
તખ્તાપલટ પછી
નેરૂદાના બગીચામાં, એક રાતે,
સોલ્જરો તૈનાત કરવામાં આવ્યા
ઝાડવાંની ઊલટતપાસો કરવા ફાનસ ઊંચકતાં
નીચે પડેલા પાણાઓમાં ઠોકર-ઠેસ ખાતા,
ગાળો બોલતા.
બેડરૂમની બારીમાંથી જોતાં,
એ લોકો,
સદીઓ પહેલાંના કોઈ તાજા ડૂબેલા યુદ્ધજહાજમાંથી તરી નીકળી,
દરિયા કાંઠે લૂટફાટના ઇરાદે આવી પહોંચેલા
આક્રમક વિદેશી વિજેતાઓ જેવા દેખાઈ શકે.
કવિ મરતા જતા હતા
કૅન્સરે એમના બદનમાં આગ લગાડી દીધી હતી
અને બિછાનામાં આળોટી આળોટી ભડકા બુઝાવવા માટે
એમને છોડી દેવાયા હતા.
તોપણ જ્યારે લેફ્ટેનન્ટ ઉપલે માળે ધસી આવ્યા
ત્યારે નેરૂદાએ એમની બરાબર સામે જોઈને કહ્યું :
તમારે અહીં ફક્ત એક ચીજનું જોખમ છે : કવિતા.
લેફ્ટેનન્ટે અદબથી પોતાના માથેથી ટોપો ઉતાર્યો
સેનોર નેરૂદાની માફી માગી
ને દાદરા ઊતરી ગયો.
ઝાડવાં પર લટકાવેલાં ફાનસ એક બાદ એક બુઝાવા લાગ્યાં.
આજકાલ કરતાં ત્રીસ વરસથી
અમે તો ગોત કરીએ છીએ
એવા બીજા એક મંત્રની
જેને બોલતાં
બગીચામાંથી બંદૂકધારીઓ છૂ થઈ જાય.
(અનુ. સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર)
takhtaplat pachhi
nerudana bagichaman, ek rate,
soljro tainat karwaman aawya
jhaDwanni ulatatpaso karwa phanas unchaktan
niche paDela panaoman thokar thes khata,
galo bolta
beDrumni barimanthi jotan,
e loko,
sadio pahelanna koi taja Dubela yuddhajhajmanthi tari nikli,
dariya kanthe lutphatna irade aawi pahonchela
akrmak wideshi wijetao jewa dekhai shake
kawi marta jata hata
kensre emna badanman aag lagaDi didhi hati
ane bichhanaman aloti aloti bhaDka bujhawwa mate
emne chhoDi dewaya hata
topan jyare lephtenant uple male dhasi aawya
tyare nerudaye emni barabar same joine kahyun ha
tamare ahin phakt ek chijanun jokham chhe ha kawita
lephtenante adabthi potana mathethi topo utaryo
senor nerudani maphi magi
ne dadra utri gayo
jhaDwan par latkawelan phanas ek baad ek bujhawa lagyan
ajkal kartan trees warasthi
ame to got kariye chhiye
ewa bija ek mantrni
jene boltan
bagichamanthi bandukdhario chhu thai jay
(anu sitanshu yashashchandr)
takhtaplat pachhi
nerudana bagichaman, ek rate,
soljro tainat karwaman aawya
jhaDwanni ulatatpaso karwa phanas unchaktan
niche paDela panaoman thokar thes khata,
galo bolta
beDrumni barimanthi jotan,
e loko,
sadio pahelanna koi taja Dubela yuddhajhajmanthi tari nikli,
dariya kanthe lutphatna irade aawi pahonchela
akrmak wideshi wijetao jewa dekhai shake
kawi marta jata hata
kensre emna badanman aag lagaDi didhi hati
ane bichhanaman aloti aloti bhaDka bujhawwa mate
emne chhoDi dewaya hata
topan jyare lephtenant uple male dhasi aawya
tyare nerudaye emni barabar same joine kahyun ha
tamare ahin phakt ek chijanun jokham chhe ha kawita
lephtenante adabthi potana mathethi topo utaryo
senor nerudani maphi magi
ne dadra utri gayo
jhaDwan par latkawelan phanas ek baad ek bujhawa lagyan
ajkal kartan trees warasthi
ame to got kariye chhiye
ewa bija ek mantrni
jene boltan
bagichamanthi bandukdhario chhu thai jay
(anu sitanshu yashashchandr)



સ્રોત
- પુસ્તક : संगच्छध्वम् (પૃષ્ઠ ક્રમાંક 18)
- સંપાદક : સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર
- પ્રકાશક : ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદ, અમદાવાદ
- વર્ષ : 2023