રેખ્તા
હિન્દવી
સૂફીનામા
રાજસ્થાની
મોહંમદ ઇસ્હાક શેખ
હરિશ્ચન્દ્ર,
હવે અસત્ય પ્રતિષ્ઠ થયું છે
સત્યના માથે!
તું પુનર્જન્મ લે તો
આ લોકો,
તને ગળે ટૂંપો દેશે.
હવે તો સત્ય છુંદાવાનું
ને રૂંધાવાનું લખ્યું છે
અનેક ને માથે.
ટોળેબંધ શૃગાલોની જમાત વચ્ચે
ધડા વગરની વાત શોભે નહિ.
તારે આત્મહત્યા ન કરવી હોય તો
ભાગી છૂટ
આ મુલકમાંથી દૂર દૂર...
જ્યાં ન હોય સૂરજ
જ્યાં ન હોય ચાંદ
જ્યાં ન હોય રાજ
જ્યાં ન હોય તાજ
* * *
ઈશુને ગોળીએ વીંધું,
ગાંધીને ખીલે ઠોકું
–ના મંગલમંત્રથી પણ
તેઓ હવે
વ્રજ્ આવી ગયા છે.
* * *
હરિશ્ચન્દ્ર,
હવે તો નવા નવા તરીકા શોધાઈ ચૂક્યા છે :
સત્યને નામે ફેલાય એક અફવા
તેને ફેલાવે નપાવટ વખા
માનસિક ત્રાસ અપાય
ને આમ તારે પળેપળ મરવાનું
તું શહીદ–‘સાચનો શહીદ’ ના ગણાય
તારી શહીદીનો યશ મળે જૂઠી બબાલને
* * *
હરિશ્ચન્દ્ર,
તેઓ કહે છે : બધો કરમનો દોષ
તારામતીને વિષના ઘૂંટડા ગળે ઉતારવા પડે
એ પણ કરમનો દોષ
કરોડોની કતારો ભૂખે મરે,
એ પણ કરમનો દોષ
તે પછી આ લોકોએ કર્યા કિયા કરમ?
અમને નડિયાં કોનાં ધરમ-કરમ?
અધર્મીઓને ધરમ?
એમને નથી કશો ધરમ,
એમને નથી કશી શરમ,
શરમને વેચીને ઉપજાવે એ પૈસા
પૈસો એમનો ધરમ, પૈસો એમનો બાપ,
ક્યો દુર્વાસા એમને આપે શાપ?
* * *
સંતોએ સહેવાના વીંછીના ડંખ
વીંછી સંતોને ચટકા ભરે,
છતાં વીંછીને ડંખ ન ભરાય,
એના તો ડંખ જ સહેવાય!
–પણ જો તમે પથ્થર ઉગામો તો
કહેવાય એ છળ!
અને એમને ખન ખન ગોપાલનો
સહેજ અમથો રણકાર સાંભળવા મળે તો ય
કૂતરાની ખોપરીમાં માણસના રક્તનું
બૂંદે બૂંદ ચૂસી
એમનાં હાડકે હાડકાંને ચૂસી ખાવા
તૈયાર છે.
માટે જ કહુ છું હરિશ્ચન્દ્ર,
હવે આત્મઘાત કર્યે નહિ ચાલે,
ભાગવું નહિ પાલવે,
આત્મવિશ્વાસની ચિનગારી બની,
એમાં પ્રસ્વેદનાં સરોવર ઉમેરી,
ક્રાંતિની જવાળા બની,
પ્રકટી ઊઠ નર-સિંહની જેમ!
ગત-જન્મ પુનર્જન્મને છાપરે મૂકી
આ જન્મે જ...
સ્રોત
- પુસ્તક : દલિત કવિતા સંચય (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 90)
- સંપાદક : ગણપત પરમાર, મનીષી જાની
- પ્રકાશક : ગુજરાત લોકાયન
- વર્ષ : 1981