કોની કોની છે ગુજરાત?
ઉગ્રસેન રામ કૃષ્ણ સાત્યકી યાદવ જ્યાં સઉ વિરાજતા;
જ્યાં બ્રાહ્મણ ને રજપૂત ઝાઝા ઇશને અર્થે ઝૂઝયા હતા,
ત્યાંના લોકતણી શું કહેવી?
ના ના ના રે નથી તેની;
ત્યારે કોની છે ગુજરાત?
બુદ્ધ જૈનના ઘૂમ્યા વાદ જ્યાં મ્લેચ્છોસું શિલાદિત્ય લડ્યો;
ભૂવડસું વળી જયશિખરી જ્યાં જુદ્ધ પરાક્રમ દાખી પડ્યો.
ત્યાંના લોકતણી શું કહેવી?
ના ના ના રે નથી તેની;
ત્યારે કોની છે ગુજરાત?
વળી રાજ્યનો રંગધ્વજ જ્યાં છસેંક વર્ષલગી ઊઠ્યો;-
સરસ્વતી ને સેનાનીએ રંગ દાખવ્યો છે રૂડો.
ત્યાંના લોકતણી શું કહેવી?
ના ના ના રે નથી તેની;
ત્યારે કોની છે ગુજરાત?
કર્યું ધામ જ્યાં મુસલમાને નિજ રાજ્યનું વળી રૂડું;
મધ્યે આવ્યાને બ્હાને તે માની લે છે માન વડું.
ત્યાંના લોકતણી શું કહેવી?
ના ના ના રે નથી તેની;
ત્યારે કોની છે ગુજરાત?
રે જ્યાં કીધો કોપ કાળીએ રાજ્ય થયું ખંડેર ભૂંડું;
વળી રાજ્ય જ્યાં દખણીકેરૂં ઠાઠે દીપે કંઈક રૂડું.
ત્યાંના લોકતણી શું કહેવી?
ના ના ના રે નથી તેની;
ત્યારે કોની છે ગુજરાત?
વળી પુરાતન પ્રસિદ્ધ જગમાં ભૃગુનો આશ્રમ જ્યાં જોયો;
વળી રંગ જ્યાં જનવસ્તુનો બંદરને નાકે સોયો.
ત્યાંના લોકતણી શું કહેવી?
ના ના ના રે નથી તેની;
ત્યારે કોની છે ગુજરાત?
છે અંગરેજી રાજ્યતણું જે ધામ મુખ્ય પશ્ચિમ ભણી-
જ્યાં ગુજરાતતણા જન વસિયા કો રે વેળા થોડી ઘણી.
ત્યાંના લોકતણી શું કહેવી?
ના ના ના રે નથી તેની;
ત્યારે કોની છે ગુજરાત?
જ્યાં રેવામહીકાંઠા શોભે હિન્દુ મુસલમાન રાજથકે;
વળી રાજ્ય રણની પેલીગમ જોય સિંધની લગોલગે.
ત્યાંના લોકતણી શું કહેવી?
ના ના ના રે નથી તેની;
ત્યારે કોની છે ગુજરાત?
વૃદ્ધનગર જેણે જોયાં સઉ ચડતાં પડતાં રાજ્ય ઠરી;
હજી જીવે છે શું જોવાને પ્રજા તણા ઢંગ રંગ વળી.
ત્યાંના લોકતણી શું કહેવી?
ના ના ના રે નથી તેની;
ત્યારે કોની છે ગુજરાત?
શું બ્રાહ્મણ ને વાણિયાકેરી શ્રાવક ને ભાટીયાકેરી;
ક્ષત્રી રજપૂત કણબીકેરી ભીલ અને કોળીકેરી.
બીજા શૂદ્રતણી શું કેવી?
ના ના ના રે નથી તેની;
ત્યારે કોની છે ગુજરાત?
પૂર્વજ જેના જે વળી આજે જન્મથકી ગુજરાતી વદ્યા;
કોઇ રીતની તોપણ ને વળી આર્યધર્મને રાખી રહ્યા.
તેની તેની છે ગુજરાત,
પછી હોય ગમે તે જાત;
તેની તેની છે ગુજરાત.
વળી પરદેશી બીજા જેને ભૂમિએ પાળી મોટા કર્યા;
પરધર્મી પણ હિત ઇચ્છનારા માતતણું જે ભાઇ ઠર્યા.
તેની તેની છે ગુજરાત,
પછી હોય ગમે તે જાત;
તેની તેની છે ગુજરાત.
નર્મદ કે’ ગુજરાતી ભાઇયો માતને અર્થે સંપ ધરે;
ખંત બંધન તોડી રણે સઉ ઝૂઝી જયસુખ જમે ભરે.
પ્રેમ શૌર્યને કરી પ્રખ્યાત,
તે તે સઉની છે ગુજરાત;
તે તે સઉની છે ગુજરાત.
koni koni chhe gujrat?
ugrsen ram krishn satyki yadaw jyan sau wirajta;
jyan brahman ne rajput jhajha ishne arthe jhujhya hata,
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
buddh jainna ghumya wad jyan mlechchhosun shiladitya laDyo;
bhuwaDasun wali jayashikhri jyan juddh parakram dakhi paDyo
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
wali rajyno rangadhwaj jyan chhasenk warshalgi uthyo;
saraswati ne senaniye rang dakhawyo chhe ruDo
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
karyun dham jyan musalmane nij rajyanun wali ruDun;
madhye awyane bhane te mani le chhe man waDun
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
re jyan kidho kop kaliye rajya thayun khanDer bhunDun;
wali rajya jyan dakhnikerun thathe dipe kanik ruDun
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
wali puratan prasiddh jagman bhriguno ashram jyan joyo;
wali rang jyan janwastuno bandarne nake soyo
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
chhe angreji rajyatanun je dham mukhya pashchim bhani
jyan gujratatna jan wasiya ko re wela thoDi ghani
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
jyan rewamhikantha shobhe hindu musalman rajathke;
wali rajya ranni peligam joy sindhni lagolge
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
wriddhangar jene joyan sau chaDtan paDtan rajya thari;
haji jiwe chhe shun jowane praja tana Dhang rang wali
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
shun brahman ne waniyakeri shrawak ne bhatiyakeri;
kshatri rajput kanbikeri bheel ane kolikeri
bija shudratni shun kewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
purwaj jena je wali aaje janmathki gujarati wadya;
koi ritni topan ne wali arydharmne rakhi rahya
teni teni chhe gujrat,
pachhi hoy game te jat;
teni teni chhe gujrat
wali pardeshi bija jene bhumiye pali mota karya;
pardharmi pan hit ichchhnara matatanun je bhai tharya
teni teni chhe gujrat,
pachhi hoy game te jat;
teni teni chhe gujrat
narmad ke’ gujarati bhaiyo matne arthe samp dhare;
khant bandhan toDi rane sau jhujhi jaysukh jame bhare
prem shauryne kari prakhyat,
te te sauni chhe gujrat;
te te sauni chhe gujrat
koni koni chhe gujrat?
ugrsen ram krishn satyki yadaw jyan sau wirajta;
jyan brahman ne rajput jhajha ishne arthe jhujhya hata,
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
buddh jainna ghumya wad jyan mlechchhosun shiladitya laDyo;
bhuwaDasun wali jayashikhri jyan juddh parakram dakhi paDyo
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
wali rajyno rangadhwaj jyan chhasenk warshalgi uthyo;
saraswati ne senaniye rang dakhawyo chhe ruDo
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
karyun dham jyan musalmane nij rajyanun wali ruDun;
madhye awyane bhane te mani le chhe man waDun
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
re jyan kidho kop kaliye rajya thayun khanDer bhunDun;
wali rajya jyan dakhnikerun thathe dipe kanik ruDun
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
wali puratan prasiddh jagman bhriguno ashram jyan joyo;
wali rang jyan janwastuno bandarne nake soyo
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
chhe angreji rajyatanun je dham mukhya pashchim bhani
jyan gujratatna jan wasiya ko re wela thoDi ghani
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
jyan rewamhikantha shobhe hindu musalman rajathke;
wali rajya ranni peligam joy sindhni lagolge
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
wriddhangar jene joyan sau chaDtan paDtan rajya thari;
haji jiwe chhe shun jowane praja tana Dhang rang wali
tyanna lokatni shun kahewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
shun brahman ne waniyakeri shrawak ne bhatiyakeri;
kshatri rajput kanbikeri bheel ane kolikeri
bija shudratni shun kewi?
na na na re nathi teni;
tyare koni chhe gujrat?
purwaj jena je wali aaje janmathki gujarati wadya;
koi ritni topan ne wali arydharmne rakhi rahya
teni teni chhe gujrat,
pachhi hoy game te jat;
teni teni chhe gujrat
wali pardeshi bija jene bhumiye pali mota karya;
pardharmi pan hit ichchhnara matatanun je bhai tharya
teni teni chhe gujrat,
pachhi hoy game te jat;
teni teni chhe gujrat
narmad ke’ gujarati bhaiyo matne arthe samp dhare;
khant bandhan toDi rane sau jhujhi jaysukh jame bhare
prem shauryne kari prakhyat,
te te sauni chhe gujrat;
te te sauni chhe gujrat
સ્રોત
- પુસ્તક : શ્રેષ્ઠ નર્મદ (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 31)
- સંપાદક : રમણ સોની
- પ્રકાશક : ગૂર્જર ગ્રંથરત્ન કાર્યાલય
- વર્ષ : 2023