મારી ખખડી ગયેલી ખોલીની
ભીંતે લટકે છે
મારા ભીરુ બાપે બાંધેલી,
24 અવતારોની છબિ.
એની પાછળ છૂપાયાં છે.
મચ્છરોનાં ધાડાં.
આખી રાત મારો ચલાવે છે.
ચટકા ભરીને લોહી ચૂસે છે.
24 અવતારો તાકી રહે છે,
વિસ્પૃહ થઈને.
24 અવતારો એટલે 20 + 4
અથવા 4 અને 20
બધાં મુડદાં.
એમણે મારી ગરીબીને ગૌરવાંકિત કરી પોષી છે.
ફૂટપાથની દુર્ગંધભરી વાસ લઈને
–રેડિયાનો ઘોંઘાટિયો અવાજ
–સાથે શરણાઈના સૂર
મારા કાનમાં ભોંકાય છે,
“આપણી મંજિલ સમાજવાદ”
અછૂત છું છતાંય મચ્છરો કરડે છે.
અંધારું ચામડું ઉતરડે છે.
તાકી રહેલા 24 વિચિત્ર અવતારો સામે
નિતાંત નિરાધાર છું.
હું વિદ્રોહ નહીં કરી શકું
કારણ કે પુનર્જન્મનો ભય
મને સતાવી રહ્યો છે.
mari khakhDi gayeli kholini
bhinte latke chhe
mara bhiru bape bandheli,
24 awtaroni chhabi
eni pachhal chhupayan chhe
machchhronan dhaDan
akhi raat maro chalawe chhe
chatka bharine lohi chuse chhe
24 awtaro taki rahe chhe,
wisprih thaine
24 awtaro etle 20 + 4
athwa 4 ane 20
badhan muDdan
emne mari garibine gaurwankit kari poshi chhe
phutpathni durgandhabhri was laine
–reDiyano ghonghatiyo awaj
–sathe sharnaina soor
mara kanman bhonkay chhe,
“apni manjil samajawad”
achhut chhun chhatanya machchhro karDe chhe
andharun chamaDun utarDe chhe
taki rahela 24 wichitr awtaro same
nitant niradhar chhun
hun widroh nahin kari shakun
karan ke punarjanmno bhay
mane satawi rahyo chhe
mari khakhDi gayeli kholini
bhinte latke chhe
mara bhiru bape bandheli,
24 awtaroni chhabi
eni pachhal chhupayan chhe
machchhronan dhaDan
akhi raat maro chalawe chhe
chatka bharine lohi chuse chhe
24 awtaro taki rahe chhe,
wisprih thaine
24 awtaro etle 20 + 4
athwa 4 ane 20
badhan muDdan
emne mari garibine gaurwankit kari poshi chhe
phutpathni durgandhabhri was laine
–reDiyano ghonghatiyo awaj
–sathe sharnaina soor
mara kanman bhonkay chhe,
“apni manjil samajawad”
achhut chhun chhatanya machchhro karDe chhe
andharun chamaDun utarDe chhe
taki rahela 24 wichitr awtaro same
nitant niradhar chhun
hun widroh nahin kari shakun
karan ke punarjanmno bhay
mane satawi rahyo chhe
સ્રોત
- પુસ્તક : દલિત કવિતા સંચય (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 136)
- સંપાદક : ગણપત પરમાર, મનીષી જાની
- પ્રકાશક : ગુજરાત લોકાયન વતી
- વર્ષ : 1981