વાદળી ચાળણીમાંથી ચળાતો તડકો ધીમે

મેંદા શો મોહનસ્પર્શ ધોળોપીળો રહ્યો લસી.

ને તેમાં લીમડા લીલા, છાપરાં લાલ રંગનાં,

કાળાં ને કાબરાં ઢોરો ધૂળના માર્ગની પરે

જોતાં શું દૂરબીનેથી સ્વચ્છ રેખાંકને રચ્યાં

અણીશુદ્ધ બધાં દીસે બપોરે એકને સમે.

ત્યહીં કો ભવ્ય રૂપેરી પડદાને હઠાવીને

રાજાનો બાળ તોફાની જોતો કૌતુક હોય શું,

તેમ આઘાં ખસેડીને વાદળાં, સૂર્ય પેખતો

આશ્ચર્યે ચમકે છે આ રેલપાટા પ્રલંબને- ૧૦

લંબાતા એ...ય લંબાતા આશાના ભુજની સમા

વીંટાયા ક્ષિતિની કેડે, ક્ષિતિજોમાં સરી જતા

સીધા ને સોંસરા જાણે શરો ગાણ્ડીવધારીના!

બપોરે એકને ટાણે નાના આ સ્ટેશને અહીં

નથી સિગ્નલની ભીડ, સાઇડિંગોની ન જાળ છે,

ન ડબ્બા ગુડ્સના એદી ઢોરો જેવા જમા થયા,

ન ઊંચા ઓટલાઓ છે પ્લેટ્ફોર્મોનાં, ન પૂલ કે

ભોંયરાની ગલીંકૂચી, કઠેડાના ન કોટ છે,

ન તાળાંબંધ દર્વાજા, પોર્ટરોની ન ધાડ છે,

બગીચા ના, ફુવારા ના, ઝૂકતાં કે ન ઝાડ છે. ર૦

એક છે ખોડીબારું ને, એક છે ખુલ્લું છાપરું,

એક છે ટિકિટૉફિસ ને બે બાજુ બે સદા પડ્યા

રહેતા સિગ્નલો બે છે,

અને બે બાંકડા બાંડા,

અને હાથા’થનાં ઊંચાં પ્લેટ્ફોર્મો બે છ રેતીનાં.

તે બેની વચમાં રેતીરંગી પત્થરપાળમાં

વચ્ચે છે વહી જાતી બે પાટાની જોડ પાધરી.

એવા એ સ્ટેશને હાવાં બજ્યા છે બાર બાવન

અને સંચાર થાતો છે આછેરો ત્યાં ઉતારુનો.

આકાશે વાદળાં કાળાં ભૂખરાં ધૂળ રંગનાં ૩૦

વેરાયાં છે અહીં તેવાં પ્લેટ્ફોર્મે કૈં ઉતારુઓ.

ચડીને મોટરે આવ્યાં નથી, કે બૅગબિસ્તરા

ચડાવી પોર્ટરો માથે પધાર્યાં, ટાઈમ જોઇને

ઘરની ભીંત કે મેજે ખિસ્સે કાંડે મઢેલ કે

ઘડિયાળે નિહાળીને એક્કે યે આવિયું નથી.

સૌ પેલા ખોડીબારામાં આડાં થૈને પ્રવેશીને

કે પેલી વાડના તારો વચ્ચેથી સરકી જરી,

માથા પે પોટલી દાબી બગલે બચકા, ’થવા

હાથમાં ટિનના ડબ્બા, કે થેલી ચાર જૈં તણી,

કે ખાલી હાથમાં ખાલી છત્રી કે લાકડી ગ્રહી ૪૦

આવીને ક્યારનાં આંહીં બગાસાં ખાઈ છે રહ્યાં.

જવાની એકની લોકલ એટલું ભાન ધારતાં,

અગ્યારે બાર કે બાર પચ્ચીસે બાવને ’થવા

પૂર્વની ગાડીનો ટૅમ ગયા કેડે ઉતાવળાં

આવેલાં, હત ઉત્સાહે દામણાં જે પડી રહ્યાં:

એવાં સૌ બે ય પ્લેટ્ફોર્મે જમા થ્યાં; ગાડી આવતી

નજરે ભાળતાં ત્યારે જવું ક્યાં તેહ જાણતાં

મંડે જે દોડવા, એવાં ભોળિયાં મૂઢ સ્વસ્થતા

ધરીને, ઢગલીઓ થૈ નાની મોટી અહીં તહીં પ૦

ડૂબ્યાં છે નિજના ચાલુ વ્યવહારોની વાતમાં.

નથી ટિકિટબારીની કને ત્યાં ભીડ, માસ્તર

માંખો છે મારતો, લાંબી કપાતી ટિકિટો નથી,

નથી વા જામતી થપ્પી સિક્કાની નોટની, નથી

ફર્સ્ટ કે કલાસ સેકન્ડ તણો એકે ઉતારુ હ્યાં.

નાનકી હાટડીમાંહે બેઠા કંદોઈ જેમ એ

પૈપૈસો લઇને આપી પાશેર’ચ્છેર શું રહ્યો!

અને એ થાકીને ખિસ્સે હાથ નાખી નિરાંતથી

ઓટલે ઊભતો, નીચે બેઠેલાં માનવી મહીં

ખુદાબક્ષ ઉતારુને પારખી નિરખી રહ્યો. ૬૦

અને ‘શું બાપનું મારા જતું?’ એવા અભિનયે

સીસોટી જીભથી ઝીણી વગાડી જાય અંદર.

નીચે તે મેદનીમાંહે ખુદાબક્ષો ચ ઓલિયા

ફકીરો, શાહુઓ જૂના, સાધુઓ ને મવાલીઓ

કફની કાળી કે લીલી ભગવી કે સફેદમાં

છાપેલાં કાટલાં જેવા સદા લાયસન્સધારીઓ,

મેળામાં ઊડતા ફુક્કા રંગેલા જેમ શોભતા,

મોટેરાં સ્ટેશને હારી અહીં વિશ્રબ્ધ ભાવથી

સ્વસ્થ થૈ દમ લેતા છે ચિરૂટે ચલમે ‘થવા.

ને નવીન શિખાઉ કો આ ખુદાબક્ષ સંઘનો ૭૦

લપાતો ક્યાંક બેઠો છે છૂપા કો ગૂમડા સમો.

ઉતારુસંઘમાં એવા શરીફો ઉપરાંત છે

લોક કૈં પોર્ટરો ભંગી કિંવા માસ્તર સા’બનાં

સગાં સંબંધીઓ દોસ્તોઃ લાભ સંબંધનો લઈ.

એ વિના ટિકિટો લેઇ ખિસ્સે છેડે ચ ફાળિયે

ખોસીને પરવાનાને, ઊભેલી એ જમાત જે

અટાણે તેરને સાતે આવતી લોકલે જવા

અહીં જે એકઠી થૈ તે જનતા છે જુદી સદા.

એમ તો લોકલો જાતી દસ અગ્યારની તથા

સાંજની પાંચ છો ની કે રાતનાં દસ-વીસની. ૮૦

તેની જે ભદ્રતા તે ના વસી આ તેર-સાતમાં.

પેલી તો કોર્ટ ઑફિસો નોકરી રળનારને

રળી કે ઘેર જાતાને અરથે ખાસ ગોઠવી

કે છેલ્લી ભગતાણી તો ડાકોરેથી પધારતાં

ભક્તોને લાવતી પાછી, પણ આ તેર-સાતની

નથી કો નોકરીવાળા-વ્યાપારી-ભક્તલેાકને

કામની:

જેમને છે ના મિનિટોને મિલાવવી,

ન જેને પડતા પૈસા કલાકોના હિસાબથી,

ન જેના દિવસો આઘાપાછા સ્હેજે થતા નથી,

જેમની જિન્દગી આખી પવને પાંદડાં સમી ૯૦

ખેંચાતી અત્ર કે તત્ર ઊંચે કે શું નીચે બધે

એવા આ ગ્રામલોકો ને ગ્રામલોકોપજીવીઓઃ

બંગડી-ચૂડીઓવાળા, સૂડી કે ચપ્પુ કાતરો

હરાજી કરનારા, ને ફૅશનોના ઉપાસકો

તેલનીતરતા કેશે, ઘસી મૂંડેલ ને મુખે

નવાં કકડતાં વસ્ત્રે છેલ કૈં ગામડાંતણા.

વળી કૈં આદમી: દાઢી ઊગેલી દસ દી તણી,

કોટના કોલરો મેલા, ફાટેલા કફ બાંયના,

ચોળાયાં ધોતિયાં, જૂનાં ઘસાયાં: ઘાંચી-વાણિયા.

અને આ કણબી કોળી કડિયાં કસહીને ૧૦૦

ભરાવી અંગ પે ઊભા બગલે ડાંગ ટેકવી,

ફાળિયાં ફાળકા જેવાં વીંટ્યાં માથે અને પગે

જોડા છે હોડીઓ જેવા તરવા ભૂમિસાગર.

વળી આ વાંકડી મૂછે, કાંડે રૂપાની કલ્લી ને

બંડીમાં બાંયહીણી આ રાતુડા ફાળિયે કંઈ

રાયકા ફૂંકતા ચૂંગી હાથની, ગાલ ફૂલવીઃ

ગંધાતા ગાયનાં ગંદા ગોબરો કેરી ગંધથી.

અને આ સાવ છેવાડે ઊભાં છે ભંગિયાં વળી,

ફાટેલા કોટ છે અંગે, માથે સાફા, ખમીસ છે

ચિરાયાં છાતીએ; લાંબા લીરાની ઝૂલથી મઢી ૧૧૦

સાડીએ શોભતી જાણે વાદળી શ્યામકર્બુરા

ઊભી છે ભંગડી, હાથે ખાંડી વાઢી ગ્રહી ઉભી

દોરાથી બાંધીને, કાળી પ્રતિમા નિજ જાતની-

ભરેલી ધૃત કે તૈલે કે ખાલી સ્વપ્નની સમી?-

સોડમાં છોકરાં ટોળું નવસ્ત્રું મોજથી ઊભું

લીંટથી મુખ શૃંગારી પેટ ને હાથ ધૂળ ને

પ્રસ્વેદે ચર્ચીને, સાક્ષાત્ શીતળા મા સુપંકનાં.

વળી કો ડોસીમા દુરે પોમચો તપખીરિયો

પ્હેર્યો છે, નાકમાં ફાકો ભર્યો છે તપખીરનો,

મૂક્યા છે હાથ બે માથે, કને છે મૂકી પોટલી. ૧ર૦

અને બે હોઠથી બોખા રટે છે રામ-ગાળ કે.

એમ આ પચરંગી-ના સપ્ત કે શતરંગી સૌ

જુએ છે રાહ આવ્યાની ગાડીની, કો ઉતાવળા

રહે છે દૂર તાકી, કો પૂછે, ‘થ્યો ટૅમ ચેટલો?’

બાવાજી હિંદીમાં ફેંકે ફિલ્સુફી સાથ છાંટતા.

તેર ને સાતના ટાઇમે વ્હેલી મોડી ઘણી થતી

છતાં આજે પધારે છે ટૅમસર ટ્રેન; દૂરથી

નાનું શું ટપકું કાળું ને છોગું શીશ ધૂમનું

ધીરેથી વધતું પ્હેલાં પછી તો ડુંગરા સમી-

ગામડાં ગામના ભોળા ખેડૂના દેણની સમી ૧૩૦

ક્ષણમાં વાઘતી આવે ધ્રોડતી પ્લેટફોર્મમાં,

ફૂંફાડે, હાંફ્તી, મોટા સીત્કારાઓ ડરામણા

કરતી ઉગ્ર છીંકાટા વંઠેલી ભેંસના સમી,

થોભી ના થોભીને જાણે નાસુંનાસું થઈ રહે.

અને આ થર્ડ કલાસોનાં ઉતારુ નહિ જાણતાં

ક્યા ડબ્બા ક્યહીં ઊભે -પોતાની સંમુખે લહી

ન ત્રીજા વર્ગનો ડબ્બો દોડી રહે આમતેમ ત્યાં,

અને એ ઊંચી ગાડીનાં બબ્બે ઊંચાં પગોથિયાં

ચડતાં સળિયે બાઝી ઠેલંઠેલા કરી મૂકી,

પડતાં વાઘ શુ પૂંઠે આશરો એક ઝાડનો ૧૪૦

લેવાને ચડતાં જાણે અરણ્યે માણસો સમાં.

‘બીજે જા ઉલ્લુ, બીજે જા!’ એવા જાકાર સૂણતાં

દોડે કૈં આમ ને તેમ, સ્વર્ગનાં બારણાં સમાં

ભરેલાં બારણાં સાથે ટીચાતાં પડતાં નીચે

દોડતાં વ્યગ્ર થૈ, લાગે જો ટિક્કી તો ચડી જતાં,

નહિ તો સમણા જેવી આવીને આ સરી જતી

ટ્રેનનાં બારણાં બંધ દેખી રહે છે દયામણાં.

ફરૂરે ગાર્ડની સીટી ખિસ્કોલી જેમ ખાખરે,

અને ત્યાં ઊપડી જાતી એમ તે ગાડી આખરે.

તેર ને સાતની ત્રીજા વર્ગની પ્રતિમા સમી

એન્જિને સ્ટાફ ને ડબ્બા ઉતારૂઓ -બધા મહીં- ૧પ૦

આમાં જે ફર્સ્ટ ને સેકન્ડ તે ય તો થર્ડના સમા

જાણવા -સહુમાં રહેતી સદા એ ‘થડ કલાસ'ની

રહે છે દોડતી પાટે ફાસ્ટ ને મેલ ટ્રેનના,

સદાની ઓશિયાળી એ, સિંહ પૂંઠે શિયાળ શી!

આપવા માર્ગ ઊભે છે દબાઈ એક બાજુએ

બાપડી શાંતિથી નિત્યે, મોટાંની મ્હેરબાનીથી,

તેમનાં પગલાં પૂંજી જીવી ખાતી યથાતથા

લહું છું આજ ઊભેલી જીવતી દીનતા સમી!

મોટાંને કારણે ચોકખો કરી એ માર્ગ છે ગઈ,

અને આ સ્થિર પાટાની સ્થિરતા શું હરી ગઈ! ૧૬૦

સૂના આ સ્ટેશને પોર્ટર ગાડીના કોલસા સમો,

અને તે એકલો માસ્તર વળે છે ઓરડી ભણી.

ખાલી એ અવકાશે ત્યાં તગતા સૂર્યતેજમાં

પાટાએ સાંધતા સૂતા ક્ષિતિજો બે દિશા તણી.

ત્યહીં શુ કોટિ કોશાન્તે ઝગતો સવિતા દિસે

ઊતરી આવીને નીચે દ્રાવતો દ્રવ્ય પૃથ્વીનાં,

ભિન્નની ભિન્નતા ગાળી એકત્વે ઓપતો બધું.

ના,ના,એ ઝાંઝવાં સંધું! દૂર એ ભર્ગધામ છે!

અહીં તો હાલ સર્વત્ર

માટી ને લોહના જેવી પૃથક્તાના મુકામ છે! ૧૭૦

wadli chalnimanthi chalato taDko dhime

menda sho mohnasparsh dholopilo rahyo lasi

ne teman limDa lila, chhapran lal rangnan,

kalan ne kabran Dhoro dhulna margni pare

jotan shun durbinethi swachchh rekhankne rachyan

anishuddh badhan dise bapore ekne same

tyheen ko bhawya ruperi paDdane hathawine

rajano baal tophani joto kautuk hoy shun,

tem aghan khaseDine wadlan, surya pekhto

ashcharye chamke chhe aa relpata prlambne 10

lambata e ya lambata ashana bhujni sama

wintaya kshitini keDe, kshitijoman sari jata

sidha ne sonsra jane sharo ganDiwdharina!

bapore ekne tane nana aa steshne ahin

nathi signalni bheeD, saiDingoni na jal chhe,

na Dabba guDsna edi Dhoro jewa jama thaya,

na uncha otlao chhe pletphormonan, na pool ke

bhonyrani galinkuchi, katheDana na kot chhe,

na talambandh darwaja, portroni na dhaD chhe,

bagicha na, phuwara na, jhuktan ke na jhaD chhe ra0

ek chhe khoDibarun ne, ek chhe khullun chhaparun,

ek chhe tikitauphis ne be baju be sada paDya

raheta signlo be chhe,

ane be bankDa banDa,

ane hatha’thanan unchan pletphormo be chh retinan

te beni wachman retirangi pattharpalman

wachche chhe wahi jati be patani joD padhri

ewa e steshne hawan bajya chhe bar bawan

ane sanchar thato chhe achhero tyan utaruno

akashe wadlan kalan bhukhran dhool rangnan 30

werayan chhe ahin tewan pletphorme kain utaruo

chaDine motre awyan nathi, ke begbistra

chaDawi portro mathe padharyan, taim joine

gharni bheent ke meje khisse kanDe maDhel ke

ghaDiyale nihaline ekke ye awiyun nathi

sau pela khoDibaraman aDan thaine prweshine

ke peli waDna taro wachchethi sarki jari,

matha pe potli dabi bagle bachka, ’thawa

hathman tinna Dabba, ke theli chaar jain tani,

ke khali hathman khali chhatri ke lakDi grhee 40

awine kyarnan anhin bagasan khai chhe rahyan

jawani ekni lokal etalun bhan dhartan,

agyare bar ke bar pachchise bawne ’thawa

purwni gaDino tem gaya keDe utawlan

awelan, hat utsahe damnan je paDi rahyanh

ewan sau be ya pletphorme jama thyan; gaDi awati

najre bhaltan tyare jawun kyan teh jantan

manDe je doDwa, ewan bholiyan mooDh swasthata

dharine, Dhaglio thai nani moti ahin tahin pa0

Dubyan chhe nijna chalu wyawharoni watman

nathi tikitbarini kane tyan bheeD, mastar

mankho chhe marto, lambi kapati tikito nathi,

nathi wa jamti thappi sikkani notni, nathi

pharst ke kalas sekanD tano eke utaru hyan

nanki hatDimanhe betha kandoi jem e

paipaiso laine aapi pasher’chchher shun rahyo!

ane e thakine khisse hath nakhi nirantthi

otle ubhto, niche bethelan manawi mahin

khudabaksh utarune parkhi nirkhi rahyo 60

ane ‘shun bapanun mara jatun?’ ewa abhinye

sisoti jibhthi jhini wagaDi jay andar

niche te mednimanhe khudabaksho cha oliya

phakiro, shahuo juna, sadhuo ne mawalio

kaphni kali ke lili bhagwi ke saphedman

chhapelan katlan jewa sada laysansdhario,

melaman uDta phukka rangela jem shobhta,

moteran steshne hari ahin wishrabdh bhawthi

swasth thai dam leta chhe chirute chalme ‘thawa

ne nawin shikhau ko aa khudabaksh sanghno 70

lapato kyank betho chhe chhupa ko gumDa samo

utarusanghman ewa sharipho uprant chhe

lok kain portro bhangi kinwa mastar sa’banan

sagan sambandhio dosto labh sambandhno lai

e wina tikito lei khisse chheDe cha phaliye

khosine parwanane, ubheli e jamat je

atane terne sate awati lokle jawa

ahin je ekthi thai te janta chhe judi sada

em to loklo jati das agyarni tatha

sanjni panch chho ni ke ratnan das wisni 80

teni je bhadrata te na wasi aa ter satman

peli to kort auphiso nokri ralnarne

rali ke gher jatane arthe khas gothwi

ke chhelli bhagtani to Dakorethi padhartan

bhaktone lawti pachhi, pan aa ter satni

nathi ko nokriwala wyapari bhaktaleakane

kamnih

jemne chhe na minitone milawwi,

na jene paDta paisa kalakona hisabthi,

na jena diwso aghapachha sheje thata nathi,

jemni jindgi aakhi pawne pandDan sami 90

khenchati atr ke tatr unche ke shun niche badhe

ewa aa gramloko ne gramlokopjiwio

bangDi chuDiowala, suDi ke chappu katro

haraji karnara, ne pheshnona upasko

telnitarta keshe, ghasi munDel ne mukhe

nawan kakaDtan wastre chhel kain gamDantna

wali kain admih daDhi ugeli das di tani,

kotna kolro mela, phatela kaph banyna,

cholayan dhotiyan, junan ghasayanh ghanchi waniya

ane aa kanbi koli kaDiyan kashine 100

bharawi ang pe ubha bagle Dang tekwi,

phaliyan phalka jewan wintyan mathe ane page

joDa chhe hoDio jewa tarwa bhumisagar

wali aa wankDi muchhe, kanDe rupani kalli ne

banDiman banyhini aa ratuDa phaliye kani

rayka phunkta chungi hathni, gal phulwi

gandhata gaynan ganda gobro keri gandhthi

ane aa saw chhewaDe ubhan chhe bhangiyan wali,

phatela kot chhe ange, mathe sapha, khamis chhe

chirayan chhatiye; lamba lirani jhulthi maDhi 110

saDiye shobhti jane wadli shyamkarbura

ubhi chhe bhangDi, hathe khanDi waDhi grhi ubhi

dorathi bandhine, kali pratima nij jatni

bhareli dhrit ke taile ke khali swapnni sami?

soDman chhokran tolun nawastrun mojthi ubhun

lintthi mukh shringari pet ne hath dhool ne

praswede charchine, sakshat shitala ma supanknan

wali ko Dosima dure pomcho tapkhiriyo

pheryo chhe, nakman phako bharyo chhe tapkhirno,

mukya chhe hath be mathe, kane chhe muki potli 1ra0

ane be hoththi bokha rate chhe ram gal ke

em aa pachrangi na sapt ke shatrangi sau

jue chhe rah awyani gaDini, ko utawla

rahe chhe door taki, ko puchhe, ‘thyo tem chetlo?’

bawaji hindiman phenke philsuphi sath chhantta

ter ne satna taime wheli moDi ghani thati

chhatan aaje padhare chhe temsar tren; durthi

nanun shun tapakun kalun ne chhogun sheesh dhumanun

dhirethi wadhatun phelan pachhi to Dungra sami

gamDan gamna bhola kheDuna denni sami 130

kshanman waghti aawe dhroDti pletphormman,

phumphaDe, hamphti, mota sitkarao Daramna

karti ugr chhinkata wantheli bhensna sami,

thobhi na thobhine jane nasunnasun thai rahe

ane aa tharD kalasonan utaru nahi jantan

kya Dabba kyheen ubhe potani sanmukhe lahi

na trija wargno Dabbo doDi rahe amtem tyan,

ane e unchi gaDinan babbe unchan pagothiyan

chaDtan saliye bajhi thelanthela kari muki,

paDtan wagh shu punthe ashro ek jhaDno 140

lewane chaDtan jane aranye manso saman

‘bije ja ullu, bije ja!’ ewa jakar suntan

doDe kain aam ne tem, swargnan barnan saman

bharelan barnan sathe tichatan paDtan niche

doDtan wyagr thai, lage jo tikki to chaDi jatan,

nahi to samna jewi awine aa sari jati

trennan barnan bandh dekhi rahe chhe dayamnan

pharure garDni siti khiskoli jem khakhre,

ane tyan upDi jati em te gaDi akhre

ter ne satni trija wargni pratima sami

enjine staph ne Dabba utaruo badha mahin 1pa0

aman je pharst ne sekanD te ya to tharDna sama

janwa sahuman raheti sada e ‘thaD kalasni

rahe chhe doDti pate phast ne mel trenna,

sadani oshiyali e, sinh punthe shiyal shee!

apwa marg ubhe chhe dabai ek bajue

bapDi shantithi nitye, motanni mherbanithi,

temnan paglan punji jiwi khati yathattha

lahun chhun aaj ubheli jiwti dinta sami!

motanne karne chokkho kari e marg chhe gai,

ane aa sthir patani sthirta shun hari gai! 160

suna aa steshne portar gaDina kolsa samo,

ane te eklo mastar wale chhe orDi bhani

khali e awkashe tyan tagta surytejman

pataye sandhta suta kshitijo be disha tani

tyheen shu koti koshante jhagto sawita dise

utri awine niche drawto drawya prithwinan,

bhinnni bhinnata gali ekatwe opto badhun

na,na,e jhanjhwan sandhun! door e bhargdham chhe!

ahin to haal sarwatr

mati ne lohna jewi prithaktana mukam chhe! 170

wadli chalnimanthi chalato taDko dhime

menda sho mohnasparsh dholopilo rahyo lasi

ne teman limDa lila, chhapran lal rangnan,

kalan ne kabran Dhoro dhulna margni pare

jotan shun durbinethi swachchh rekhankne rachyan

anishuddh badhan dise bapore ekne same

tyheen ko bhawya ruperi paDdane hathawine

rajano baal tophani joto kautuk hoy shun,

tem aghan khaseDine wadlan, surya pekhto

ashcharye chamke chhe aa relpata prlambne 10

lambata e ya lambata ashana bhujni sama

wintaya kshitini keDe, kshitijoman sari jata

sidha ne sonsra jane sharo ganDiwdharina!

bapore ekne tane nana aa steshne ahin

nathi signalni bheeD, saiDingoni na jal chhe,

na Dabba guDsna edi Dhoro jewa jama thaya,

na uncha otlao chhe pletphormonan, na pool ke

bhonyrani galinkuchi, katheDana na kot chhe,

na talambandh darwaja, portroni na dhaD chhe,

bagicha na, phuwara na, jhuktan ke na jhaD chhe ra0

ek chhe khoDibarun ne, ek chhe khullun chhaparun,

ek chhe tikitauphis ne be baju be sada paDya

raheta signlo be chhe,

ane be bankDa banDa,

ane hatha’thanan unchan pletphormo be chh retinan

te beni wachman retirangi pattharpalman

wachche chhe wahi jati be patani joD padhri

ewa e steshne hawan bajya chhe bar bawan

ane sanchar thato chhe achhero tyan utaruno

akashe wadlan kalan bhukhran dhool rangnan 30

werayan chhe ahin tewan pletphorme kain utaruo

chaDine motre awyan nathi, ke begbistra

chaDawi portro mathe padharyan, taim joine

gharni bheent ke meje khisse kanDe maDhel ke

ghaDiyale nihaline ekke ye awiyun nathi

sau pela khoDibaraman aDan thaine prweshine

ke peli waDna taro wachchethi sarki jari,

matha pe potli dabi bagle bachka, ’thawa

hathman tinna Dabba, ke theli chaar jain tani,

ke khali hathman khali chhatri ke lakDi grhee 40

awine kyarnan anhin bagasan khai chhe rahyan

jawani ekni lokal etalun bhan dhartan,

agyare bar ke bar pachchise bawne ’thawa

purwni gaDino tem gaya keDe utawlan

awelan, hat utsahe damnan je paDi rahyanh

ewan sau be ya pletphorme jama thyan; gaDi awati

najre bhaltan tyare jawun kyan teh jantan

manDe je doDwa, ewan bholiyan mooDh swasthata

dharine, Dhaglio thai nani moti ahin tahin pa0

Dubyan chhe nijna chalu wyawharoni watman

nathi tikitbarini kane tyan bheeD, mastar

mankho chhe marto, lambi kapati tikito nathi,

nathi wa jamti thappi sikkani notni, nathi

pharst ke kalas sekanD tano eke utaru hyan

nanki hatDimanhe betha kandoi jem e

paipaiso laine aapi pasher’chchher shun rahyo!

ane e thakine khisse hath nakhi nirantthi

otle ubhto, niche bethelan manawi mahin

khudabaksh utarune parkhi nirkhi rahyo 60

ane ‘shun bapanun mara jatun?’ ewa abhinye

sisoti jibhthi jhini wagaDi jay andar

niche te mednimanhe khudabaksho cha oliya

phakiro, shahuo juna, sadhuo ne mawalio

kaphni kali ke lili bhagwi ke saphedman

chhapelan katlan jewa sada laysansdhario,

melaman uDta phukka rangela jem shobhta,

moteran steshne hari ahin wishrabdh bhawthi

swasth thai dam leta chhe chirute chalme ‘thawa

ne nawin shikhau ko aa khudabaksh sanghno 70

lapato kyank betho chhe chhupa ko gumDa samo

utarusanghman ewa sharipho uprant chhe

lok kain portro bhangi kinwa mastar sa’banan

sagan sambandhio dosto labh sambandhno lai

e wina tikito lei khisse chheDe cha phaliye

khosine parwanane, ubheli e jamat je

atane terne sate awati lokle jawa

ahin je ekthi thai te janta chhe judi sada

em to loklo jati das agyarni tatha

sanjni panch chho ni ke ratnan das wisni 80

teni je bhadrata te na wasi aa ter satman

peli to kort auphiso nokri ralnarne

rali ke gher jatane arthe khas gothwi

ke chhelli bhagtani to Dakorethi padhartan

bhaktone lawti pachhi, pan aa ter satni

nathi ko nokriwala wyapari bhaktaleakane

kamnih

jemne chhe na minitone milawwi,

na jene paDta paisa kalakona hisabthi,

na jena diwso aghapachha sheje thata nathi,

jemni jindgi aakhi pawne pandDan sami 90

khenchati atr ke tatr unche ke shun niche badhe

ewa aa gramloko ne gramlokopjiwio

bangDi chuDiowala, suDi ke chappu katro

haraji karnara, ne pheshnona upasko

telnitarta keshe, ghasi munDel ne mukhe

nawan kakaDtan wastre chhel kain gamDantna

wali kain admih daDhi ugeli das di tani,

kotna kolro mela, phatela kaph banyna,

cholayan dhotiyan, junan ghasayanh ghanchi waniya

ane aa kanbi koli kaDiyan kashine 100

bharawi ang pe ubha bagle Dang tekwi,

phaliyan phalka jewan wintyan mathe ane page

joDa chhe hoDio jewa tarwa bhumisagar

wali aa wankDi muchhe, kanDe rupani kalli ne

banDiman banyhini aa ratuDa phaliye kani

rayka phunkta chungi hathni, gal phulwi

gandhata gaynan ganda gobro keri gandhthi

ane aa saw chhewaDe ubhan chhe bhangiyan wali,

phatela kot chhe ange, mathe sapha, khamis chhe

chirayan chhatiye; lamba lirani jhulthi maDhi 110

saDiye shobhti jane wadli shyamkarbura

ubhi chhe bhangDi, hathe khanDi waDhi grhi ubhi

dorathi bandhine, kali pratima nij jatni

bhareli dhrit ke taile ke khali swapnni sami?

soDman chhokran tolun nawastrun mojthi ubhun

lintthi mukh shringari pet ne hath dhool ne

praswede charchine, sakshat shitala ma supanknan

wali ko Dosima dure pomcho tapkhiriyo

pheryo chhe, nakman phako bharyo chhe tapkhirno,

mukya chhe hath be mathe, kane chhe muki potli 1ra0

ane be hoththi bokha rate chhe ram gal ke

em aa pachrangi na sapt ke shatrangi sau

jue chhe rah awyani gaDini, ko utawla

rahe chhe door taki, ko puchhe, ‘thyo tem chetlo?’

bawaji hindiman phenke philsuphi sath chhantta

ter ne satna taime wheli moDi ghani thati

chhatan aaje padhare chhe temsar tren; durthi

nanun shun tapakun kalun ne chhogun sheesh dhumanun

dhirethi wadhatun phelan pachhi to Dungra sami

gamDan gamna bhola kheDuna denni sami 130

kshanman waghti aawe dhroDti pletphormman,

phumphaDe, hamphti, mota sitkarao Daramna

karti ugr chhinkata wantheli bhensna sami,

thobhi na thobhine jane nasunnasun thai rahe

ane aa tharD kalasonan utaru nahi jantan

kya Dabba kyheen ubhe potani sanmukhe lahi

na trija wargno Dabbo doDi rahe amtem tyan,

ane e unchi gaDinan babbe unchan pagothiyan

chaDtan saliye bajhi thelanthela kari muki,

paDtan wagh shu punthe ashro ek jhaDno 140

lewane chaDtan jane aranye manso saman

‘bije ja ullu, bije ja!’ ewa jakar suntan

doDe kain aam ne tem, swargnan barnan saman

bharelan barnan sathe tichatan paDtan niche

doDtan wyagr thai, lage jo tikki to chaDi jatan,

nahi to samna jewi awine aa sari jati

trennan barnan bandh dekhi rahe chhe dayamnan

pharure garDni siti khiskoli jem khakhre,

ane tyan upDi jati em te gaDi akhre

ter ne satni trija wargni pratima sami

enjine staph ne Dabba utaruo badha mahin 1pa0

aman je pharst ne sekanD te ya to tharDna sama

janwa sahuman raheti sada e ‘thaD kalasni

rahe chhe doDti pate phast ne mel trenna,

sadani oshiyali e, sinh punthe shiyal shee!

apwa marg ubhe chhe dabai ek bajue

bapDi shantithi nitye, motanni mherbanithi,

temnan paglan punji jiwi khati yathattha

lahun chhun aaj ubheli jiwti dinta sami!

motanne karne chokkho kari e marg chhe gai,

ane aa sthir patani sthirta shun hari gai! 160

suna aa steshne portar gaDina kolsa samo,

ane te eklo mastar wale chhe orDi bhani

khali e awkashe tyan tagta surytejman

pataye sandhta suta kshitijo be disha tani

tyheen shu koti koshante jhagto sawita dise

utri awine niche drawto drawya prithwinan,

bhinnni bhinnata gali ekatwe opto badhun

na,na,e jhanjhwan sandhun! door e bhargdham chhe!

ahin to haal sarwatr

mati ne lohna jewi prithaktana mukam chhe! 170