
પૃથ્વી
જવાન આફ્રિકન ભેંશનું રૂપ ધરીને
પોતાનું ટીપેલા તાંબાનું બનેલું શીંગડું, સહેજે ડર્યા વિના, રમતિયાળ પણે,
હજી તો જેની પીઠ પરથી યમરાજા પૂરા ઊતર્યા એ નથી એવા માતેલા પાડાના પડખામાં અથડાવે છે.
‘નચિકેતા આવી ગયો હશે’ એવું ઝડપથી બોલતા ધર્મદેવ
પોતાના પાશને જનોઈ જેમ ખભે નાખી
મહેલનાં પગથિયાં સડસડાટ ચઢી જાય છે.
ઉપર
અંધારાના ભરપૂર શરીરની વિશ્વાસ જગાડતી ભીંસમાં
અમાસની રાત ઉત્તેજિત થઈ જાય છે ને પોતાની ફળદ્રુપ કંદરામાં
વીર્ય જેવા સફેદ ચંદ્રરસને આવકારે છે.
એનાં ભર્યાંભર્યાં સ્તનોના ગોળાવ પર પરસેવે ઊપસી આવેલા
ઝગમગતા તારાઓનાં ખારાં ખારાં ટીપાંથી
અંધકારપુરુષ પોતાના હોઠ, મૂછ અને દાઢી ભીનાં ભીનાં કરી લે છે.
પિંગળી સિંહણો, રાતી વીંછણો
અને માટીની કરાડો જેવી કાળી હાથણોનાં શરીરોની દુનિયામાં
આત્માને દુર્લભ આકારો મળે છે.
તપોભ્રષ્ટ ઋષિનું કોપેલું વીર્ય, પડિયો ભરીને પી જાય છે કલબલતી નિર્ભય પંખિણીઓ.
ભોંઠપ અનુભવતા યમરાજની ઝંખવાયેલી નજર જેના પર પડી નહિ એવો નચિકેતા
યમસદનના પહોળા પગથિયા પર બેઠો બેઠો.
માંદલી ગાયો વિશેના વિચારો છોડી દે છે
ને પોતાના મૂળ પ્રશ્નો જવાબ પામી જાય છે.
બીજું કોઈ વરદાન માગ્યા વિના
લાંબી મુસાફરીથી તરસ્યો ને રજોટાયેલો
એ રાતોરાત પોતાના ગામના કૂવાકાંઠે પાછો આવે છે
ને માટીનો નવો ઘડો લઈ ત્યાં આવનારીની
વાટ જુએ છે.
(૨૦-૩-૧૯૯૫)
prithwi
jawan aphrikan bhenshanun roop dharine
potanun tipela tambanun banelun shingaDun, saheje Darya wina, ramatiyal pane,
haji to jeni peeth parthi yamraja pura utarya e nathi ewa matela paDana paDkhaman athDawe chhe
‘nachiketa aawi gayo hashe’ ewun jhaDapthi bolta dharmdew
potana pashne janoi jem khabhe nakhi
mahelnan pagathiyan saDasDat chaDhi jay chhe
upar
andharana bharpur sharirni wishwas jagaDti bhinsman
amasni raat uttejit thai jay chhe ne potani phaladrup kandraman
wirya jewa saphed chandrarasne awkare chhe
enan bharyambharyan stnona golaw par parsewe upsi awela
jhagamagta taraonan kharan kharan tipanthi
andhkarapurush potana hoth, moochh ane daDhi bhinan bhinan kari le chhe
pingli sinhno, rati winchhno
ane matini karaDo jewi kali hathnonan sharironi duniyaman
atmane durlabh akaro male chhe
tapobhrasht rishinun kopelun wirya, paDiyo bharine pi jay chhe kalabalti nirbhay pankhinio
bhonthap anubhawta yamrajni jhankhwayeli najar jena par paDi nahi ewo nachiketa
yamasadanna pahola pagathiya par betho betho
mandli gayo wishena wicharo chhoDi de chhe
ne potana mool prashno jawab pami jay chhe
bijun koi wardan magya wina
lambi musaphrithi tarasyo ne rajotayelo
e ratorat potana gamna kuwakanthe pachho aawe chhe
ne matino nawo ghaDo lai tyan awnarini
wat jue chhe
(20 3 1995)
prithwi
jawan aphrikan bhenshanun roop dharine
potanun tipela tambanun banelun shingaDun, saheje Darya wina, ramatiyal pane,
haji to jeni peeth parthi yamraja pura utarya e nathi ewa matela paDana paDkhaman athDawe chhe
‘nachiketa aawi gayo hashe’ ewun jhaDapthi bolta dharmdew
potana pashne janoi jem khabhe nakhi
mahelnan pagathiyan saDasDat chaDhi jay chhe
upar
andharana bharpur sharirni wishwas jagaDti bhinsman
amasni raat uttejit thai jay chhe ne potani phaladrup kandraman
wirya jewa saphed chandrarasne awkare chhe
enan bharyambharyan stnona golaw par parsewe upsi awela
jhagamagta taraonan kharan kharan tipanthi
andhkarapurush potana hoth, moochh ane daDhi bhinan bhinan kari le chhe
pingli sinhno, rati winchhno
ane matini karaDo jewi kali hathnonan sharironi duniyaman
atmane durlabh akaro male chhe
tapobhrasht rishinun kopelun wirya, paDiyo bharine pi jay chhe kalabalti nirbhay pankhinio
bhonthap anubhawta yamrajni jhankhwayeli najar jena par paDi nahi ewo nachiketa
yamasadanna pahola pagathiya par betho betho
mandli gayo wishena wicharo chhoDi de chhe
ne potana mool prashno jawab pami jay chhe
bijun koi wardan magya wina
lambi musaphrithi tarasyo ne rajotayelo
e ratorat potana gamna kuwakanthe pachho aawe chhe
ne matino nawo ghaDo lai tyan awnarini
wat jue chhe
(20 3 1995)



સ્રોત
- પુસ્તક : વખાર (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 57)
- સર્જક : સિતાંશુ યશશ્ચન્દ્ર
- પ્રકાશક : આર. આર. શેઠની કંપની
- વર્ષ : 2009