છે માળવે,
ભાઈનાં પગલાં રે જાળવે.
હાં...હાં હાલાં! ૧
હાલ્ય વાલ્ય ને હાંસી,
લાડવા લાવશે ભાઈની માસી,
માસી ગ્યાં છે મ’વે,
લાડવાં કરશું રે હવે.
હાં...હાં હાલાં! ર
હાલ્ય વાલ્ય ને હલકી,
આંગણે રોપાવો રે રુડી ગલકી;
ગલકીનાં ફૂલ છે રાતાં,
ભાઈનાં મોસાળીઆં છે માતા;
માતાં થૈને આવ્યાં,
આંગલાં ટોપી રે લાવ્યાં;
આંગલાં ટોપીએ નવનવી ભાત,
ભાઈ તો રમશે દા’ડો ને રાત;
મોસાળમાં મામી છે ધુતારી
આંગલાં લેશે રે ઉતારી;
મામાને માથે રે મોળીઆં,
ભાઈનાં ઉતરાવશે હીંગળોકીઆં ઘોડીઆં.
હાં...હાં હાલાં! ૩
હાલ્ય વાલ્ય ને હેવૈયો,
ભાઈને ભાવે રે લાડુ સેવૈયો;
સેવૈયો પડ્યો છે શેરીમાં,
ભાઈ તો રમશે મા’દેવની દેરીમાં;
દેરીએ દેરીએ દીવા કરું,
ભાઈને ઘેરે તેડાવી વિવા કરું,
વિવા કરતાં લાગી વાર,
ભાઈના મામા પરણે બીજી વાર,
હાં...હાં હાલાં! ૪
હાલ્ય વાલ્યના રે હાકા,
લાડવા લાવે રે ભાઈના કાકા,
હાલ્ય વાલ્ય ને હુવા,
લાડવા લાવે રે ભાઈના ફૂવા;
ફૂવાના તો ફોક,
લાડવા લાવશે ગામનાં લોક;
લોકની શી પેર,
લાડવા કરશું આપણે ઘેર;
ઘરમાં નથી ઘી ને ગોળ,
લાડવાં કરશું રે પોર;
પોરનાં ટાણાં વયાં જાય,
ત્યાં તો ભાઈ મોટો થઈ જાય.
હાં...હાં હાલાં! પ
હાલ્ય વાલ્ય ને હેલ્ય,
વગડે વસતી રે ઢેલ્ય;
ઢેલ્યનાં પગલાં તો રાતાં,
ભાઈના કાકા મામા છે માતા.
હાં...હાં હાલાં! ૬
હાલ્ય વાલ્ય ને હડકલી,
ભાઈને ઓઢવા જોવે ધડકલી.
હાં...હાં હાલાં! ૭
ભાઈ મારો છે વણઝારો,
સવા શેર સોનું લઈ શણગારો;
સોનું પડ્યું છે શેરીમાં
ભાઈ મારો રમશે મા’દેવજીની દેરીમાં.
હાં...હાં હાલાં! ૮
ભાઈને દેશો નૈ ગાળ,
ભાઈ તો રિસાઈ જાશે મોસાળ;
મોસાળે મામી છે જૂઠી,
ધોકો લઈને રે ઊઠી;
ધોકો પડ્યો છે વાટમાં,
ને ભાઈ રમે રે હાટમાં.
હાં...હાં હાલાં! ૯
ભાઈ મારો છે ડાયો,
પાટલે બેસીને રે નાયો;
પાટલો ગ્યો રે ખસી,
ભાઈ મારો ઊઠ્યો રે હસી.
હાં...હાં હાલાં! ૧૦
ભાઈ મારો છે સાગનો સોટો,
આવતી વહુનો ચોટલો મોટો.
હાં...હાં હાલાં! ૧૧
ભાઈ મારો છે લાડકો,
જમશે ઘી સાકરનો રે વાડકો;
ઘી સાકર તો ગળ્યાં,
ભાઈના વેરીનાં મોં બળ્યાં;
ઘી સાકર ખાશે મારા બચુભાઈ,
વાટકો ચાટે રે મીનીબાઈ.
હાં...હાં હાલાં! ૧ર
ભાઈ મારો છે રે રાંક,
હાથે સાવ સોનાનો છે વાંક,
વાંકે વાંકે રે જાળી,
ભાઈની સાસુ છે કાળી!
વાંકે વાંકે રે ઘૂઘરી,
ભાઈની કાકી મામી છે સુઘરી!
વાંકે વાંકે મોતી થોડાં,
ભાઈને ઘેર ગાડી ને ઘોડાં;
ઘોડાંની પડઘી વાગે,
ભાઈ મારો નીંદરમાંથી જાગે;
ઘોડાં ખાશે રે ગોળ,
ભાઈના ઘેરે હાથીની રે જોડ.
હાં...હાં હાલાં! ૧૩
ભાઈ મારો છે ગોરો,
એની હોકમાં સોનાનો દોરો;
દોરે દોરે રે જાળી,
ભાઈની કાકી રે કાળી.
હાં...હાં હાલાં! ૧૪
ભાઈ મારો છે હટારો,
ઘી ને ખીચડી ચટાડો,
ખીચડીમાં ઘી થોડું,
ભાઈને સારું વાઢી ફોડું.
ઘી વિના ખીચડી લૂખી,
ભાઈના પેટમાં રે દુઃખી!
હાં...હાં હાલાં! ૧પ
ભાઈ ભાઈ હું રે કરું,
ભાઈ વાંસે ભૂલી ફરું;
ભાઈને કોઈએ દીઠો,
ફૂલની વાડીમાં જઈ પેઠો,
ફૂલની વાડી વેડાવો,
ભાઈને ઘેરે રે તોડાવો.
હાં...હાં હાલાં! ૧૬
હડ્ય તુતુડાં હાંકું,
ભાઈને રોતો રે રાખું;
તુતુડાં જાજો દૂર,
ભાઈ તો શિરાવશે દૂધને કૂર;
દૂધને કૂર તો લાગે ગળ્યાં,
ભાઈના આતમા રે ઠર્યા;
હડ્ય તુતુડાં હસજો,
વાડીમાં જઈને રે વસજો.
હાં...હાં હાલાં! ૧૭
halya walya ne hansino,
rato chuDo bhaini masino;
masi gyan chhe malwe,
bhainan paglan re jalwe
han han halan! 1
halya walya ne hansi,
laDwa lawshe bhaini masi,
masi gyan chhe ma’we,
laDwan karashun re hwe
han han halan! ra
halya walya ne halki,
angne ropawo re ruDi galki;
galkinan phool chhe ratan,
bhainan mosalian chhe mata;
matan thaine awyan,
anglan topi re lawyan;
anglan topiye nawanwi bhat,
bhai to ramshe da’Do ne raat;
mosalman mami chhe dhutari
anglan leshe re utari;
mamane mathe re molian,
bhainan utrawshe hinglokian ghoDian
han han halan! 3
halya walya ne hewaiyo,
bhaine bhawe re laDu sewaiyo;
sewaiyo paDyo chhe sheriman,
bhai to ramshe ma’dewni deriman;
deriye deriye diwa karun,
bhaine ghere teDawi wiwa karun,
wiwa kartan lagi war,
bhaina mama parne biji war,
han han halan! 4
halya walyna re haka,
laDwa lawe re bhaina kaka,
halya walya ne huwa,
laDwa lawe re bhaina phuwa;
phuwana to phok,
laDwa lawshe gamnan lok;
lokani shi per,
laDwa karashun aapne gher;
gharman nathi ghi ne gol,
laDwan karashun re por;
pornan tanan wayan jay,
tyan to bhai moto thai jay
han han halan! pa
halya walya ne helya,
wagDe wasti re Dhelya;
Dhelynan paglan to ratan,
bhaina kaka mama chhe mata
han han halan! 6
halya walya ne haDakli,
bhaine oDhwa jowe dhaDakli
han han halan! 7
bhai maro chhe wanjharo,
sawa sher sonun lai shangaro;
sonun paDyun chhe sheriman
bhai maro ramshe ma’dewjini deriman
han han halan! 8
bhaine desho nai gal,
bhai to risai jashe mosal;
mosale mami chhe juthi,
dhoko laine re uthi;
dhoko paDyo chhe watman,
ne bhai rame re hatman
han han halan! 9
bhai maro chhe Dayo,
patle besine re nayo;
patlo gyo re khasi,
bhai maro uthyo re hasi
han han halan! 10
bhai maro chhe sagno soto,
awati wahuno chotalo moto
han han halan! 11
bhai maro chhe laDko,
jamshe ghi sakarno re waDko;
ghi sakar to galyan,
bhaina werinan mon balyan;
ghi sakar khashe mara bachubhai,
watko chate re minibai
han han halan! 1ra
bhai maro chhe re rank,
hathe saw sonano chhe wank,
wanke wanke re jali,
bhaini sasu chhe kali!
wanke wanke re ghughari,
bhaini kaki mami chhe sughri!
wanke wanke moti thoDan,
bhaine gher gaDi ne ghoDan;
ghoDanni paDghi wage,
bhai maro nindarmanthi jage;
ghoDan khashe re gol,
bhaina ghere hathini re joD
han han halan! 13
bhai maro chhe goro,
eni hokman sonano doro;
dore dore re jali,
bhaini kaki re kali
han han halan! 14
bhai maro chhe hataro,
ghi ne khichDi chataDo,
khichDiman ghi thoDun,
bhaine sarun waDhi phoDun
ghi wina khichDi lukhi,
bhaina petman re dukhi!
han han halan! 1pa
bhai bhai hun re karun,
bhai wanse bhuli pharun;
bhaine koie ditho,
phulni waDiman jai petho,
phulni waDi weDawo,
bhaine ghere re toDawo
han han halan! 16
haDya tutuDan hankun,
bhaine roto re rakhun;
tutuDan jajo door,
bhai to shirawshe dudhne koor;
dudhne koor to lage galyan,
bhaina aatma re tharya;
haDya tutuDan hasjo,
waDiman jaine re wasjo
han han halan! 17
halya walya ne hansino,
rato chuDo bhaini masino;
masi gyan chhe malwe,
bhainan paglan re jalwe
han han halan! 1
halya walya ne hansi,
laDwa lawshe bhaini masi,
masi gyan chhe ma’we,
laDwan karashun re hwe
han han halan! ra
halya walya ne halki,
angne ropawo re ruDi galki;
galkinan phool chhe ratan,
bhainan mosalian chhe mata;
matan thaine awyan,
anglan topi re lawyan;
anglan topiye nawanwi bhat,
bhai to ramshe da’Do ne raat;
mosalman mami chhe dhutari
anglan leshe re utari;
mamane mathe re molian,
bhainan utrawshe hinglokian ghoDian
han han halan! 3
halya walya ne hewaiyo,
bhaine bhawe re laDu sewaiyo;
sewaiyo paDyo chhe sheriman,
bhai to ramshe ma’dewni deriman;
deriye deriye diwa karun,
bhaine ghere teDawi wiwa karun,
wiwa kartan lagi war,
bhaina mama parne biji war,
han han halan! 4
halya walyna re haka,
laDwa lawe re bhaina kaka,
halya walya ne huwa,
laDwa lawe re bhaina phuwa;
phuwana to phok,
laDwa lawshe gamnan lok;
lokani shi per,
laDwa karashun aapne gher;
gharman nathi ghi ne gol,
laDwan karashun re por;
pornan tanan wayan jay,
tyan to bhai moto thai jay
han han halan! pa
halya walya ne helya,
wagDe wasti re Dhelya;
Dhelynan paglan to ratan,
bhaina kaka mama chhe mata
han han halan! 6
halya walya ne haDakli,
bhaine oDhwa jowe dhaDakli
han han halan! 7
bhai maro chhe wanjharo,
sawa sher sonun lai shangaro;
sonun paDyun chhe sheriman
bhai maro ramshe ma’dewjini deriman
han han halan! 8
bhaine desho nai gal,
bhai to risai jashe mosal;
mosale mami chhe juthi,
dhoko laine re uthi;
dhoko paDyo chhe watman,
ne bhai rame re hatman
han han halan! 9
bhai maro chhe Dayo,
patle besine re nayo;
patlo gyo re khasi,
bhai maro uthyo re hasi
han han halan! 10
bhai maro chhe sagno soto,
awati wahuno chotalo moto
han han halan! 11
bhai maro chhe laDko,
jamshe ghi sakarno re waDko;
ghi sakar to galyan,
bhaina werinan mon balyan;
ghi sakar khashe mara bachubhai,
watko chate re minibai
han han halan! 1ra
bhai maro chhe re rank,
hathe saw sonano chhe wank,
wanke wanke re jali,
bhaini sasu chhe kali!
wanke wanke re ghughari,
bhaini kaki mami chhe sughri!
wanke wanke moti thoDan,
bhaine gher gaDi ne ghoDan;
ghoDanni paDghi wage,
bhai maro nindarmanthi jage;
ghoDan khashe re gol,
bhaina ghere hathini re joD
han han halan! 13
bhai maro chhe goro,
eni hokman sonano doro;
dore dore re jali,
bhaini kaki re kali
han han halan! 14
bhai maro chhe hataro,
ghi ne khichDi chataDo,
khichDiman ghi thoDun,
bhaine sarun waDhi phoDun
ghi wina khichDi lukhi,
bhaina petman re dukhi!
han han halan! 1pa
bhai bhai hun re karun,
bhai wanse bhuli pharun;
bhaine koie ditho,
phulni waDiman jai petho,
phulni waDi weDawo,
bhaine ghere re toDawo
han han halan! 16
haDya tutuDan hankun,
bhaine roto re rakhun;
tutuDan jajo door,
bhai to shirawshe dudhne koor;
dudhne koor to lage galyan,
bhaina aatma re tharya;
haDya tutuDan hasjo,
waDiman jaine re wasjo
han han halan! 17
સ્રોત
- પુસ્તક : ગુજરાતનાં લોકગીતો (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 57)
- સંપાદક : ખોડીદાસ પરમાર
- પ્રકાશક : સાહિત્ય અકાદમી
- વર્ષ : 2018
- આવૃત્તિ : પુનર્મુદ્રણ