શિશુભાવે
બેઠો છે એ ચરણોમાં
આંખો અપલક મંડાઈ છે
વડીલના હાથમાં રહેલ કાગળ પર
કાગળમાં તરફડતા
પોતાના અક્ષર પર.
અંતે
ભારે નંબરના ચશ્માના કાચ પાછળથી
એમની આંખો ખૂલી
શિશુને આશા બંધાણી
એમના હોઠ ફફડ્યા
શિશુએ કાન માંડ્યા
“આ કવિતા નથી જ.”
લગભગ
Death warrant પર સહી કરી
કલમની ટાંક તોડતા
ન્યાયાધીશ જ જાણે.
ને
શિશુ કવિ મૂંઝાતો ઊઠ્યો.
નીકળ્યો એ તો
કવિતા પદારથની શોધમાં
Sorry
ઓળખમાં.
અને
એની ભૂલ જ એને લઈ ગઈ
એ બ્રહ્મજ્ઞાન સુધી
કે
કવિતા એટલે શું
એ હજી સુધી કોઈને લાધ્યું નથી.
કવિતાની વ્યાખ્યા કરતાં વાક્યો
અરસ પરસ એકમેકને
ઊભા છેદે છે.
અને
એમાં અટવાતા
અનેક કવિજનની કલમે
લખાતા ભૂંસાતા
ડૂચો વળી આમતેમ ઊડે છે
શબ્દ,
અને એના ઘોંઘાટથી ગાઉ દૂર,
કોઈના હૈયેથી હોઠે આવી
કોઈ પંક્તિ હસે છે.
કવિતાની વ્યાખ્યાઓથી અજાણ એ
અબૂધ અજ્ઞાન
ગાય છે એનાં હૈયે ઊઠે તે ને તેમ.
એના શબ્દો છે એનાં પરમાણ.
યુનિવર્સીટીના ટાવરની ઘડિયાળના કાંટે લટકે છે કવિતા?
ચાર રસ્તે ચગદાય તે કવિતા?
પાન સાથે ગાળ જેમ થૂંકાય તે કવિતા?
હવ્વડ કૂવામાં પડઘાય એ કવિતા?
ભૂખ્યાને ચાંદમાં દેખાતો રોટલીનો ટૂકડો છે કવિતા?
પરુ નીકળતું ગૂમડૂં છે કવિતા?
લીલાશ, ભીનાશ, ઝાકળ, ગુલાબ, કામિની કોકિલા કેલિ કૂજન છે કવિતા?
બુલબુલ, સૈયાદ, જામ, સાકી, ફના, ખંજર છે કવિતા?
વીજળીનો ચમકારો ન થાય તો
ન પરોવાય કવિતા?
આ
આ नेति नेतिનો ઉચ્ચાર ક્યાંથી સંભળાયો?
આ તો પેલી વારતા જેવું થયું, ભૈ!
ચાવીના ઝૂડામાંથી
કઈ ચાવી તાળું ખોલશેની મથામણમાં
એ તો જોયું જ નહીં કે
દરવાજો તો
સ્હેજ અમથો આડો કરેલો હતો...
એક હળવો હડસેલો
ને અજવાળું ઝાકમઝોળ,
કવિ.
shishubhawe
betho chhe e charnoman
ankho aplak manDai chhe
waDilna hathman rahel kagal par
kagalman taraphaDta
potana akshar par
ante
bhare nambarna chashmana kach pachhalthi
emni ankho khuli
shishune aasha bandhani
emna hoth phaphaDya
shishue kan manDya
“a kawita nathi ja ”
lagbhag
Death warrant par sahi kari
kalamni tank toDta
nyayadhish ja jane
ne
shishu kawi munjhato uthyo
nikalyo e to
kawita padarathni shodhman
sorry
olakhman
ane
eni bhool ja ene lai gai
e brahmagyan sudhi
ke
kawita etle shun
e haji sudhi koine ladhyun nathi
kawitani wyakhya kartan wakyo
aras paras ekmekne
ubha chhede chhe
ane
eman atwata
anek kawijanni kalme
lakhata bhunsata
Ducho wali amtem uDe chhe
shabd,
ane ena ghonghatthi gau door,
koina haiyethi hothe aawi
koi pankti hase chhe
kawitani wyakhyaothi ajan e
abudh agyan
gay chhe enan haiye uthe te ne tem
ena shabdo chhe enan parman
yuniwarsitina tawarni ghaDiyalna kante latke chhe kawita?
chaar raste chagday te kawita?
pan sathe gal jem thunkay te kawita?
hawwaD kuwaman paDghay e kawita?
bhukhyane chandman dekhato rotlino tukDo chhe kawita?
paru nikalatun gumDun chhe kawita?
lilash, bhinash, jhakal, gulab, kamini kokila keli kujan chhe kawita?
bulbul, saiyad, jam, saki, phana, khanjar chhe kawita?
wijlino chamkaro na thay to
na paroway kawita?
a
a neti netino uchchaar kyanthi sambhlayo?
a to peli warta jewun thayun, bhai!
chawina jhuDamanthi
kai chawi talun kholsheni mathamanman
e to joyun ja nahin ke
darwajo to
shej amtho aaDo karelo hato
ek halwo haDselo
ne ajwalun jhakamjhol,
kawi
shishubhawe
betho chhe e charnoman
ankho aplak manDai chhe
waDilna hathman rahel kagal par
kagalman taraphaDta
potana akshar par
ante
bhare nambarna chashmana kach pachhalthi
emni ankho khuli
shishune aasha bandhani
emna hoth phaphaDya
shishue kan manDya
“a kawita nathi ja ”
lagbhag
Death warrant par sahi kari
kalamni tank toDta
nyayadhish ja jane
ne
shishu kawi munjhato uthyo
nikalyo e to
kawita padarathni shodhman
sorry
olakhman
ane
eni bhool ja ene lai gai
e brahmagyan sudhi
ke
kawita etle shun
e haji sudhi koine ladhyun nathi
kawitani wyakhya kartan wakyo
aras paras ekmekne
ubha chhede chhe
ane
eman atwata
anek kawijanni kalme
lakhata bhunsata
Ducho wali amtem uDe chhe
shabd,
ane ena ghonghatthi gau door,
koina haiyethi hothe aawi
koi pankti hase chhe
kawitani wyakhyaothi ajan e
abudh agyan
gay chhe enan haiye uthe te ne tem
ena shabdo chhe enan parman
yuniwarsitina tawarni ghaDiyalna kante latke chhe kawita?
chaar raste chagday te kawita?
pan sathe gal jem thunkay te kawita?
hawwaD kuwaman paDghay e kawita?
bhukhyane chandman dekhato rotlino tukDo chhe kawita?
paru nikalatun gumDun chhe kawita?
lilash, bhinash, jhakal, gulab, kamini kokila keli kujan chhe kawita?
bulbul, saiyad, jam, saki, phana, khanjar chhe kawita?
wijlino chamkaro na thay to
na paroway kawita?
a
a neti netino uchchaar kyanthi sambhlayo?
a to peli warta jewun thayun, bhai!
chawina jhuDamanthi
kai chawi talun kholsheni mathamanman
e to joyun ja nahin ke
darwajo to
shej amtho aaDo karelo hato
ek halwo haDselo
ne ajwalun jhakamjhol,
kawi
સ્રોત
- પુસ્તક : રેખ્તા ગુજરાતી માટે કવિએ પોતે પસંદ કરેલી કૃતિ.