રેખ્તા ગુજરાતી ઉત્સવ - 5 જાન્યુઆરી: વડોદરા | 11 જાન્યુઆરી: મુંબઈ | 19 જાન્યુઆરી: ભાવનગર - ફ્રી રજિસ્ટ્રેશન કરો
રજિસ્ટ્રેશન કરોપ્રદક્ષિણા ફરતી પૃથ્વીની ઠેબે ચઢીને
હું સહેજ હડસેલાઈ ગયો,
હડસેલાતાં મારામાંથી હું છલકાઈ ગયો.
બહાર રેલાઈ ગયો.
તે ક્ષણથી હું ફેલાતો રહ્યો છું મારી બહાર,
ઓસરતો રહ્યો છું નક્ષત્રીય અવકાશમાં,
કોઈ વાર અથડાઈ ગયો છું
ઈશ્વર સાથે
ને સાંભળ્યો છે ઈશ્વરને રણકી ઊઠતો.
તો કોઈ વાર આતપ્ત ગ્રીષ્મના ભારથી ચંપાઈને
ઊંડે ઊંડે ઊતરી ગયો છું
વૃક્ષનાં મૂળની જેમ.
કોઈ વાર વટવાગળની પાંખોમાંના
અન્ધકારની જેમ
આન્દોલિત થયો છું.
કોઈ વાર આકાશના ગર્ભમાં રહેતા
પવનનો જોડિયો સહોદર
થઈને રહ્યો છું.
પૃથ્વીનાં પોપચાં વચ્ચેની નિદ્રાનાં જળને
મેં ક્યારેક ડખોળ્યાં છે.
મારી સાથે સધાયેલી આ મારી દૂરતાના તન્તુને
હું ઊર્ણનાભની જેમ લંબાવ્યે જ જાઉં છું.
સૂકી ડાળોનાં ઝાંખરાં વચ્ચે
ફસાઈ ગયેલા પંખીની જેમ
મારું હૃદય તરફડ્યા કરે છે.
જે શબ્દો મારી નજીક વસતા હતા
તે હવે
યાયાવર પંખીની જેમ
દૂર દૂરના અજાણ્યા પ્રદેશમાં ઊડી ગયા છે.
કોઈ વાર લાગે છે કે
પુષ્પમાં પોઢેલી પરાગના જેવો હું
સાવ હળવો થઈ ગયો છું.
તો કોઈ વાર
ધાતુવતી ધરતીની જેમ હું સ્ફીત થઈ જાઉં છું.
માંડ માંડ મારી સમતુલા જાળવી રાખું છું.
કોઈ વાર વણશોધાયેલા પૃથ્વીના કોઈ ખણ્ડના અરણ્યની
નામહીન પશુપંખીની સૃષ્ટિ જેવો
હું મારામાં જ છદ્મવેશે લપાઈને રહું છું.
હું તો માનતો હતો કે આ મારી નવી રિક્તતા
મને રુચી જશે
પણ મારા ઠાલા થયેલા અવકાશમાં
કંઈ કેટલું ય અજાણ્યું વસવા આવી ચઢે છે.
કોઈક વાર એ હોય છે માત્ર ફૂલની ખરેલી પાંખડી જેવું,
તૂટેલા દાંત જેવું,
પણ મને પરિચિત પૃથ્વીનું ગુરુત્વાકર્ષણ
એ સહુમાં હોતું નથી,
આથી એ બધું મારામાં અવિરત
ચકરાયા કરે છે, ચકરાયા કરે છે.
જેને પાષાણ ગણીને પાષાણવત્ બોલવા જાઉં છું
તે ઉત્તર આપે છે તારાની ભાષામાં.
જેને આંખ માનીને એમાં દૃશ્યની જેમ સમાઈ જવા જાઉં છું
તે તો નીકળે છે કોઈ રાક્ષસી પંખીની પહોળી થયેલી ચાંચ.
મને લાગે છે કે રહ્યાસહ્યા મારે
મારામાંથી પૂરેપૂરા ભાગી છૂટવું જોઈએ.
પણ આ બરડ સમયના પડમાં
છિદ્ર પાડવું શી રીતે?
જાણે સાથે મળીને કાવતરું કરતો હોય તેમ
પવન આખી રાત મારી સાથે ગુસપુસ કરે છે,
પણ જ્યાં એની સાથે નાસી જવા કરું છું
ત્યાં એ કોઈ લંગડાની જેમ
મારે ખભે એનો ભાર મૂકી દે છે!
મને તો એમ કે મૌનમાં થઈને મૌનમાં
સહેલાઈથી સરકી જવાશે,
પણ મારા સહેજ સરખા સ્પર્શથી
એમાં બુદબુદો ઘૂઘવી ઊઠે છે !
ઇંટ, લાકડું, લોખંડ અને કાચમાં પુરાઈને રહેતો હતો
ત્યારે એ વધારે સહેલું હતું.
બારી હતી, બારણાં હતાં.
જેટલો ઘરમાં હતો, તેટલો બહાર હતો.
હવે હું વસતો નથી, મારામાં કશુંક વસે છે.
તેથી જ તો
પથ્થર નીચેની થોડી ભીનાશમાં રહેલા
જન્તુની મને અદેખાઈ થાય છે.
પણ મારી તો દશા જ જુદી છે,
મારું પગલું ચરણ વિનાનું ઠાલું છે.
એ પગલું આગળ વધે
તો ય હું તો ત્યાં ને ત્યાં!
જેને આંગળીને ટેરવે ભાંગ્યું હતું
તે એક ટીપું
હવે બ્રહ્માણ્ડ બનીને મારા પર
તોળાઈ રહે છે.
અન્યમનસ્ક બનીને પાંખડીને મસળેલી
તે આદિમ અરણ્ય થઈને મારામાં છવાઈ જાય છે.
રમતમાં ટાંકણીથી કાગળમાં કાણું પાડું છું
તો એકાએક એમાંથી ગ્રહનક્ષત્રહીન
સાત સાત આકાશ ધો ધો વહી જાય છે!
મારો હાથ મારા મુખ પર ફરે છે તો
રખેને એ મારો ચહેરો બદલી નાખે
એ બીકે હું છળી મરું છું.
આ મારું પરિચિત જળ
હવે અગ્નિ બનવાનું નાટક માંડી બેઠું છે.
કોઈ વસન્તઘેલું પ્રેમીજન
મને ઉઘાન માનવાની ભૂલ કરી બેસીને પસ્તાય છે.
પણ મને તો મારું એકાકીપણું
નામને ચોટેલા વિશેષણની જેમ
બાઝી રહ્યું છે.
આ દરમિયાન રાત્રિના અન્ધકારનાં લણ્યા વગરનાં ખેતરો
વિસ્તર્યે જ જાય છે;
મારી આંખોમાં મરણ એના પડછાયાનું
માપ કાઢી રહ્યું છે;
હોવું ન-હોવુંના તાણાવાણામાં હું કશી ભાત ઉપસાવ્યા વિના
ગૂંચવાતો જાઉં છું.
એક સૂર્યની ચાવીથી બીજા સૂર્યનું તાળું
ખોલતો રહું છું.
વણઉકેલાયેલી લિપિના જેવો હું પોતે
મારા પર જ અંકાઈ ગયો છું.
ને છતાં
હવામાં સહેજ આન્દોલન થાય છે
કે તરત જ મારા હોઠ એને શબ્દરૂપે સારવી લેવા
તલસે છે;
પવન સાથેના ગુહ્ય સમ્બન્ધની વાત
હજી જળને મુખે સાંભળવી ગમે છે;
સમયના ઝીણા ટુકડા કરી કરીને ફેંકતા
ઘડિયાળને હજી હું મુગ્ધ બનીને જોયા કરું છું.
ફુગાયેલી રોટલીના પડ જેવી
આ વાસ્તવિકતાની હજી હું કવિતા રચ્યા કરું છું.
મારી હથેળીના ખાડામાં
હજી હું પ્રલયના જળને સંઘર્યા કરું છું.
ગુણાકાર ભાગાકાર કરતી મારી આંગળીઓને
હજી હું શૂન્યનો મહિમા સમજાવ્યા કરું છું.
ચીરાયેલા સઢ જેવા મારા શ્વાસને આધારે
હજી હું સાગર ઓળંગી જવાની હામ ભીડી રહ્યો છું.
એમ નથી કે ભૂલો મને નથી સમજાઈ
જેને હું મારો મહિમા સમજ્યો
તે તો
સૂર્યનું મારી સાથેનું હઠીલાપણું હતું.
જેને હું મારા શબ્દો સમજ્યો તે તો
નિર્જનતા સાથે અથડાતા અન્ધકારની છાલક હતી;
જેને હું મારો શ્વાસ સમજ્યો તે તો
ઈશ્વરના નામે વહેતી મૂકેલી અફવા હતી.
જેને હું મારો સ્પર્શ સમજ્યો તે તો
પવનની નરી અવળચંડાઈ હતી
અને છતાં
મારા જ ભારથી બેવડ વળી ગયેલા
મારા નામ સાથે
હું જીવતો રહ્યો છું.
કોઈ અપરાધી દેવાદારની જેમ
શા માટે હું આ બધો હિસાબ આપવા બેઠો છું?
પાનખરની વાસથી શ્વાસ રૂંધાઈ ગયો છે.
લોહીમાં બોડાં ઝાડના પડછાયા નાચે છે.
આંખ દરેક ખરતા પાંદડા સાથે ખર્યા કરે છે.
છતાં મારું મીંઢું હૃદય
મારાથી સંતાઈને એક ખૂણે
વસન્તની બારાખડી ઘૂંટવા બેસી ગયું છે.
મોડું મોડું પણ હવામાં એક આશ્વાસન છે :
હજી કદાચ જીવી જવાયું હોત!
ગોકળગાય જેમ ચાલતી ચાલતી
પાછળ રૂપેરી રેખા આંકતી જાય
તેમ મારી પાછળ પાછળ રૂપેરી પ્રશ્ન અંકાતો આવે છે,
કોઈ એને ઉકેલવાને ફિલસૂફીનાં થોથાંમાં દટાય
તો એ મારો વાંક?
મારી બે આંખોનાં બારણાં ઠેલીને
મને શોધતાં કોઈ ભૂલું પડે
તો એ મારો વાંક?
સમ્ભવ છે કે હજી મારામાંથી
એકાદ વૃક્ષ મહોરી ઊઠે,
એના પર એક નવું જ આકાશ
છવાઈ જાય,
અને કોઈ ફૂટતા પ્રભાતે
કોઈ નવું જ પંખી એની ડાળે ટહુકી જાય.
એથી જ તો હજી હું મારાથી
બહુ દૂર નીકળી ગયો નથી;
સાચું કહું તો પૃથ્વીનો બીજો હડદોલો
મને પાછો મારામાં પૂરેપૂરો હડસેલી દે
એવી આશા મેં છોડી નથી.
પણ એ વૃક્ષને ઊગવા માટે,
એ આકાશને વ્યાપવા માટે,
એ ટહુકાને ઝીલવા માટે,
થોડા વધુ રિક્ત તો થવું જ પડશે.
આથી જ તો મને છે રિક્તની આસક્તિ.
રિક્ત પારદર્શક
એને નવી નવી આંખો ખૂલે,
એથી જ તો આકાશમાં મૂળ નાખે
એવા જ વૃક્ષની મને માયા.
કોઈ વાર મારા શબ્દો પાછા આવશે,
કદાચ હું પોતે એમને એકદમ ઓળખી ન શકું.
અન્યમનસ્ક ભાવે એ કૂંપળોને હું તોડી પણ નાખું.
પણ એથી જે કસક થશે
એથી જે નિઃશ્વાસ સ્ફુરશે
તેના સ્પર્શને મારા હોઠ ઓળખી લેશે.
પછી શબ્દે શબ્દે વિશ્વ સારવીશ,
છોને ઈશ્વર મારી સામે હોડ બકે.
પણ એ ય સમ્ભવ છે કે શબ્દો મને શોધતા આવે
ને હું ન હોઉ.
કદાચ ઘરનાં બારીબારણાં મરી ગયાં હોય,
કદાચ તાળું ખોલતાં મારા હાથે મને દગો દીધો હોય,
કદાચ મારી ગેરહાજરીએ જ મારા ઘરમાં
કુટુમ્બકબીલો વિસ્તાર્યો હોય.
તો સમ્ભવ છે કે હું એ સરનામે નહિ મળું.
prdakshina pharti prithwini thebe chaDhine
hun sahej haDselai gayo,
haDselatan maramanthi hun chhalkai gayo
bahar relai gayo
te kshanthi hun phelato rahyo chhun mari bahar,
osarto rahyo chhun nakshatriy awkashman,
koi war athDai gayo chhun
ishwar sathe
ne sambhalyo chhe ishwarne ranki uthto
to koi war atapt grishmna bharthi champaine
unDe unDe utri gayo chhun
wrikshnan mulni jem
koi war watwagalni pankhomanna
andhkarni jem
andolit thayo chhun
koi war akashna garbhman raheta
pawanno joDiyo sahodar
thaine rahyo chhun
prithwinan popchan wachcheni nidranan jalne
mein kyarek Dakholyan chhe
mari sathe sadhayeli aa mari durtana tantune
hun urnnabhni jem lambawye ja jaun chhun
suki Dalonan jhankhran wachche
phasai gayela pankhini jem
marun hriday tarphaDya kare chhe
je shabdo mari najik wasta hata
te hwe
yayawar pankhini jem
door durna ajanya prdeshman uDi gaya chhe
koi war lage chhe ke
pushpman poDheli paragana jewo hun
saw halwo thai gayo chhun
to koi war
dhatuwti dhartini jem hun spheet thai jaun chhun
manD manD mari samatula jalwi rakhun chhun
koi war wanshodhayela prithwina koi khanDna aranyni
namahin pashupankhini srishti jewo
hun maraman ja chhadmweshe lapaine rahun chhun
hun to manto hato ke aa mari nawi riktata
mane ruchi jashe
pan mara thala thayela awkashman
kani ketalun ya ajanyun waswa aawi chaDhe chhe
koik war e hoy chhe matr phulni khareli pankhDi jewun,
tutela dant jewun,
pan mane parichit prithwinun gurutwakarshan
e sahuman hotun nathi,
athi e badhun maraman awirat
chakraya kare chhe, chakraya kare chhe
jene pashan ganine pashanwat bolwa jaun chhun
te uttar aape chhe tarani bhashaman
jene aankh manine eman drishyni jem samai jawa jaun chhun
te to nikle chhe koi rakshsi pankhini paholi thayeli chanch
mane lage chhe ke rahyasahya mare
maramanthi purepura bhagi chhutawun joie
pan aa baraD samayna paDman
chhidr paDawun shi rite?
jane sathe maline kawatarun karto hoy tem
pawan aakhi raat mari sathe guspus kare chhe,
pan jyan eni sathe nasi jawa karun chhun
tyan e koi langDani jem
mare khabhe eno bhaar muki de chhe!
mane to em ke maunman thaine maunman
sahelaithi sarki jawashe,
pan mara sahej sarkha sparshthi
eman budabudo ghughwi uthe chhe !
int, lakaDun, lokhanD ane kachman puraine raheto hato
tyare e wadhare sahelun hatun
bari hati, barnan hatan
jetlo gharman hato, tetlo bahar hato
hwe hun wasto nathi, maraman kashunk wase chhe
tethi ja to
paththar nicheni thoDi bhinashman rahela
jantuni mane adekhai thay chhe
pan mari to dasha ja judi chhe,
marun pagalun charan winanun thalun chhe
e pagalun aagal wadhe
to ya hun to tyan ne tyan!
jene angline terwe bhangyun hatun
te ek tipun
hwe brahmanD banine mara par
tolai rahe chhe
anyamnask banine pankhDine masleli
te aadim aranya thaine maraman chhawai jay chhe
ramatman tanknithi kagalman kanun paDun chhun
to ekayek emanthi grahnakshatrhin
sat sat akash dho dho wahi jay chhe!
maro hath mara mukh par phare chhe to
rakhene e maro chahero badli nakhe
e bike hun chhali marun chhun
a marun parichit jal
hwe agni banwanun natk manDi bethun chhe
koi wasantghelun premijan
mane ughan manwani bhool kari besine pastay chhe
pan mane to marun ekakipanun
namne chotela wisheshanni jem
bajhi rahyun chhe
a darmiyan ratrina andhkarnan lanya wagarnan khetro
wistarye ja jay chhe;
mari ankhoman maran ena paDchhayanun
map kaDhi rahyun chhe;
howun na howunna tanawanaman hun kashi bhat upsawya wina
gunchwato jaun chhun
ek suryni chawithi bija suryanun talun
kholto rahun chhun
wanaukelayeli lipina jewo hun pote
mara par ja ankai gayo chhun
ne chhatan
hawaman sahej andolan thay chhe
ke tarat ja mara hoth ene shabdrupe sarwi lewa
talse chhe;
pawan sathena guhya sambandhni wat
haji jalne mukhe sambhalwi game chhe;
samayna jhina tukDa kari karine phenkta
ghaDiyalne haji hun mugdh banine joya karun chhun
phugayeli rotlina paD jewi
a wastawiktani haji hun kawita rachya karun chhun
mari hathelina khaDaman
haji hun pralayna jalne sangharya karun chhun
gunakar bhagakar karti mari anglione
haji hun shunyno mahima samjawya karun chhun
chirayela saDh jewa mara shwasne adhare
haji hun sagar olangi jawani ham bhiDi rahyo chhun
em nathi ke bhulo mane nathi samjai
jene hun maro mahima samajyo
te to
suryanun mari sathenun hathilapanun hatun
jene hun mara shabdo samajyo te to
nirjanta sathe athData andhkarni chhalak hati;
jene hun maro shwas samajyo te to
ishwarna name waheti mukeli aphwa hati
jene hun maro sparsh samajyo te to
pawanni nari awalchanDai hati
ane chhatan
mara ja bharthi bewaD wali gayela
mara nam sathe
hun jiwto rahyo chhun
koi apradhi dewadarni jem
sha mate hun aa badho hisab aapwa betho chhun?
panakharni wasthi shwas rundhai gayo chhe
lohiman boDan jhaDna paDchhaya nache chhe
ankh darek kharta pandDa sathe kharya kare chhe
chhatan marun minDhun hriday
marathi santaine ek khune
wasantni barakhDi ghuntwa besi gayun chhe
moDun moDun pan hawaman ek ashwasan chhe ha
haji kadach jiwi jawayun hot!
gokalgay jem chalti chalti
pachhal ruperi rekha ankti jay
tem mari pachhal pachhal ruperi parashn ankato aawe chhe,
koi ene ukelwane philsuphinan thothanman datay
to e maro wank?
mari be ankhonan barnan theline
mane shodhtan koi bhulun paDe
to e maro wank?
sambhaw chhe ke haji maramanthi
ekad wriksh mahori uthe,
ena par ek nawun ja akash
chhawai jay,
ane koi phutta prbhate
koi nawun ja pankhi eni Dale tahuki jay
ethi ja to haji hun marathi
bahu door nikli gayo nathi;
sachun kahun to prithwino bijo haDdolo
mane pachho maraman purepuro haDseli de
ewi aasha mein chhoDi nathi
pan e wrikshne ugwa mate,
e akashne wyapwa mate,
e tahukane jhilwa mate,
thoDa wadhu rikt to thawun ja paDshe
athi ja to mane chhe riktni asakti
rikt paradarshak
ene nawi nawi ankho khule,
ethi ja to akashman mool nakhe
ewa ja wrikshni mane maya
koi war mara shabdo pachha awshe,
kadach hun pote emne ekdam olkhi na shakun
anyamnask bhawe e kumplone hun toDi pan nakhun
pan ethi je kasak thashe
ethi je nishwas sphurshe
tena sparshne mara hoth olkhi leshe
pachhi shabde shabde wishw sarwish,
chhone ishwar mari same hoD bake
pan e ya sambhaw chhe ke shabdo mane shodhta aawe
ne hun na hou
kadach gharnan baribarnan mari gayan hoy,
kadach talun kholtan mara hathe mane dago didho hoy,
kadach mari gerhajriye ja mara gharman
kutumbakbilo wistaryo hoy
to sambhaw chhe ke hun e sarname nahi malun
prdakshina pharti prithwini thebe chaDhine
hun sahej haDselai gayo,
haDselatan maramanthi hun chhalkai gayo
bahar relai gayo
te kshanthi hun phelato rahyo chhun mari bahar,
osarto rahyo chhun nakshatriy awkashman,
koi war athDai gayo chhun
ishwar sathe
ne sambhalyo chhe ishwarne ranki uthto
to koi war atapt grishmna bharthi champaine
unDe unDe utri gayo chhun
wrikshnan mulni jem
koi war watwagalni pankhomanna
andhkarni jem
andolit thayo chhun
koi war akashna garbhman raheta
pawanno joDiyo sahodar
thaine rahyo chhun
prithwinan popchan wachcheni nidranan jalne
mein kyarek Dakholyan chhe
mari sathe sadhayeli aa mari durtana tantune
hun urnnabhni jem lambawye ja jaun chhun
suki Dalonan jhankhran wachche
phasai gayela pankhini jem
marun hriday tarphaDya kare chhe
je shabdo mari najik wasta hata
te hwe
yayawar pankhini jem
door durna ajanya prdeshman uDi gaya chhe
koi war lage chhe ke
pushpman poDheli paragana jewo hun
saw halwo thai gayo chhun
to koi war
dhatuwti dhartini jem hun spheet thai jaun chhun
manD manD mari samatula jalwi rakhun chhun
koi war wanshodhayela prithwina koi khanDna aranyni
namahin pashupankhini srishti jewo
hun maraman ja chhadmweshe lapaine rahun chhun
hun to manto hato ke aa mari nawi riktata
mane ruchi jashe
pan mara thala thayela awkashman
kani ketalun ya ajanyun waswa aawi chaDhe chhe
koik war e hoy chhe matr phulni khareli pankhDi jewun,
tutela dant jewun,
pan mane parichit prithwinun gurutwakarshan
e sahuman hotun nathi,
athi e badhun maraman awirat
chakraya kare chhe, chakraya kare chhe
jene pashan ganine pashanwat bolwa jaun chhun
te uttar aape chhe tarani bhashaman
jene aankh manine eman drishyni jem samai jawa jaun chhun
te to nikle chhe koi rakshsi pankhini paholi thayeli chanch
mane lage chhe ke rahyasahya mare
maramanthi purepura bhagi chhutawun joie
pan aa baraD samayna paDman
chhidr paDawun shi rite?
jane sathe maline kawatarun karto hoy tem
pawan aakhi raat mari sathe guspus kare chhe,
pan jyan eni sathe nasi jawa karun chhun
tyan e koi langDani jem
mare khabhe eno bhaar muki de chhe!
mane to em ke maunman thaine maunman
sahelaithi sarki jawashe,
pan mara sahej sarkha sparshthi
eman budabudo ghughwi uthe chhe !
int, lakaDun, lokhanD ane kachman puraine raheto hato
tyare e wadhare sahelun hatun
bari hati, barnan hatan
jetlo gharman hato, tetlo bahar hato
hwe hun wasto nathi, maraman kashunk wase chhe
tethi ja to
paththar nicheni thoDi bhinashman rahela
jantuni mane adekhai thay chhe
pan mari to dasha ja judi chhe,
marun pagalun charan winanun thalun chhe
e pagalun aagal wadhe
to ya hun to tyan ne tyan!
jene angline terwe bhangyun hatun
te ek tipun
hwe brahmanD banine mara par
tolai rahe chhe
anyamnask banine pankhDine masleli
te aadim aranya thaine maraman chhawai jay chhe
ramatman tanknithi kagalman kanun paDun chhun
to ekayek emanthi grahnakshatrhin
sat sat akash dho dho wahi jay chhe!
maro hath mara mukh par phare chhe to
rakhene e maro chahero badli nakhe
e bike hun chhali marun chhun
a marun parichit jal
hwe agni banwanun natk manDi bethun chhe
koi wasantghelun premijan
mane ughan manwani bhool kari besine pastay chhe
pan mane to marun ekakipanun
namne chotela wisheshanni jem
bajhi rahyun chhe
a darmiyan ratrina andhkarnan lanya wagarnan khetro
wistarye ja jay chhe;
mari ankhoman maran ena paDchhayanun
map kaDhi rahyun chhe;
howun na howunna tanawanaman hun kashi bhat upsawya wina
gunchwato jaun chhun
ek suryni chawithi bija suryanun talun
kholto rahun chhun
wanaukelayeli lipina jewo hun pote
mara par ja ankai gayo chhun
ne chhatan
hawaman sahej andolan thay chhe
ke tarat ja mara hoth ene shabdrupe sarwi lewa
talse chhe;
pawan sathena guhya sambandhni wat
haji jalne mukhe sambhalwi game chhe;
samayna jhina tukDa kari karine phenkta
ghaDiyalne haji hun mugdh banine joya karun chhun
phugayeli rotlina paD jewi
a wastawiktani haji hun kawita rachya karun chhun
mari hathelina khaDaman
haji hun pralayna jalne sangharya karun chhun
gunakar bhagakar karti mari anglione
haji hun shunyno mahima samjawya karun chhun
chirayela saDh jewa mara shwasne adhare
haji hun sagar olangi jawani ham bhiDi rahyo chhun
em nathi ke bhulo mane nathi samjai
jene hun maro mahima samajyo
te to
suryanun mari sathenun hathilapanun hatun
jene hun mara shabdo samajyo te to
nirjanta sathe athData andhkarni chhalak hati;
jene hun maro shwas samajyo te to
ishwarna name waheti mukeli aphwa hati
jene hun maro sparsh samajyo te to
pawanni nari awalchanDai hati
ane chhatan
mara ja bharthi bewaD wali gayela
mara nam sathe
hun jiwto rahyo chhun
koi apradhi dewadarni jem
sha mate hun aa badho hisab aapwa betho chhun?
panakharni wasthi shwas rundhai gayo chhe
lohiman boDan jhaDna paDchhaya nache chhe
ankh darek kharta pandDa sathe kharya kare chhe
chhatan marun minDhun hriday
marathi santaine ek khune
wasantni barakhDi ghuntwa besi gayun chhe
moDun moDun pan hawaman ek ashwasan chhe ha
haji kadach jiwi jawayun hot!
gokalgay jem chalti chalti
pachhal ruperi rekha ankti jay
tem mari pachhal pachhal ruperi parashn ankato aawe chhe,
koi ene ukelwane philsuphinan thothanman datay
to e maro wank?
mari be ankhonan barnan theline
mane shodhtan koi bhulun paDe
to e maro wank?
sambhaw chhe ke haji maramanthi
ekad wriksh mahori uthe,
ena par ek nawun ja akash
chhawai jay,
ane koi phutta prbhate
koi nawun ja pankhi eni Dale tahuki jay
ethi ja to haji hun marathi
bahu door nikli gayo nathi;
sachun kahun to prithwino bijo haDdolo
mane pachho maraman purepuro haDseli de
ewi aasha mein chhoDi nathi
pan e wrikshne ugwa mate,
e akashne wyapwa mate,
e tahukane jhilwa mate,
thoDa wadhu rikt to thawun ja paDshe
athi ja to mane chhe riktni asakti
rikt paradarshak
ene nawi nawi ankho khule,
ethi ja to akashman mool nakhe
ewa ja wrikshni mane maya
koi war mara shabdo pachha awshe,
kadach hun pote emne ekdam olkhi na shakun
anyamnask bhawe e kumplone hun toDi pan nakhun
pan ethi je kasak thashe
ethi je nishwas sphurshe
tena sparshne mara hoth olkhi leshe
pachhi shabde shabde wishw sarwish,
chhone ishwar mari same hoD bake
pan e ya sambhaw chhe ke shabdo mane shodhta aawe
ne hun na hou
kadach gharnan baribarnan mari gayan hoy,
kadach talun kholtan mara hathe mane dago didho hoy,
kadach mari gerhajriye ja mara gharman
kutumbakbilo wistaryo hoy
to sambhaw chhe ke hun e sarname nahi malun
સ્રોત
- પુસ્તક : સુરેશ જોષીનું સાહિત્યવિશ્વઃ 4 (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 86)
- સંપાદક : શિરીષ પંચાલ
- પ્રકાશક : ગુજરાત સાહિત્ય અકાદમી