દૂરદૂરથી ઊડેલો ક્લાન્ત પવન
તેનાં પીંછાં પસવારે રાયણના વૃક્ષ પર
ને
તેનાં પીંછાંમાંથી ખરે, હવામાં તરે તરે
તેના ભ્રમણદેશોની ગંધ.
કૂકડાની કામેચ્છા જેવો સૂર્ય - લાલ
આથમી જાય વનનાં વૃક્ષોમાં.
કલકલિયા ચાષની પાંખોનો રંગ નીલ-
જળનો કે આકાશનો?
ટિટોડીની પ્રગલ્ભ ચાલ,
વનમેનાની આંજીમાંજી આંખ,
હુદહુદના માથા પરનો કેસરી તાજ,
બધું જ ઘોળાતું ઘોળાતું ભળી જાય અંધકારમાં.
વૃક્ષો પણ હવે સંકેલી લે છાયાની માયા
ને
ધીમેધીમે ધૂસર થતું જાય
કબૂતરની લીલી ડોક જેવું ચળકતું
મોતીસરીનું આ વન.
પછી રહે
ધૂસર હવામાં ઝીણી ઝીણી ઘંટડી જેવું
બંધાતું ધુમ્મસ,
દશરથિયા, ચીબરી કે કોઈ રાત્રિપક્ષીનો રઝળતો અવાજ,
વટવાગોળની પાંખોનો અસ્પષ્ટ ફડફડાટ,
ને
કંસારીના ઝાંઝરનો રણકતો સૂર.
ગોરડ, બાવળ ને હરમાની વિકળ ગંધ
ઓગળતી ઓગળતી ભળી જાય અંધકારમાં.
તળાવના તરલ અંધકારમાં
ઝબકોળાવા આવે
વનની, જળની રૂપસીઓ.
એકાએક પૂર્વજન્મની કરુણ સ્મૃતિ જેવો
બપૈયાનો આર્જવભર્યો ટહુકો
ઝાંખા ચન્દ્રની જેમ ઊગી શમી જાય અંધકારમાં.
નક્ષત્રોના ઝાંખા ઉજાસમાં
વનના ઉચ્છ્વાસ
ને
પૃથ્વીના આ ઝાંખા અંધકારનાય અંધકારમાં
સાવ ખુલ્લી આંખે
સ્વપ્ન જુવે
આ બે આંખ
(કવિની નોંધ : મોતીસરીનું વન એ જસદણ પાસે આવેલું પક્ષીઓ માટેનું નાનુંસરખું અભયારણ્ય છે.)
durdurthi uDelo klant pawan
tenan pinchhan pasware rayanna wriksh par
ne
tenan pinchhanmanthi khare, hawaman tare tare
tena bhramandeshoni gandh
kukDani kamechchha jewo surya lal
athmi jay wannan wrikshoman
kalakaliya chashni pankhono rang neel
jalno ke akashno?
titoDini pragalbh chaal,
wanmenani anjimanji aankh,
hudahudna matha parno kesari taj,
badhun ja gholatun gholatun bhali jay andhkarman
wriksho pan hwe sankeli le chhayani maya
ne
dhimedhime dhusar thatun jay
kabutarni lili Dok jewun chalakatun
motisrinun aa wan
pachhi rahe
dhusar hawaman jhini jhini ghantDi jewun
bandhatun dhummas,
dasharathiya, chibri ke koi ratripakshino rajhalto awaj,
watwagolni pankhono aspasht phaDaphDat,
ne
kansarina jhanjharno ranakto soor
goraD, bawal ne harmani wikal gandh
ogalti ogalti bhali jay andhkarman
talawna taral andhkarman
jhabkolawa aawe
wanni, jalni rupsio
ekayek purwjanmni karun smriti jewo
bapaiyano arjawbharyo tahuko
jhankha chandrni jem ugi shami jay andhkarman
nakshatrona jhankha ujasman
wanna uchchhwas
ne
prithwina aa jhankha andhkarnay andhkarman
saw khulli ankhe
swapn juwe
a be aankh
(kawini nondh ha motisrinun wan e jasdan pase awelun pakshio matenun nanunsarakhun abhyaranya chhe )
durdurthi uDelo klant pawan
tenan pinchhan pasware rayanna wriksh par
ne
tenan pinchhanmanthi khare, hawaman tare tare
tena bhramandeshoni gandh
kukDani kamechchha jewo surya lal
athmi jay wannan wrikshoman
kalakaliya chashni pankhono rang neel
jalno ke akashno?
titoDini pragalbh chaal,
wanmenani anjimanji aankh,
hudahudna matha parno kesari taj,
badhun ja gholatun gholatun bhali jay andhkarman
wriksho pan hwe sankeli le chhayani maya
ne
dhimedhime dhusar thatun jay
kabutarni lili Dok jewun chalakatun
motisrinun aa wan
pachhi rahe
dhusar hawaman jhini jhini ghantDi jewun
bandhatun dhummas,
dasharathiya, chibri ke koi ratripakshino rajhalto awaj,
watwagolni pankhono aspasht phaDaphDat,
ne
kansarina jhanjharno ranakto soor
goraD, bawal ne harmani wikal gandh
ogalti ogalti bhali jay andhkarman
talawna taral andhkarman
jhabkolawa aawe
wanni, jalni rupsio
ekayek purwjanmni karun smriti jewo
bapaiyano arjawbharyo tahuko
jhankha chandrni jem ugi shami jay andhkarman
nakshatrona jhankha ujasman
wanna uchchhwas
ne
prithwina aa jhankha andhkarnay andhkarman
saw khulli ankhe
swapn juwe
a be aankh
(kawini nondh ha motisrinun wan e jasdan pase awelun pakshio matenun nanunsarakhun abhyaranya chhe )
સ્રોત
- પુસ્તક : ચૂંટેલી કવિતા: યજ્ઞેશ દવે (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 1)
- સર્જક : યજ્ઞેશ દવે
- પ્રકાશક : ગુજરાત સાહિત્ય અકાદમી, ગાંધીનગર
- વર્ષ : 2020