જી-પાંણી લ્યા ખાંવ તમે નઅ
ચૂહી ચૂહી ખોખલું કરી
અમનઅ આલો ખેંચવા માટઅ
ખોખલું કાલી ચીરવાં માટઅ
મોટ્ટુ જાંણી દાંન કર્યું ઈમ કે’તઅ કે’તઅ :
‘લ્યો *નાંવ,
લૈ જાંવ આનઅ
ચૂહવા માટઅ
ભેજો, ગુલ્લી કૈડવા માટઅ
કોંકણી કરી સેકવા માટઅ
ચાંમ્ડાં ધોઈ કમાંવ લ્યા આંનઅ
ઢહડી તાંણી જાંવ
(પોતાના માણસો તરફ ફરીને)
ચાં હુદી લ્યાં હાંભળો આવું?
ચાં હુદી લ્યા હાંભળ્યા કરો?
ઘેલફાડ્યાંનઅ કૈ દો, અમે નૈ લૈવાના
ચૂહજો ભેજો, કૈડજો ગુલ્લી
કોંકણી કરી સેકજો તમે
આર ઘોંચીનઅ
છરીથી ઉખેડજો તમે
કુંડમં છબ્ છબ્ કરજો તમે
ચાંમડા રંગી વેચજો તમે
જાંવ *નાંવ
નૈ આવવાના
તાંણવા માટઅ નૈ આવવાના
આંબવાડિયા નાખજો ગોડી
તોડાય એટલા નાખજો તોડી
ફોડાય એટલા નાખજો ફોડી
ભોડા, ઢેકા નં મુંવાળા
પણ અમે તો નૈ આવવાના
તાંણવ માટઅ નૈ આવવાના
દ્યો ફેંકી ‘લ્યા આર છરી નઅ
નાખો દૂણી છાસની ફોડી
લૈ દાતેડા હાબદા ર’જો
આવ ઘોડીનાઓ જો ચડી
આંતેડાઓ નાખજો ફાડી
કકડા કકડા નાખજો કરી
બોટ્ટી બોટ્ટી નાખજો કરી
ગધ્ધાડીની હું હમજી છઅ
આપણનઅ આ ભાત નઅ કઢી?
કાંય ન કરો તો કાંય નૈ પણ
ખપી જજો ખપવું પડઅ
મરી જજો મરવું પડઅ
પણ જશો ના ખેંચવા માટઅ
ખોખલા ખાલી
ચીરવા માટઅ
ના જશો લ્યા ના જશો લ્યા
ચૂહઈ જેલા ખોખલા ખાલી
ખેંટવા માટઅ
ji panni lya khanw tame na
chuhi chuhi khokhalun kari
amana aalo khenchwa mata
khokhalun kali chirwan mata
mottu janni dann karyun im ke’ta ke’ta ha
‘lyo *nanw,
lai jaanw aana
chuhwa mata
bhejo, gulli kaiDwa mata
konkni kari sekwa mata
chanmDan dhoi kamanw lya aanna
DhahDi tanni jaanw
(potana manso taraph pharine)
chan hudi lyan hambhlo awun?
chan hudi lya hambhalya karo?
ghelphaDyanna kai do, ame nai laiwana
chuhjo bhejo, kaiDjo gulli
konkni kari sekjo tame
ar ghonchina
chharithi ukheDjo tame
kunDaman chhab chhab karjo tame
chanmDa rangi wechjo tame
jaanw *nanw
nai awwana
tannwa mata nai awwana
ambwaDiya nakhjo goDi
toDay etla nakhjo toDi
phoDay etla nakhjo phoDi
bhoDa, Dheka nan munwala
pan ame to nai awwana
tannaw mata nai awwana
dyo phenki ‘lya aar chhari na
nakho duni chhasni phoDi
lai dateDa habda ra’jo
aw ghoDinao jo chaDi
anteDao nakhjo phaDi
kakDa kakDa nakhjo kari
botti botti nakhjo kari
gadhdhaDini hun hamji chha
apanana aa bhat na kaDhi?
kanya na karo to kanya nai pan
khapi jajo khapawun paDa
mari jajo marawun paDa
pan jasho na khenchwa mata
khokhla khali
chirwa mata
na jasho lya na jasho lya
chuhi jela khokhla khali
khentwa mata
ji panni lya khanw tame na
chuhi chuhi khokhalun kari
amana aalo khenchwa mata
khokhalun kali chirwan mata
mottu janni dann karyun im ke’ta ke’ta ha
‘lyo *nanw,
lai jaanw aana
chuhwa mata
bhejo, gulli kaiDwa mata
konkni kari sekwa mata
chanmDan dhoi kamanw lya aanna
DhahDi tanni jaanw
(potana manso taraph pharine)
chan hudi lyan hambhlo awun?
chan hudi lya hambhalya karo?
ghelphaDyanna kai do, ame nai laiwana
chuhjo bhejo, kaiDjo gulli
konkni kari sekjo tame
ar ghonchina
chharithi ukheDjo tame
kunDaman chhab chhab karjo tame
chanmDa rangi wechjo tame
jaanw *nanw
nai awwana
tannwa mata nai awwana
ambwaDiya nakhjo goDi
toDay etla nakhjo toDi
phoDay etla nakhjo phoDi
bhoDa, Dheka nan munwala
pan ame to nai awwana
tannaw mata nai awwana
dyo phenki ‘lya aar chhari na
nakho duni chhasni phoDi
lai dateDa habda ra’jo
aw ghoDinao jo chaDi
anteDao nakhjo phaDi
kakDa kakDa nakhjo kari
botti botti nakhjo kari
gadhdhaDini hun hamji chha
apanana aa bhat na kaDhi?
kanya na karo to kanya nai pan
khapi jajo khapawun paDa
mari jajo marawun paDa
pan jasho na khenchwa mata
khokhla khali
chirwa mata
na jasho lya na jasho lya
chuhi jela khokhla khali
khentwa mata
સ્રોત
- પુસ્તક : ગુજરાતી દલિત કવિતા (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 28)
- સંપાદક : નીરવ પટેલ
- પ્રકાશક : સાહિત્ય અકાદેમી
- વર્ષ : 2010