ફરમાન હોય તો માથાભેર,
ફૂલોને કાંઈ બીજું કહીશું
મહેક થોડી મરી જવાની છે?
અને આમને ફૂલ કહીશું
ગંધ કાંઈ થોડી જવાની છે?
ગામ હોય ત્યાં ફૂલવાડો તો હોય.
આ ફૂલો સદીઓથી અંધકારમાં સબડતાં હતાં.
કદીક ચાંદની રાત મળે તો પોયણાંની જેમ પાંગરતાં,
કદીક રાતરાણીની જેમ છૂપાછૂપા સુવાસ રેલાવતાં,
કદીક લજામણીની જેમ મૂગામૂગા રડતાં.
પણ આ સદીના સૂરજે સહેજ રહેમ નજર કરી
કે માંડ્યાં ટપોટપ ખીલવા.
રંગ તો એવા કાઢે કે પતંગિયાનેય પ્રેમમાં પાડે,
સુગંધ તો એવી છેડે કે મધમાખીય ડંખ ભૂલે,
બધે ફરી વળી છે આ વગડાઉ ફૂલોની ફોરમ:
સંસદમાં, સચિવાલયમાં, સ્કૂલો-કૉલેજોમાં.
જાણે એમના ઉચ્છ્વાસથી જ છે
પ્રદૂષિત પર્યાવરણ બધું.
ગામ હોય ત્યાં ફૂલવાડો હોય
એ તો સમજ્યા,
પણ હવે ઝાઝો નહિ જીરવાય આ ફૂલફજેતો.
રાષ્ટ્રપતિના મોગલ ગાર્ડનમાં ભલે મહાલે આ ફૂલો
પણ આ ફૂલો નાથદ્વારામાં તો નહીં જ,
ગાંધીજીએ છો માથે ચઢાવ્યાં એમને.
કચડી કાઢો, મસળી કાઢો
આ અસ્પૃશ્ય ફૂલોને.
પણ ફૂલો વગર પૂજા કેમ કરશું?
મનોરથના હિંડોળા કેમ ભરશું?
ભદ્ર પેટદેવને કેમ રીઝવશું?
આ ફૂલોના પમરાટથી તો પુલકિત છે
આપણાં પાયખાનાં જેવાં જીવન.
આ તો પારિજાત છે પૃથ્વીનાં,
રેશમના કીડાની જેમ
ખૂબ જતનથી ઉછેરવો પડશે આ ફૂલવાડો
ગામેગામ ને શહેરેશહેર.
એટલે સરકાર મા-બાપનું ફરમાન હોય તો માથાભેર –
ફૂલોને કાંઈ બીજું કહીશું,
મહેક થોડી મરી જવાની છે?
અને આમને ફૂલો કહીશું,
ગંધ કાંઈ થોડી જવાની છે?
ગામ હોય ત્યાં ફૂલવાડો તો હોય.
pharman hoy to mathabher,
phulone kani bijun kahishun
mahek thoDi mari jawani chhe?
ane aamne phool kahishun
gandh kani thoDi jawani chhe?
gam hoy tyan phulwaDo to hoy
a phulo sadiothi andhkarman sabaDtan hatan
kadik chandni raat male to poynanni jem pangartan,
kadik ratranini jem chhupachhupa suwas relawtan,
kadik lajamnini jem mugamuga raDtan
pan aa sadina surje sahej rahem najar kari
ke manDyan tapotap khilwa
rang to ewa kaDhe ke patangiyaney premman paDe,
sugandh to ewi chheDe ke madhmakhiy Dankh bhule,
badhe phari wali chhe aa wagDau phuloni phormah
sansadman, sachiwalayman, skulo kaulejoman
jane emna uchchhwasthi ja chhe
pardushit paryawran badhun
gam hoy tyan phulwaDo hoy
e to samajya,
pan hwe jhajho nahi jirway aa phulaphjeto
rashtrapatina mogal garDanman bhale mahale aa phulo
pan aa phulo nathadwaraman to nahin ja,
gandhijiye chho mathe chaDhawyan emne
kachDi kaDho, masli kaDho
a asprishya phulone
pan phulo wagar puja kem karshun?
manorathna hinDola kem bharshun?
bhadr petdewne kem rijhawshun?
a phulona pamratthi to pulkit chhe
apnan paykhanan jewan jiwan
a to parijat chhe prithwinan,
reshamna kiDani jem
khoob jatanthi uchherwo paDshe aa phulwaDo
gamegam ne shahereshher
etle sarkar ma bapanun pharman hoy to mathabher –
phulone kani bijun kahishun,
mahek thoDi mari jawani chhe?
ane aamne phulo kahishun,
gandh kani thoDi jawani chhe?
gam hoy tyan phulwaDo to hoy
pharman hoy to mathabher,
phulone kani bijun kahishun
mahek thoDi mari jawani chhe?
ane aamne phool kahishun
gandh kani thoDi jawani chhe?
gam hoy tyan phulwaDo to hoy
a phulo sadiothi andhkarman sabaDtan hatan
kadik chandni raat male to poynanni jem pangartan,
kadik ratranini jem chhupachhupa suwas relawtan,
kadik lajamnini jem mugamuga raDtan
pan aa sadina surje sahej rahem najar kari
ke manDyan tapotap khilwa
rang to ewa kaDhe ke patangiyaney premman paDe,
sugandh to ewi chheDe ke madhmakhiy Dankh bhule,
badhe phari wali chhe aa wagDau phuloni phormah
sansadman, sachiwalayman, skulo kaulejoman
jane emna uchchhwasthi ja chhe
pardushit paryawran badhun
gam hoy tyan phulwaDo hoy
e to samajya,
pan hwe jhajho nahi jirway aa phulaphjeto
rashtrapatina mogal garDanman bhale mahale aa phulo
pan aa phulo nathadwaraman to nahin ja,
gandhijiye chho mathe chaDhawyan emne
kachDi kaDho, masli kaDho
a asprishya phulone
pan phulo wagar puja kem karshun?
manorathna hinDola kem bharshun?
bhadr petdewne kem rijhawshun?
a phulona pamratthi to pulkit chhe
apnan paykhanan jewan jiwan
a to parijat chhe prithwinan,
reshamna kiDani jem
khoob jatanthi uchherwo paDshe aa phulwaDo
gamegam ne shahereshher
etle sarkar ma bapanun pharman hoy to mathabher –
phulone kani bijun kahishun,
mahek thoDi mari jawani chhe?
ane aamne phulo kahishun,
gandh kani thoDi jawani chhe?
gam hoy tyan phulwaDo to hoy
સ્રોત
- પુસ્તક : બહિષ્કૃત ફૂલો (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 2)
- સર્જક : નીરવ પટેલ
- પ્રકાશક : પોતે
- વર્ષ : 2006
- આવૃત્તિ : 2