હું કેશવ ગાંડા ભંગી
મારા અન્નદાતા A.M.C. બ્રાન્ડના વાદળી પોશાકમાં સજ્જ.
આશરમ રોડ એ તો મારી બાપુકી પેઢીનો ચીલો
અને ફૂટપાથની સોડમાં હોડીની જેમ લાંગરેલી,
કાટિયા કલરની–કેશવ ગાંડા નામવાળી–વ્હીલબરો!
એ તો પિતાજીની ઈમ્પોર્ટેડ એમ્બેસેડોર!
(એની કીચેઈન મારા ગળામાં જ તો?)
આ ઝાડુ અમારું જીવનસાથી–કલ્પવૃક્ષ.
અમારો બ્રેકફાસ્ટ–કીટલીની અડધી.
શહેરની ગટરોને પાતાળલોક વૈતરણી ગણી
લાંચ આપી છે મુકાદમોને.
મેનહોલનું ઢાંકણ ઉધાડતાં ધસી આવતી
સહસ્ર સડ્યાં ભદ્ર શબોની સુ-વાસ.
સવલીની માએ ઉપાડેલા મળનું ડબલું.
ને દૂર નાગો ફરતો મારી પેઢીનો વારસદાર
બસ એ જ અમારે માટે “અનામત”?
હોટલની પછીતે અલાયદો મુકાયેલો મારો
બાદશાહી નાકું તૂટેલ કપ!
અને અખબારનાં પાનાંઓ પર
ભંગી કષ્ટમુક્તિની મસ મોટી જાહેરાતો...
મારો ભીરુતાને પડકારે છે...
હું કેશવ ગાંડા ભંગી.
hun keshaw ganDa bhangi
mara anndata a m c branDna wadli poshakman sajj
ashram roD e to mari bapuki peDhino chilo
ane phutpathni soDman hoDini jem langreli,
katiya kalarni–keshaw ganDa namwali–whilabro!
e to pitajini importeD embeseDor!
(eni kichein mara galaman ja to?)
a jhaDu amarun jiwansathi–kalpwriksh
amaro brekphast–kitlini aDdhi
shaherni gatrone patallok waitarni gani
lanch aapi chhe mukadmone
menholanun Dhankan udhaDtan dhasi awati
sahasr saDyan bhadr shaboni su was
sawlini maye upaDela malanun Dabalun
ne door nago pharto mari peDhino warasdar
bas e ja amare mate “anamat”?
hotalni pachhite alaydo mukayelo maro
badshahi nakun tutel kap!
ane akhbarnan panano par
bhangi kashtmuktini mas moti jaherato
maro bhirutane paDkare chhe
hun keshaw ganDa bhangi
hun keshaw ganDa bhangi
mara anndata a m c branDna wadli poshakman sajj
ashram roD e to mari bapuki peDhino chilo
ane phutpathni soDman hoDini jem langreli,
katiya kalarni–keshaw ganDa namwali–whilabro!
e to pitajini importeD embeseDor!
(eni kichein mara galaman ja to?)
a jhaDu amarun jiwansathi–kalpwriksh
amaro brekphast–kitlini aDdhi
shaherni gatrone patallok waitarni gani
lanch aapi chhe mukadmone
menholanun Dhankan udhaDtan dhasi awati
sahasr saDyan bhadr shaboni su was
sawlini maye upaDela malanun Dabalun
ne door nago pharto mari peDhino warasdar
bas e ja amare mate “anamat”?
hotalni pachhite alaydo mukayelo maro
badshahi nakun tutel kap!
ane akhbarnan panano par
bhangi kashtmuktini mas moti jaherato
maro bhirutane paDkare chhe
hun keshaw ganDa bhangi
સ્રોત
- પુસ્તક : દલિત કવિતા સંચય (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 148)
- સંપાદક : ગણપત પરમાર, મનીષી જાની
- પ્રકાશક : દલિત સાહિત્ય સંઘ
- વર્ષ : 1981