હું
આ નગરમાં ભૂલો પડેલો જણ છું.
કાચની બારીમાંથી
રોજ સાંજે વીખરાઈ પડતું ધણ છું.
આ અગાસીઓને દસ દસ વર્ષથી
ધોતો આવ્યો છું.
વેલકૂંડાં ગોઠવી ગોઠવીને મેં
આંખો લીલી રાખી છે.
મને શું ખબર કે
હું અહીં સુગરીના માળામાં
સાઈઠ વૉલ્ટનો બલ્બ મૂકીશ ને ત્યાં
બધાં જનાવરોની પાંખો ફાટી જશે?
સડકો અહીં આખી રાત જાગે છે.
અમારે નાવું નગરમાં
ને નાચવું નવેરામાં
તે તો કેમ બનવાનું છે?
મહી નદી!
મારા સામુ જોઈશ નહીં
હું હવે અનાવૃત્ત થઈ શકું તેમ નથી.
ઈન્જેક્શન લઈ લઈને
મેં તારું પાણી બદલી નાખ્યું છે.
વગડાનાં વૃક્ષો!
ખાતરી ન થતી હોય તો
આ કાંડું હાથમાં ઝાલી તપાસી લો
મારી નાડીઓમાં ટેબલનો ઉછેર
હવે તળિયું બાંધી રહ્યો છે.
હું કાલે ઊઠીને
ટાઈલ્સ જેવું ઓળખાવા લાગું તો
તમે જોજો આધાંપાછાં થઈ જતાં!
તમારી પરકમ્મા કરતાં કેટલાંક પગલાં
હું ત્યાં જ ભૂલી આવ્યો છું.
મારો આ ભોંયબદલો
નહીં સાંખી લે એ!
આણ મૂકીને આંતરી લેજો બધું.
અહીં મારા પગ ધૂળ વિનાના,
ચોખ્ખા રહે છે.
એને સ્વચ્છ, સુધડ એવાં વિશેષણ આપું
તોપણ ચાલે!
અંગૂઠે આંખ માંડું
ને આખું ભાઠું પી શકું
એવું એકે અનુસંધાન મળતું નથી મને.
મારી આંખમાં ઊડાઊંડ કરતા,
થોરિયાનાં પાનમાં તરતા,
દૂધે ધોયેલા માર
ક્યાં ગયા, હેં?
- ક્યાં ગયા?
hun
a nagarman bhulo paDelo jan chhun
kachni barimanthi
roj sanje wikhrai paDatun dhan chhun
a agasione das das warshthi
dhoto aawyo chhun
welkunDan gothwi gothwine mein
ankho lili rakhi chhe
mane shun khabar ke
hun ahin sugrina malaman
saith waultno balb mukish ne tyan
badhan janawroni pankho phati jashe?
saDko ahin aakhi raat jage chhe
amare nawun nagarman
ne nachawun naweraman
te to kem banwanun chhe?
mahi nadi!
mara samu joish nahin
hun hwe anawritt thai shakun tem nathi
injekshan lai laine
mein tarun pani badli nakhyun chhe
wagDanan wriksho!
khatri na thati hoy to
a kanDun hathman jhali tapasi lo
mari naDioman tebalno uchher
hwe taliyun bandhi rahyo chhe
hun kale uthine
tails jewun olkhawa lagun to
tame jojo adhampachhan thai jatan!
tamari parkamma kartan ketlank paglan
hun tyan ja bhuli aawyo chhun
maro aa bhonyabadlo
nahin sankhi le e!
an mukine antri lejo badhun
ahin mara pag dhool winana,
chokhkha rahe chhe
ene swachchh, sudhaD ewan wisheshan apun
topan chale!
anguthe aankh manDun
ne akhun bhathun pi shakun
ewun eke anusandhan malatun nathi mane
mari ankhman uDaunD karta,
thoriyanan panman tarta,
dudhe dhoyela mar
kyan gaya, hen?
kyan gaya?
hun
a nagarman bhulo paDelo jan chhun
kachni barimanthi
roj sanje wikhrai paDatun dhan chhun
a agasione das das warshthi
dhoto aawyo chhun
welkunDan gothwi gothwine mein
ankho lili rakhi chhe
mane shun khabar ke
hun ahin sugrina malaman
saith waultno balb mukish ne tyan
badhan janawroni pankho phati jashe?
saDko ahin aakhi raat jage chhe
amare nawun nagarman
ne nachawun naweraman
te to kem banwanun chhe?
mahi nadi!
mara samu joish nahin
hun hwe anawritt thai shakun tem nathi
injekshan lai laine
mein tarun pani badli nakhyun chhe
wagDanan wriksho!
khatri na thati hoy to
a kanDun hathman jhali tapasi lo
mari naDioman tebalno uchher
hwe taliyun bandhi rahyo chhe
hun kale uthine
tails jewun olkhawa lagun to
tame jojo adhampachhan thai jatan!
tamari parkamma kartan ketlank paglan
hun tyan ja bhuli aawyo chhun
maro aa bhonyabadlo
nahin sankhi le e!
an mukine antri lejo badhun
ahin mara pag dhool winana,
chokhkha rahe chhe
ene swachchh, sudhaD ewan wisheshan apun
topan chale!
anguthe aankh manDun
ne akhun bhathun pi shakun
ewun eke anusandhan malatun nathi mane
mari ankhman uDaunD karta,
thoriyanan panman tarta,
dudhe dhoyela mar
kyan gaya, hen?
kyan gaya?
સ્રોત
- પુસ્તક : ભોંયબદલો (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 5)
- સર્જક : દલપત પઢિયાર
- પ્રકાશક : નક્ષત્ર ટ્રસ્ટ
- વર્ષ : 1982