રેખ્તા ગુજરાતી ઉત્સવ - 5 જાન્યુઆરી: વડોદરા | 11 જાન્યુઆરી: મુંબઈ | 19 જાન્યુઆરી: ભાવનગર - ફ્રી રજિસ્ટ્રેશન કરો
રજિસ્ટ્રેશન કરોચાલતાં ચાલતાં
હું
એકાએક ફેંકાઈ ગયો
શહેરમાંથી
વેરાનમાં.
જોઉં છું:
આકાશમાં એક પણ પક્ષી
ઊડી રહ્યું નથી
પણ
ભોંય આખીય પથરાઈ ગઈ છે
ઊડતાં પક્ષીઓના પડછાયાઓથી,
કેટલાક લોકો મેઘધનુષને
ખાટલામાં
નાખીને જઈ રહ્યા છે.
હું એમને પૂછું છું:
કેમ ભાઈ,
શું થયું છે મારા લંગોટિયા ભાઈબંધને?
એઓ કહે છેઃ હવે ભોરિંગોનું રાજ બેઠું છે
હવે મેઘધનુષને બદલે સાપની કાંચળિયો ઊગશે
આકાશમાં
હું બોલું છું: ભોરિંગનું રાજ?
તેઓ કહે છેઃ હા, તું જોજે ને.
કાલે સૂરજે પણ
ઊગવું પડશે.
સાપની જીભ પર,
પૃથ્વીએ પાણીના ટીપામાં રહેવા જવું પડશે.
હું ઉદાસ થઈ જાઉં છું.
હું પુરાઈ જાઉં છું.
મારાં હાડકાંમાં,
મારા દાંતમાં.
હું જાણે કે પલળેલો ચૂનો.
પછી હું મારા પૂર્વજોને શોધવા લાગું છું.
મને એમ
કે
એમને કદાચ ખબર હશે
અહીંથી બહાર નીકળવાનો માર્ગ.
પણ હું જ્યાં પણ એમને શોધું છું
ત્યાં મને મળું છું.
હું મારો પૂર્વજ
કદાચ.
હું જોઉં છું:
કેટલાક લોકો
સ્કયુલકીલ પરના વ્હિટમેન પુલને
વિખેરી રહ્યા છે,
હું એમને કહું છું: રહેવા દો આ પુલને.
આ પુલ મને અને મારા ગામને જોડે છે.
જો તમે એને વિખેરી નાખશો
તો રોજ સાંજે હું મારા ગામ કઈ રીતે જઈશ?
તો હું કવિતા કઈ રીતે કરીશ?
તો હું મારાં કક્કો અને બારાખડીના
ઝરૂખડે દીવા કેમ કરીને મૂકીશ?
મારે હજી ઘણું કામ કરવાનું બાકી છે,
હજી તો અક્ષરે અક્ષરે
પાંચ પાંચ નાળિયેરનાં તોરણ
ચડાવવાનાં બાકી છે.
શબ્દે શબ્દે હનુમાનની ખરી
ચડાવવાની બાકી છે,
હજી તો મેં હમણાં જ
અનુસ્વારોના
સાફા પહેરાવવાના
શરૂ કર્યા છે.
નાસિક્ય સ્વરોને.
હજી તો જાન જોડવાની બાકી છે.
ણ ને ળ ની.
મારા સિવાય એમનું છે કોણ બીજું આ જગતમાં?
પણ મારું કોઈ સાંભળતું નથી.
બધા પુલ વિખેરવામાં વ્યસ્ત છે.
હું ભોંય પર પડતા
પેલા પક્ષીઓના પડછાયા પર
મારા પગ ન પડે એ રીતે
ચાલવા માંડું છું –
બે ડગલાં
આગળ,
બે ડગલાં
પાછળ.
chaltan chaltan
hun
ekayek phenkai gayo
shahermanthi
weranman
joun chhunh
akashman ek pan pakshi
uDi rahyun nathi
pan
bhonya akhiy pathrai gai chhe
uDtan pakshiona paDchhayaothi,
ketlak loko meghadhanushne
khatlaman
nakhine jai rahya chhe
hun emne puchhun chhunh
kem bhai,
shun thayun chhe mara langotiya bhaibandhne?
eo kahe chhe hwe bhoringonun raj bethun chhe
hwe meghadhanushne badle sapni kanchaliyo ugshe
akashman
hun bolun chhunh bhoringanun raj?
teo kahe chhe ha, tun joje ne
kale surje pan
ugawun paDshe
sapni jeebh par,
prithwiye panina tipaman rahewa jawun paDshe
hun udas thai jaun chhun
hun purai jaun chhun
maran haDkanman,
mara dantman
hun jane ke pallelo chuno
pachhi hun mara purwjone shodhwa lagun chhun
mane em
ke
emne kadach khabar hashe
ahinthi bahar nikalwano marg
pan hun jyan pan emne shodhun chhun
tyan mane malun chhun
hun maro purwaj
kadach
hun joun chhunh
ketlak loko
skayulkil parna whitmen pulne
wikheri rahya chhe,
hun emne kahun chhunh rahewa do aa pulne
a pul mane ane mara gamne joDe chhe
jo tame ene wikheri nakhsho
to roj sanje hun mara gam kai rite jaish?
to hun kawita kai rite karish?
to hun maran kakko ane barakhDina
jharukhDe diwa kem karine mukish?
mare haji ghanun kaam karwanun baki chhe,
haji to akshre akshre
panch panch naliyernan toran
chaDawwanan baki chhe
shabde shabde hanumanni khari
chaDawwani baki chhe,
haji to mein hamnan ja
anuswarona
sapha paherawwana
sharu karya chhe
nasikya swrone
haji to jaan joDwani baki chhe
na ne la ni
mara siway emanun chhe kon bijun aa jagatman?
pan marun koi sambhalatun nathi
badha pul wikherwaman wyast chhe
hun bhonya par paDta
pela pakshiona paDchhaya par
mara pag na paDe e rite
chalwa manDun chhun –
be Daglan
agal,
be Daglan
pachhal
chaltan chaltan
hun
ekayek phenkai gayo
shahermanthi
weranman
joun chhunh
akashman ek pan pakshi
uDi rahyun nathi
pan
bhonya akhiy pathrai gai chhe
uDtan pakshiona paDchhayaothi,
ketlak loko meghadhanushne
khatlaman
nakhine jai rahya chhe
hun emne puchhun chhunh
kem bhai,
shun thayun chhe mara langotiya bhaibandhne?
eo kahe chhe hwe bhoringonun raj bethun chhe
hwe meghadhanushne badle sapni kanchaliyo ugshe
akashman
hun bolun chhunh bhoringanun raj?
teo kahe chhe ha, tun joje ne
kale surje pan
ugawun paDshe
sapni jeebh par,
prithwiye panina tipaman rahewa jawun paDshe
hun udas thai jaun chhun
hun purai jaun chhun
maran haDkanman,
mara dantman
hun jane ke pallelo chuno
pachhi hun mara purwjone shodhwa lagun chhun
mane em
ke
emne kadach khabar hashe
ahinthi bahar nikalwano marg
pan hun jyan pan emne shodhun chhun
tyan mane malun chhun
hun maro purwaj
kadach
hun joun chhunh
ketlak loko
skayulkil parna whitmen pulne
wikheri rahya chhe,
hun emne kahun chhunh rahewa do aa pulne
a pul mane ane mara gamne joDe chhe
jo tame ene wikheri nakhsho
to roj sanje hun mara gam kai rite jaish?
to hun kawita kai rite karish?
to hun maran kakko ane barakhDina
jharukhDe diwa kem karine mukish?
mare haji ghanun kaam karwanun baki chhe,
haji to akshre akshre
panch panch naliyernan toran
chaDawwanan baki chhe
shabde shabde hanumanni khari
chaDawwani baki chhe,
haji to mein hamnan ja
anuswarona
sapha paherawwana
sharu karya chhe
nasikya swrone
haji to jaan joDwani baki chhe
na ne la ni
mara siway emanun chhe kon bijun aa jagatman?
pan marun koi sambhalatun nathi
badha pul wikherwaman wyast chhe
hun bhonya par paDta
pela pakshiona paDchhaya par
mara pag na paDe e rite
chalwa manDun chhun –
be Daglan
agal,
be Daglan
pachhal
સ્રોત
- પુસ્તક : ઘરઝુરાપો (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 12)
- સર્જક : બાબુ સુથાર
- પ્રકાશક : હેતુ પ્રકાશન
- વર્ષ : 2010