વરસોનાં વરસ,

વરસતાં વરસ,

વરસતો બરફ.

બરફ, બરફ, બરફ.

ખરખર ખરતો શીત સ્ફુલિંગ જેવો,

ફર ફર વરસતો ફૂલ જેવો

ચૂપચાપ વરસતો;

સૂમસામ વરસતો;

જમીન પર ઘાસ પર વૃક્ષો પર.

ડઠ્ઠર પથ્થર જેવો જામતો નીંભર

બરફ

બધે

બરફ બરફ બરફ.

ભીતર ગુફાના ભભકતા અગ્નિમાં

ચીરાતાં લાલ માંસ

ચળકતા સફેદ દાંતો

હાડકાનો ગરમ માવો

રૂંછાદાર ચામડીનો ગરમાવો.

નરમ ઉષ્ણ ચામડીની નગ્નતા.

એ નગ્નતાની હૂંફમાં

લપાતો હું

લપાતું મારું બાળક.

ને અંતે

અગ્નિ માંસ ને માદાની હૂંફને તજી

ગુફામાંથી નીકળી બહાર

હાથનું નેજવું ધરી

જોઈ હતી પૃથ્વી પરની

સફેદ બરફની અફાટ ચાદરને

હળવે હળવે પીગળતી પીગળતી રેલાતી.

ખળખળતાં જળ તોડ્યું હતું

પૃથ્વીનું પ્રલંબ મૌન.

જોયું હતું દબાયેલા ઘાસને માથું ઊંચું કરતાં,

પક્ષીઓને થીજેલી પાંખ ખંખેરતાં,

ઉપર નભ નીલામ્બર

નીચે હરિતામ્બરા પૃથ્વી.

મનમાં ને મનમાં જાણે

હું એક મેદાન મારી ગયો હતો.

ઠરતા લાવાએ

પીગળતા બરફે,

ગાયોની વાંભે,

સેકાતાં માંસે,

આંગણામાં ડોલતાં કણસલાએ,

ચાલતાં ચક્રોએ

ઘડ્યાં છે મારા હાડ

ઘડ્યો છે મારો પંડ.

દરિયો ડહોળી, ખંડો ખૂંદી,

કોઇ શોધે અમેરિકા,

કોઇ લાંગરે ઇડિયા,

કોઇ આથડે પોલીનેશિયામાં,

તો કોઇ ખાબકે અજ્ઞાત અંધારી ખાડીઓમાં.

કોઇ ઠેકી જાય અખાતને

ગીચ દુર્ગમ જંગલોમાં કોઇ શોધે

એમેઝોનનું મૂળ,

કોઇ શોધવા નીકળે પોતાનું કુળ,

તો કોઇ શોધે સૂર્યમાળાનો દસમો ગ્રહ.

પણ जामाता दशमो ग्रह

આ મનુપુત્ર

ભર્યે ભાણે ભરપૂર ભોગવે તને.

અમે વસુઓ મહીપતિ

ધીરજ ધર તું ધરિત્રી,

મળી છે તું અમને પટેથી.

-'यावत चंद्र दिवाकरो’

તને નથ પહેરાવી નાથી છે,

તને જોતરી છે ખોતરી છે

ખેડી છે ખૂંદી છે ગૂંદી છે તને.

પહેલાં તો ખોળામાં સમાઈ જતું શિશુ,

મારા એક આશ્લેષમાં

પ્રાકૃત પ્રિયા મારા પાશમાં.

આજે આ લંબાયેલા હાથે

બાથ ભરું છું

સાતે ય સમુદ્રોને

નવેય ખંડોને

દશેય દિશાઓને

ઈથરમાં તરતાં કોટાનકોટિ વિશ્વોને

તો ય કેમ ફંફોસ્યા કરું છું આકાશને?

બધુંય છે હાથવેંતમાં

આ પૃથ્વી તો ‘હસ્તામલકવત્’

તો ય કેમ કશું નથી આવતું હાથમાં?

તો ય કેમ કશું નથી રહેતું હાથમાં?

કોણ બરાડી બરાડીને આરડે છે અહીં

‘દ્યૌ શાંતિ: પૃથવી શાંતિ: અંતરીક્ષ શાંતિ':

જમીન પર ઝૂકીને કાન માંડું

ને સંભળાય આર્જવભર્યો અવાજ

‘ચન્દ્રની ધૂલિનું તિલક ભાલે’

ને વ્હાલે વિસારી શું મને જ?

ગગન ગોરંભતો

ગ્રહેગ્રહે ઘૂમતો

પરકિયા પ્રેમમાં પ્રમત્ત મોજમાં મસ્ત

વડછડે છોડે તરછોડે મને જ.!

બહુ બહુ જોઈ રાહ

હે વરાહ!

દંતશૂળથી ઉગારો

આ આકાશથી પાતાળ જતી પૃથ્વીને.

કોઈ આજ ખંડખંડને જોડી

શોધો આખી પૃથ્વી!

આખી પૃથ્વી

આખેઆખી પૃથ્વી

હા, ભૂગોળના પીરિયડમાં માસ્તર

લાવતો'તો ભોળો.

પતરાનો જે ગોળો

તે તો એ ગોબાયેલું ડબલું બની

આમતેમ ઠેબાય

પાબ્લો એડમંડ સવલી જીવલીના પગ નીચે.

બે બિલાડીઓની રમતમાં

ગાભાની દડીની જેમ વીંખાય

લીરે લીરે પીંખાય.

પૃથ્વી!

ઝાળઝાળ વેદના હતી

રોમરોમ ભભૂકતો રોષ હતો,

અગ્નિગર્ભા

જ્વાલામુખે અગ્નિ ફુત્કારતી રહી તું.

અનરાધાર વરસાદમાં લથબથ પલળી હતી.

હિમયુગોની શાશ્વત શીત રાત્રિઓમાં થરથર ધ્રૂજી હતી,

મહાકાય ડીનોસોરના દેહભારથી જંતુની જેમ ચંપાઈ હતી

થાકીને ત્રાહિમામ્ ત્રાહિમામ્ પોકારી ગઈ છે તું

દુરાત્માઓના વંશોથી

તું સત્ત્વનષ્ટ

મનુભ્રષ્ટ

પણ બે પડ વચ્ચે તું સાચવી રાખે છે

કાળે પાડી સળ,

છાતીસરસું છુપાવી રાખે છે તું જળ.

ખંડેરોની પથ્થર છાતી પર પાથરે તું

મખમલપોચી લીલ

જેમાં ઘાસ ઉતારે તેનાં નાજુક કૂમળાં મૂળ

પછી હવે શું રહેશે કશું કશું કે ધૂળ?

રહેશે હતું કશું – ની અફવા રહેશે

રહેશે આમતેમ આથડતા પવનો

રહેશે આમતેમ અફળાતા સમુદ્રો

રહેશે પર્વતોની નિર્જન ગરિમા.

તગતગ તાકતી રહેશે જેને

માત્ર સૂર્યચંદ્રની ડરાંડરાં આંખ

રજનું ગજ કરી

રજ ચકરાતી ચકરાતી ચકરરાતી રહેશે રજરજમાં

પછી દટાઈ જઈશું આપણે

સાથે દાટી જઈશું તામ્રપત્રો તારીખો, તવારીખો,

ધરબી ભંડારી દઈશું કોઈ કાળસંદૂક,

અડાયા છાણાની જેમ ધૂંધવાતી રહેશે પૃથ્વી

પૃથ્વીની આંખે વળશે ઝાંખ

આંખે વળશે રાખ,

પછી કયા ગ્રહના માનવો

વાંચશે પૃથ્વીની પ્રાક્તન લિપિ.

પવન, પર્જન્ય ને પ્રકાશની

વિલસે જે અનેકવિધ લીલાઓ

તે ઝિલાશે કયાંય?

દિશા ભૂલ્યું છે

ખોરંભે ખરાબે ચડયું છે,

આ ડામાડોળ વહાણ.

લીરેલીરા ફાટ્યા છે શઢ

કડડ દઈ તૂટયો છે કૂવાથંભ

તૂતક છૉળછૉળ

ફસડાયા છે પાટિયાં

ખાળ્યાં ખળાતાં નથી આ પૂર

કાંઠો છે દૂર

ધીમે ધીમે ડૂબે છે આ વહાણ

લોઢલોઢ ઉછાળા

અને ખારી થપાટો વચ્ચે

ડૂબી જઈશું આપણે

તરતો મૂકી લીલા કાચના શીશામાં સંદેશ

મળે જે દૂર દૂરના નાવિકને તેમ?

ધીમે ધીમે વધતું જાય છે તાણ

ધીમે ધીમે ગરકે છે આ વહાણ

કોઈ નોહાએ બાંધ્યું નથી આ વહાણ.

હમણાં તળિયે ગારદ નદારદ આ વહાણ

વાંસ ઘાસ

કીડીથી કુંજર લગ ડૂબશે,

બડબડ બૂડશે,

ને માણસ તો

પૃથ્વીના સ્વિંગબોર્ડમાંથી જંપ મારી

નહાવા પડયો હશે

અવકાશના સ્વીંમિંગપુલમાં!

કોપરનીકસ, ગેલિલિયો ભલેભલે લવે

ભલે ફંગોળે હડસેલે તને વિશ્વના કેન્દ્રની બહાર

પણ તું જ છે અમારું વિશ્વ.

તારી પ્રદક્ષિણા ફરે છે

સોમ ને વ્યોમ

પૃથ્વી!

જોઈ છે તને તારા ધ્રુવો પર

હિમયુગોની સ્મૃતિને સંઘરી બેઠેલી

અનિશ્ચલ શોકાર્ત વિષાદ - વસ્ત્રાવૃતા

જોગણની જેમ પડી છે કર્બુર પીંગળ વર્ણધારી.

ઉષર ભૂખર રેતરણોમાં

પણ તારી નાભિમધ્યે તું ઉર્વરા.

રહ્યું છે તને જળનું ઓધાન.

અડાબીડ જંગલમાં કોળ્યો છે તારો દેહ,

ગંધવતી નારીની જેમ મ્હોર્યો છે ફોર્યો છે તારો દેહ.

માત્ર તેત્રીસ વરસોથી નહીં

પણ લક્ષલક્ષ વરસોથી

મત્સ્ય મંડૂક,

કચ્છપ વરાહ,

નર વાનર કિન્નર થઈ

ફરતો રહ્યો છું પૃથ્વીપટે.

અયુત વરસોથી ભમતો રહ્યો છું તારી

રોમરાજી વનરાજીમાં

વિહરતો રહ્યો છું તારાં મેદાનોમાં,

ગરક થયો છું તારી ગુફાઓમાં ગહવરોમાં,

ખોવાઇ ગયો છું તારી ખીણોમાં,

વહેતો રહ્યો છું તારાં નદ નદી નિર્ઝરમાં

તો વળી

લાંગર્યો છું કોઈ લગૂનમાં

નક્ષત્રનાં ભ્રમણો,

બદલાતાં નદીનાં વહેણો

નારંગી ઉત્ફુલ્લ પ્રભાતો, રૂપેરી નભઝુમ્મરો

ઉદાસ ઘેરી સંધ્યાઓ, રેલાતી ચંદન ચાંદનીઓ

દારુણ ઘોર રાત્રિઓ, ભયાવહ ધૂમકેતુઓ

પૃથ્વીગર્ભા ધાતુઓ

આગ ઓકતા જ્વાળામુખીઓ, પ્રમત્ત પવનો

પ્રતાપી પર્વતો, કરાલ કાંઠા કરાડો

ધોધો જલપ્રપાતો

લેપાતી લોપાતી દિશાઓ

ખૂલતા ખંડો, ઓટના દરિયાઓ

ચિંઘાડતા હાથીઓ

ચૂપચાપ ચાલતાં નીલગાયોનાં ટોળાં

જંગલને ચીરતી વાનરીની ચીસો

સૂનકારને પડઘાવતાં બિહામણાં તમરાંઓ

જંતુની જેમ મરી જતાં કુળો,

સળી જતાં સામ્રાજ્યો

દળકટક લઈ ચડી આવતાં ઘડીવારમાં

પડી જતાં લાવલશ્કરો

મહાકાલની આ વિવર્તલીલાને

મેં જોયા કરી છે આદિમ આશ્વર્યથી.

ધમણની જેમ હાંફયા કરતી

રાજ્યોની સીમા બહાર

જોયું છે મેં અસીમને.

ભૂમિ પર રહ્યાં રહ્યાં જ

પામ્યો છું ભૂમાનો સ્વાદ

પૃથ્વી!

તારા ગ્રહથી જ હું છું ગૃહસ્થ.

અહીં જ ઝૂમે છે ડમરો ને ગુલબાસ,

અહીં હતો મારા પૂર્વજોનો વાસ,

અહીં જ લીધો છે મારા પુત્રે શ્વાસ.

પૃથ્વી!

જોઈ છે તને

ચન્દ્ર પરથી નીલઆકાંક્ષા થઈ ઊગતી -

પણ કોઈની આંખમાં આથમતી

જોયું જગત

માઈક્રોસ્કોપની આંખે

ટેલીસ્કોપની પાંખે

પણ જોયું ન જોયું ઉઘાડી આંખે

આ બારી બહાર.

અનેક પૃથ્વીઓ મરી છે પૃથ્વી પર

અનેક પૃથ્વીઓ ફરી છે આ પૃથ્વી પર

પૃથ્વીની ધરી બહાર

પોતાની જ ધરી ફરતી.

જેટલું જીવ્યો છું હું પૃથ્વી પર

તેટલું, પૃથ્વી! તું જીવી છે મારામાં!

પોતાના બે પગ પર ઊભા રહેવાની

મારી ઉદંડ ઈચ્છાને તેં પોષી છે જીવનભર

ને અંતે

શેષ આશ્લેષમાં લીધો છે નિ:શેષ.

માત્ર સીતાને નહીં

બધાંને જગ્યા કરી આપે છે તું

જીવતાં ને પછી મરતાં.

warsonan waras,

warastan waras,

warasto baraph

baraph, baraph, baraph

kharkhar kharto sheet sphuling jewo,

phar phar warasto phool jewo

chupchap warasto;

sumsam warasto;

jamin par ghas par wriksho par

Daththar paththar jewo jamto nimbhar

baraph

badhe

baraph baraph baraph

bhitar guphana bhabhakta agniman

chiratan lal mans

chalakta saphed danto

haDkano garam mawo

runchhadar chamDino garmawo

naram ushn chamDini nagnta

e nagntani humphman

lapato hun

lapatun marun balak

ne ante

agni mans ne madani humphne taji

guphamanthi nikli bahar

hathanun nejawun dhari

joi hati prithwi parni

saphed baraphni aphat chadarne

halwe halwe pigalti pigalti relati

khalakhaltan jal toDyun hatun

prithwinun prlamb maun

joyun hatun dabayela ghasne mathun unchun kartan,

pakshione thijeli pankh khankhertan,

upar nabh nilambar

niche haritambra prithwi

manman ne manman jane

hun ek medan mari gayo hato

tharta lawaye

pigalta barphe,

gayoni wambhe,

sekatan manse,

angnaman Doltan kanaslaye,

chaltan chakroe

ghaDyan chhe mara haD

ghaDyo chhe maro panD

dariyo Daholi, khanDo khundi,

koi shodhe amerika,

koi langre iDiya,

koi athDe polineshiyaman,

to koi khabke agyat andhari khaDioman

koi theki jay akhatne

geech durgam jangloman koi shodhe

emejhonanun mool,

koi shodhwa nikle potanun kul,

to koi shodhe surymalano dasmo grah

pan jamata dashmo grah

a manuputr

bharye bhane bharpur bhogwe tane

ame wasuo mahipati

dhiraj dhar tun dharitri,

mali chhe tun amne patethi

yawat chandr diwakro’

tane nath paherawi nathi chhe,

tane jotri chhe khotri chhe

kheDi chhe khundi chhe gundi chhe tane

pahelan to kholaman samai jatun shishu,

mara ek ashleshman

prakrit priya mara pashman

aje aa lambayela hathe

bath bharun chhun

sate ya samudrone

nawey khanDone

dashey dishaone

itharman tartan kotankoti wishwone

to ya kem phamphosya karun chhun akashne?

badhunya chhe hathwentman

a prithwi to ‘hastamalakwat’

to ya kem kashun nathi awatun hathman?

to ya kem kashun nathi rahetun hathman?

kon baraDi baraDine aarDe chhe ahin

‘dyau shantih prithwi shantih antriksh shantiha

jamin par jhukine kan manDun

ne sambhlay arjawbharyo awaj

‘chandrni dhulinun tilak bhale’

ne whale wisari shun mane ja?

gagan gorambhto

grhegrhe ghumto

parakiya premman pramatt mojman mast

waDachhDe chhoDe tarchhoDe mane ja !

bahu bahu joi rah

he warah!

dantshulthi ugaro

a akashthi patal jati prithwine

koi aaj khanDkhanDne joDi

shodho aakhi prithwi!

akhi prithwi

akheakhi prithwi

ha, bhugolna piriyaDman mastar

lawtoto bholo

patrano je golo

te to e gobayelun Dabalun bani

amtem thebay

pablo eDmanD sawli jiwlina pag niche

be bilaDioni ramatman

gabhani daDini jem winkhay

lire lire pinkhay

prithwi!

jhaljhal wedna hati

romrom bhabhukto rosh hato,

agnigarbha

jwalamukhe agni phutkarti rahi tun

anradhar warsadman lathbath palli hati

himayugoni shashwat sheet ratrioman tharthar dhruji hati,

mahakay Dinosorna dehbharthi jantuni jem champai hati

thakine trahimam trahimam pokari gai chhe tun

duratmaona wanshothi

tun sattwnasht

manubhrasht

pan be paD wachche tun sachwi rakhe chhe

kale paDi sal,

chhatisarasun chhupawi rakhe chhe tun jal

khanDeroni paththar chhati par pathre tun

makhamalpochi leel

jeman ghas utare tenan najuk kumlan mool

pachhi hwe shun raheshe kashun kashun ke dhool?

raheshe hatun kashun – ni aphwa raheshe

raheshe amtem athaDta pawno

raheshe amtem aphlata samudro

raheshe parwtoni nirjan garima

tagtag takti raheshe jene

matr surychandrni DaranDran aankh

rajanun gaj kari

raj chakrati chakrati chakarrati raheshe rajarajman

pachhi datai jaishun aapne

sathe dati jaishun tamrpatro tarikho, tawarikho,

dharbi bhanDari daishun koi kalsanduk,

aDaya chhanani jem dhundhwati raheshe prithwi

prithwini ankhe walshe jhankh

ankhe walshe rakh,

pachhi kaya grahna manwo

wanchshe prithwini praktan lipi

pawan, parjanya ne prkashni

wilse je anekawidh lilao

te jhilashe kayanya?

disha bhulyun chhe

khorambhe kharabe chaDayun chhe,

a DamaDol wahan

lirelira phatya chhe shaDh

kaDaD dai tutyo chhe kuwathambh

tutak chhaulchhaul

phasDaya chhe patiyan

khalyan khalatan nathi aa poor

kantho chhe door

dhime dhime Dube chhe aa wahan

loDhloDh uchhala

ane khari thapato wachche

Dubi jaishun aapne

tarto muki lila kachna shishaman sandesh

male je door durna nawikne tem?

dhime dhime wadhatun jay chhe tan

dhime dhime garke chhe aa wahan

koi nohaye bandhyun nathi aa wahan

hamnan taliye garad nadarad aa wahan

wans ghas

kiDithi kunjar lag Dubshe,

baDbaD buDshe,

ne manas to

prithwina swingborDmanthi jamp mari

nahawa paDyo hashe

awkashna swinmingapulman!

koparnikas, geliliyo bhalebhle lawe

bhale phangole haDsele tane wishwna kendrni bahar

pan tun ja chhe amarun wishw

tari prdakshina phare chhe

som ne wyom

prithwi!

joi chhe tane tara dhruwo par

himayugoni smritine sanghri betheli

anishchal shokart wishad wastrawrita

joganni jem paDi chhe karbur pingal warndhari

ushar bhukhar retarnoman

pan tari nabhimadhye tun urwara

rahyun chhe tane jalanun odhan

aDabiD jangalman kolyo chhe taro deh,

gandhawti narini jem mhoryo chhe phoryo chhe taro deh

matr tetris warsothi nahin

pan lakshlaksh warsothi

matsya manDuk,

kachchhap warah,

nar wanar kinnar thai

pharto rahyo chhun prithwipte

ayut warsothi bhamto rahyo chhun tari

romraji wanrajiman

wiharto rahyo chhun taran medanoman,

garak thayo chhun tari guphaoman gahawroman,

khowai gayo chhun tari khinoman,

waheto rahyo chhun taran nad nadi nirjharman

to wali

langaryo chhun koi lagunman

nakshatrnan bhramno,

badlatan nadinan waheno

narangi utphull prbhato, ruperi nabhjhummro

udas gheri sandhyao, relati chandan chandnio

darun ghor ratrio, bhayawah dhumketuo

prithwigarbha dhatuo

ag okta jwalamukhio, pramatt pawno

pratapi parwto, karal kantha karaDo

dhodho jalaprpato

lepati lopati dishao

khulta khanDo, otna dariyao

chinghaDta hathio

chupchap chaltan nilgayonan tolan

jangalne chirti wanrini chiso

sunkarne paDghawtan bihamnan tamrano

jantuni jem mari jatan kulo,

sali jatan samrajyo

dalaktak lai chaDi awtan ghaDiwarman

paDi jatan lawlashkro

mahakalni aa wiwartlilane

mein joya kari chhe aadim ashwarythi

dhamanni jem hamphya karti

rajyoni sima bahar

joyun chhe mein asimne

bhumi par rahyan rahyan ja

pamyo chhun bhumano swad

prithwi!

tara grahthi ja hun chhun grihasth

ahin ja jhume chhe Damro ne gulbas,

ahin hato mara purwjono was,

ahin ja lidho chhe mara putre shwas

prithwi!

joi chhe tane

chandr parthi nilakanksha thai ugti

pan koini ankhman athamti

joyun jagat

maikroskopni ankhe

teliskopni pankhe

pan joyun na joyun ughaDi ankhe

a bari bahar

anek prithwio mari chhe prithwi par

anek prithwio phari chhe aa prithwi par

prithwini dhari bahar

potani ja dhari pharti

jetalun jiwyo chhun hun prithwi par

tetalun, prithwi! tun jiwi chhe maraman!

potana be pag par ubha rahewani

mari udanD ichchhane ten poshi chhe jiwanbhar

ne ante

shesh ashleshman lidho chhe nihshesh

matr sitane nahin

badhanne jagya kari aape chhe tun

jiwtan ne pachhi martan

warsonan waras,

warastan waras,

warasto baraph

baraph, baraph, baraph

kharkhar kharto sheet sphuling jewo,

phar phar warasto phool jewo

chupchap warasto;

sumsam warasto;

jamin par ghas par wriksho par

Daththar paththar jewo jamto nimbhar

baraph

badhe

baraph baraph baraph

bhitar guphana bhabhakta agniman

chiratan lal mans

chalakta saphed danto

haDkano garam mawo

runchhadar chamDino garmawo

naram ushn chamDini nagnta

e nagntani humphman

lapato hun

lapatun marun balak

ne ante

agni mans ne madani humphne taji

guphamanthi nikli bahar

hathanun nejawun dhari

joi hati prithwi parni

saphed baraphni aphat chadarne

halwe halwe pigalti pigalti relati

khalakhaltan jal toDyun hatun

prithwinun prlamb maun

joyun hatun dabayela ghasne mathun unchun kartan,

pakshione thijeli pankh khankhertan,

upar nabh nilambar

niche haritambra prithwi

manman ne manman jane

hun ek medan mari gayo hato

tharta lawaye

pigalta barphe,

gayoni wambhe,

sekatan manse,

angnaman Doltan kanaslaye,

chaltan chakroe

ghaDyan chhe mara haD

ghaDyo chhe maro panD

dariyo Daholi, khanDo khundi,

koi shodhe amerika,

koi langre iDiya,

koi athDe polineshiyaman,

to koi khabke agyat andhari khaDioman

koi theki jay akhatne

geech durgam jangloman koi shodhe

emejhonanun mool,

koi shodhwa nikle potanun kul,

to koi shodhe surymalano dasmo grah

pan jamata dashmo grah

a manuputr

bharye bhane bharpur bhogwe tane

ame wasuo mahipati

dhiraj dhar tun dharitri,

mali chhe tun amne patethi

yawat chandr diwakro’

tane nath paherawi nathi chhe,

tane jotri chhe khotri chhe

kheDi chhe khundi chhe gundi chhe tane

pahelan to kholaman samai jatun shishu,

mara ek ashleshman

prakrit priya mara pashman

aje aa lambayela hathe

bath bharun chhun

sate ya samudrone

nawey khanDone

dashey dishaone

itharman tartan kotankoti wishwone

to ya kem phamphosya karun chhun akashne?

badhunya chhe hathwentman

a prithwi to ‘hastamalakwat’

to ya kem kashun nathi awatun hathman?

to ya kem kashun nathi rahetun hathman?

kon baraDi baraDine aarDe chhe ahin

‘dyau shantih prithwi shantih antriksh shantiha

jamin par jhukine kan manDun

ne sambhlay arjawbharyo awaj

‘chandrni dhulinun tilak bhale’

ne whale wisari shun mane ja?

gagan gorambhto

grhegrhe ghumto

parakiya premman pramatt mojman mast

waDachhDe chhoDe tarchhoDe mane ja !

bahu bahu joi rah

he warah!

dantshulthi ugaro

a akashthi patal jati prithwine

koi aaj khanDkhanDne joDi

shodho aakhi prithwi!

akhi prithwi

akheakhi prithwi

ha, bhugolna piriyaDman mastar

lawtoto bholo

patrano je golo

te to e gobayelun Dabalun bani

amtem thebay

pablo eDmanD sawli jiwlina pag niche

be bilaDioni ramatman

gabhani daDini jem winkhay

lire lire pinkhay

prithwi!

jhaljhal wedna hati

romrom bhabhukto rosh hato,

agnigarbha

jwalamukhe agni phutkarti rahi tun

anradhar warsadman lathbath palli hati

himayugoni shashwat sheet ratrioman tharthar dhruji hati,

mahakay Dinosorna dehbharthi jantuni jem champai hati

thakine trahimam trahimam pokari gai chhe tun

duratmaona wanshothi

tun sattwnasht

manubhrasht

pan be paD wachche tun sachwi rakhe chhe

kale paDi sal,

chhatisarasun chhupawi rakhe chhe tun jal

khanDeroni paththar chhati par pathre tun

makhamalpochi leel

jeman ghas utare tenan najuk kumlan mool

pachhi hwe shun raheshe kashun kashun ke dhool?

raheshe hatun kashun – ni aphwa raheshe

raheshe amtem athaDta pawno

raheshe amtem aphlata samudro

raheshe parwtoni nirjan garima

tagtag takti raheshe jene

matr surychandrni DaranDran aankh

rajanun gaj kari

raj chakrati chakrati chakarrati raheshe rajarajman

pachhi datai jaishun aapne

sathe dati jaishun tamrpatro tarikho, tawarikho,

dharbi bhanDari daishun koi kalsanduk,

aDaya chhanani jem dhundhwati raheshe prithwi

prithwini ankhe walshe jhankh

ankhe walshe rakh,

pachhi kaya grahna manwo

wanchshe prithwini praktan lipi

pawan, parjanya ne prkashni

wilse je anekawidh lilao

te jhilashe kayanya?

disha bhulyun chhe

khorambhe kharabe chaDayun chhe,

a DamaDol wahan

lirelira phatya chhe shaDh

kaDaD dai tutyo chhe kuwathambh

tutak chhaulchhaul

phasDaya chhe patiyan

khalyan khalatan nathi aa poor

kantho chhe door

dhime dhime Dube chhe aa wahan

loDhloDh uchhala

ane khari thapato wachche

Dubi jaishun aapne

tarto muki lila kachna shishaman sandesh

male je door durna nawikne tem?

dhime dhime wadhatun jay chhe tan

dhime dhime garke chhe aa wahan

koi nohaye bandhyun nathi aa wahan

hamnan taliye garad nadarad aa wahan

wans ghas

kiDithi kunjar lag Dubshe,

baDbaD buDshe,

ne manas to

prithwina swingborDmanthi jamp mari

nahawa paDyo hashe

awkashna swinmingapulman!

koparnikas, geliliyo bhalebhle lawe

bhale phangole haDsele tane wishwna kendrni bahar

pan tun ja chhe amarun wishw

tari prdakshina phare chhe

som ne wyom

prithwi!

joi chhe tane tara dhruwo par

himayugoni smritine sanghri betheli

anishchal shokart wishad wastrawrita

joganni jem paDi chhe karbur pingal warndhari

ushar bhukhar retarnoman

pan tari nabhimadhye tun urwara

rahyun chhe tane jalanun odhan

aDabiD jangalman kolyo chhe taro deh,

gandhawti narini jem mhoryo chhe phoryo chhe taro deh

matr tetris warsothi nahin

pan lakshlaksh warsothi

matsya manDuk,

kachchhap warah,

nar wanar kinnar thai

pharto rahyo chhun prithwipte

ayut warsothi bhamto rahyo chhun tari

romraji wanrajiman

wiharto rahyo chhun taran medanoman,

garak thayo chhun tari guphaoman gahawroman,

khowai gayo chhun tari khinoman,

waheto rahyo chhun taran nad nadi nirjharman

to wali

langaryo chhun koi lagunman

nakshatrnan bhramno,

badlatan nadinan waheno

narangi utphull prbhato, ruperi nabhjhummro

udas gheri sandhyao, relati chandan chandnio

darun ghor ratrio, bhayawah dhumketuo

prithwigarbha dhatuo

ag okta jwalamukhio, pramatt pawno

pratapi parwto, karal kantha karaDo

dhodho jalaprpato

lepati lopati dishao

khulta khanDo, otna dariyao

chinghaDta hathio

chupchap chaltan nilgayonan tolan

jangalne chirti wanrini chiso

sunkarne paDghawtan bihamnan tamrano

jantuni jem mari jatan kulo,

sali jatan samrajyo

dalaktak lai chaDi awtan ghaDiwarman

paDi jatan lawlashkro

mahakalni aa wiwartlilane

mein joya kari chhe aadim ashwarythi

dhamanni jem hamphya karti

rajyoni sima bahar

joyun chhe mein asimne

bhumi par rahyan rahyan ja

pamyo chhun bhumano swad

prithwi!

tara grahthi ja hun chhun grihasth

ahin ja jhume chhe Damro ne gulbas,

ahin hato mara purwjono was,

ahin ja lidho chhe mara putre shwas

prithwi!

joi chhe tane

chandr parthi nilakanksha thai ugti

pan koini ankhman athamti

joyun jagat

maikroskopni ankhe

teliskopni pankhe

pan joyun na joyun ughaDi ankhe

a bari bahar

anek prithwio mari chhe prithwi par

anek prithwio phari chhe aa prithwi par

prithwini dhari bahar

potani ja dhari pharti

jetalun jiwyo chhun hun prithwi par

tetalun, prithwi! tun jiwi chhe maraman!

potana be pag par ubha rahewani

mari udanD ichchhane ten poshi chhe jiwanbhar

ne ante

shesh ashleshman lidho chhe nihshesh

matr sitane nahin

badhanne jagya kari aape chhe tun

jiwtan ne pachhi martan